Emoties, hoop en een tunnel

Het komt vast door de donkere dagen, de lockdown light of alle chemo waardoor ik tegenwoordig een emotioneel vergiet ben. Want hoe zijn anders mijn vochtige ogen te verklaren terwijl ik naar een paar foto’s kijk van een verkeerstunnel. Emoties over beton, gekker moet het niet worden.

Column in Olijfblad

Het begint met het nieuws dat De Groene Loper in Maastricht een Europese prijs heeft gewonnen voor duurzame gebiedsontwikkeling. De Groene Loper is een spectaculaire verandering in het stadsbeeld. Op de plek waar sinds de jaren vijftig de A2 de stad bruut in twee stukken hakte, waar vrachtverkeer en vakantiegangers op weg naar het zonnige zuiden zorgden voor verkeersinfarcten, oorverdovend lawaai en zwart beroete vensterbanken, ligt nu een schone, lichte, gemoedelijke fiets-/voetgangersroute. Die inderdaad ook behoorlijk groen begint te ogen. Die prijs is dus fantastisch nieuws, een harthuppend lichtpuntje in donkere maanden, mijn ogen gaan ervan glinsteren.

Dan duwt Facebook een herinnering van vier jaar geleden in mijn gezicht. Op foto’s en filmpjes is te zien hoe honderden mensen een tunnel in rennen. Vier spiksplinternieuwe tunnelbuizen liggen klaar om het A2-verkeer voortaan Maastricht ondergronds te laten passeren. Opwinding, verwondering. Een van de grootste bouwprojecten van het land nadert de eindfase. Deze hardloopwedstrijd markeert de transformatie. En ik loop daartussen.

Dit was in alle opzichten bijzonder. Om te beginnen: dat ik überhaupt in staat was om te hardlopen. Of nou ja, hard, het was meer sjokken. Evengoed, wie had dit een paar jaar eerder durven bedenken? Ook bijzonder was dat mijn veilige haven in die periode, het Toon Hermans Huis, er een leuke sponsoractie van had gemaakt. Maar boven alles: ik leefde nog. Dat stond niet in mijn sterren geschreven.

Wat er ook niet in stond was dat een kolossaal betonnen vlechtwerk ooit nog eens één van de weinige stippen op mijn piephorizonnetje zou zijn. Onze processen liepen nagenoeg synchroon. Het graafwerk startte in het jaar dat ik ziek werd, de voltooiing naderde toen mijn lichaam tegen alle verwachting in tekenen van herstel toonde. Het contrast was groot. In mijn compleet stilgevallen leven zorgden slechts zintuiglijke ervaringen voor geluidloze actie op de vierkante millimeter, zoals de ochtendzon op mijn huppelende hond of de smaak van peterseliesteeltjes. Klein, kleiner, kleinst. Aan de andere kant van het centrum klonk het gebonk, geboor en gegraaf. Groot, groter, grootst. Ik volgde de bouwvorderingen nauwgezet. Alvast weemoedig probeerde ik me een voorstelling te maken van het resultaat vier jaar later. Of vijf of zeven, ik zou het toch niet meer beleven. Maar het hield me bezig.

Dit heet hoop. Hoop gaat over verwachtingen. Een stip op de horizon. Wordt die stip bereikt dan wacht geluk of opluchting. Nou zou je denken dat bij vergevorderde kanker, bij mensen die niet meer beter worden, en zeker bij terminale patiënten, berusting de belangrijkste factor is om de resterende tijdspanne nog een beetje aangenaam door te komen. Maar ook in die fase blijft hoop een essentiële rol spelen. Tot het einde.

De betekenis van zorgverleners kan hierbij overigens moeilijk overschat worden. Ze kunnen hoop maken en breken. Moeilijk is het allemaal niet, het draait vooral om betrokken communicatie, pijncontrole en waardigheid. De tijd nemen voor goed en eerlijk informeren, vragen beantwoorden en aandacht voor de naasten, werken als een antidotum voor somberheid, angst en hopeloosheid.

De Groene Loper was mijn stip. Een symbool voor een nieuw evenwicht in de stad. En van mijn lichaam. Nou vooruit, dat is toch wel een traantje waard.

Geschreven voor Olijfblad december 2020

Bron: Olijf.nl

en Groene Loper