Fietsen naar de chemo, da’s toch logisch?
‘Kan ik met de fiets naar het dagcentrum komen?’ vroeg ik aan de gespecialiseerde oncologieverpleegkundige nadat ze had uitgelegd hoe het chemotraject zou verlopen.
Verbaasd keek ze me aan, ze wist even niks te zeggen. Zo’n reactie was ik ondertussen wel gewend, van medisch personeel of van vrienden en familie. In de ogen tegenover me zag ik regelmatig reusachtige vraagtekens opdoemen. Waarom zou iemand met een futloos, door sarcopenie geteisterd lijf in hemelsnaam nog de moeite willen doen om vijf kilometer te fietsen voor een rottige behandeling? Voor mij was mijn vraag vooral het gevolg van een verbluffend staaltje operante conditionering. Ik zag alle beloningen al lonken. Een stukje rustig peddelen leek me de ideale voorbereiding om nog een paar sprietjes ontspanning te verzamelen voordat de kuurdag zou beginnen. En ook de perfecte afsluiter. Na een lange, stressvolle klimaatgecontroleerde dag zou ik meteen zuurstof kunnen bijtanken en alle sores wegtrappen. Drie vliegen in één klap.
In onze normale vitale hoedanigheid voelen we doorgaans niet zo direct of we goed bezig zijn. Tenminste ik voelde dat niet. Aards geploeter. We sporten omdat onderzoek zegt dat dat goed is voor een stralende toekomst, maar zo’n langetermijnperspectief ook echt appercipiëren, dat kunnen we niet. De motivatie volgt uit de directe effecten: we voelen ons lekker, spreken onze clubgenoten, zien er geweldig uit en ons humeur is fantastisch (echt heerlijk hoor, om sportieve mensen in je omgeving te hebben).
Dat ligt heel anders als je ernstig ziek bent. Dan is bewegen niet meer die leuke hobby voor een glimmend langetermijnscenario. De toekomst is nu. ‘Je lekker voelen’ betekent dan zoveel als: minder pijn, minder angst, minder beroerd, minder moe, minder stress, minder somber. En – ik ga nog maar even door – meer energie, meer eetlust, meer tevredenheid, verbeterde concentratie en andere cognitieve zaken. Hoe zieker, hoe groter de boost van zelfs minimale krachttoeren. Ik noem maar iets: de gordijnen opendoen nadat je een week in het ziekenhuis hebt gelegen, of zomaar een keer de trap oplopen. Alles is topsport, en het doet goed. Inspanning als krachtig medicijn.
Bestaat er medicatie met zo’n breed spectrum, die zo goedkoop is, altijd voorhanden en zonder bijwerkingen? En dan zijn we er nog niet: het goede gevoel na inspanning breidt zich als een olievlek uit naar de hele daginvulling. Je ligt daarna bijvoorbeeld heel tevreden in je bed bij te komen en hebt meer zin om andere dingen op te pakken. Kortom, de positieve leereffecten stapelen zich op. Het lijkt me gemakkelijk voor te stellen hoe wezenlijk dit is voor mensen die de hele dag geconfronteerd worden met pijn, beperkingen en achteruitgang.
Dus ja, als ik dan al die wetenschappelijke literatuur zie over de meerwaarde van bewegen bij kanker (beter behandeleffect, minder bijwerkingen, sneller herstel, betere overleving, minder kans op recidive, etc), dan denk ik: natuurlijk, volstrekt logisch.
‘Dat fietsen lijkt me niet verstandig’, zei de verpleegkundige. Ze wist niet goed waarom, maar het leek haar echt beter als ik me liet rijden. Ik luisterde braaf, ik had tenslotte geen idee van wat me te wachten stond. En dus ging ik voor en na het infuushangen maar wandelen. Zo stevig mogelijk. Logisch toch?
blog bij Medisch Contact, 2 augustus 2019
https://www.medischcontact.nl/opinie/blogs-columns/blog/fietsen-naar-de…
21 reacties
Ik vond het heerlijk om naar het ziekenhuis te fietsen tijdens de chemo behandelingen. Heerlijk frisse lucht inademen na een dagje infuus
Psychologisch gezien is er wat voor te zeggen een krachtige geest kan meer aan, dat chemo je lichaam een optater geeft en jij het daarna geen herstel moment gunt. Vraag ik me af wie van de 2 moet de meeste kilometers maken om te herstellen.
Sterkte
Niet alleen psychologisch effect hoor. Ik ging tussen de chemokuren door ook hardlopen. Het gunstige fysiologische effect kan nauwelijks worden overschat.
Hersteltijd is een belangrijke factor, ik nam daar ruim de tijd voor. Maar alleen rust zonder inspanning werkt averechts.
Na kuur twee belandde ik in bed, en verzandde in lamlendigheid. Dat heb ik omgegooid, radicaal, en ben vanaf toen, elke dag een uur gaan wandelen, weer of geen weer, moe of niet moe, boeide niet. Wandelen. Nu, bijna vier jaar na diagnose, doe ik dat nog steeds. Ik sla nooit over.
Ik raak altijd lichtelijk (!) geïrriteerd van dit soort verhalen. Of je wel of niet in staat bent hangt zo samen met de voorgeschiedenis van je ziekte resp. de zwaarte waarmee de behandeling(en) starten en effecten die de kuren op je lichaam hebben
Dat blijven bewegen niet verkeerd is, is zoiets dat inmiddels wel algemeen bekend is, maar of op de fiets naar de chemo gaan of gaan hardlopen verstandig is, is per situatie en persoon zeer verschillend en soms ook heel erg onverstandig.
Overleg met huisarts, de behandelend arts, regie-verpleegkundige en/of fysiotherapeut is daarom verstandig.
...en bedenk ook dat je eigen gezonde verstand gebruiken ook nog steeds mag..
Beste notmune,
Je hebt natuurlijk gelijk, er is niet 1 niveau van inspanning dat goed is, het is maatwerk. Verschillend voor elk moment van de dag, voor elke fase.
De echte boodschap is dat inspanning en spiertraining (dus niet zomaar blijven bewegen, maar een gericht programma) van grote waarde blijken te zijn tijdens ziekte en behandelingen, maar dat de kennis hierover nog veel te beperkt is. Bij de gemiddelde zorgverlener kom je niet ver hiermee. Dat moet nog groeien. Het voelt tegennatuurlijk, en daardoor is iedereen er zo voorzichtig mee.
Hartelijke groet, AnitaK
Ik vond dit ook echt vervelend! Ze zijn er zo voorzichtig mee, maar het levert zoveel op. Als ik vroeg of ik kon sporten kreeg ik het antwoord: "op zich wel, maar rustig aan" of "niet tot zweten". Daar kon ik echt niets mee dus ik heb met een oncologische fysiotherapeut een trainingsschema opgesteld en die twee dagen in de sportschool voelde ik me alleen mentaal al stukken beter. Het meest gekke vind ik dat iedereen inclusief artsen en verpleegkundigen erop hamert dat kanker persoonlijk is en ieder geval anders is, maar iedereen krijgt wel dezelfde adviezen mee.
Dat is een interessant punt: voorzichtige adviezen zijn te algemeen
Voor mij begonnen nu 5 jaar geleden de chemo's. Vast van plan om mij er niet onder te laten krijgen leende ik een trimfiets zodat ik binnen kon sporten. Ik ben na 2 x afgehaakt....kreeg trombose waardoor ik kortademig werd, ik knapte niet op tussen de chemo's en het dagelijkse ochtendritueel vergde zoveel inspanning dat ik daarna op bed moest liggen of zittend op mijn billen de trap af ging om vervolgens op de bank te belanden.
De uitzonderingen die het op kunnen brengen om te fietsen naar de dagbehandeling of te gaan hardlopen tussen twee kuren in zijn fantastisch, maar geen standaard verhaal. Ieder moet voor zich kunnen bepalen wat hij aan kan.
Sterkte voor iedereen!
Beste Caronline62,
Ben wel onder de indruk van je wilskracht. Die trombose is natuurlijk weer een heel ongelukkige bijkomstigheid.
Het is wel precies wat je zegt: hoeveel hersteltijd gun je jezelf? Als je een dag herstellen te veel vindt, pas je de volgende keer de inspanning aan. Ik ging af en toe 'zwemmen', na 15 minuten rondhangen in het water was ik kapot, herstel kon wel 2 dagen duren. In tijden dat ik geen enkele andere activiteit had, was het te doen.
Alle inspanning hoe klein ook wordt topsport.
De echte boodschap is dat inspanning en gerichte spiertraining van grote waarde blijken te zijn tijdens de ziekte en behandelingen, maar dat de kennis hierover nog erg beperkt is. Bij de gemiddelde zorgverlener kom je niet ver hiermee. Het voelt tegennatuurlijk, en daardoor is iedereen er zo voorzichtig mee. Er is ook niet 1 niveau van inspanning dat goed is, het is maatwerk. Verschillend voor elk moment van de dag, voor elke fase, voor elk mens.
Hartelijke groet, AnitaK
Mijn vrouw heeft 18 chemokuren gehad voor haar borstkanker. Ze heeft , in tegenstelling tot de eerste 4 kuren, gevast rond en op de dag van de chemotherapie. Mede daardoor konden we gewoon onze dagelijkse 10 kilometer wandelen a 6 km per uur. Ze heeft mede daardoor weinig last gehad van de chemotherapie in tegenstelling tot de eerste 4 behandelingen. Bewegen en vasten helpt om de bijwerkingen sterk te beperken. Het herstel na de behandelingen ging ook razendsnel!
Bijzonder dat vasten ook hielp! Heb je hier details over hoe en waarom?
Herkenbaar. Heb 3 weken geleden m'n eerste chemo gehad. M'n man heeft mij netjes gebracht en opgehaald met de auto. Komende donderdag heb ik de tweede. Heb ook zoiets van kan wel alleen op de fiets er naar toe. Even aan de kerstboom met zakken zooi en dan weer fietsen naar huis. Ben ik toch lekker in beweging?! Is goed voor me 😁
Beste Anita, dank je wel voor nog weer een stimulerend verhaal! Het spoort me aan om actief te blijven. Ik heb meegedaan aan oncologische fitness ...en mij geforceerd....Vanaf toen ben ik gaan wandelen! Ik plan een reisje naar een naburige plaats, loop dan van station naar centrum, drink cappuccino bij de Hema of de boekwinkel in de kerk, loop weer terug en knap hier helemaal van op. Het zijn geen sensationele afstanden, maar het helpt wel!!
Hoi Kees
Mag ik vragen wat je vrouw at en dronk tijdens het vasten.
Ik krijg nog chemo en overweeg dit ook te doen.
Ze at niets. Ze dronk thee of water. Mijn vrouw had een goed BMI maar nt zoals iedereen daarnaast nog genoeg "vet" om te verbranden tijdens de 4 dagen dat ze niet at. De dagen tweede dag na haar chemotherapie at ze gewoon weer.
Beste vredes,
Als onderdeel van wat voor behandeling als ik vragen mag? Er is alleen nog maar zuinig onderzoek gedaan naar vasten bij borstkanker. Ik ben er zelf ook even ingedoken voor lymfeklierkanker, maar het wordt me toch veelal afgeraden.
Jonas
Dag Jonas, mijn vrouw had een HER2 en hormoongevoelige borstkanker stadium 2 b . We weten (natuurlijk) niet of het geholpen heeft tegen de tumor. Wel bleek die na de operatie graad 1 te zijn (de laagste agressiviteit). Ik/wij hebben het enorme verschil in bijwerkingen kunnen vaststellen. (Mijn vrouw had 9 cycli van 2 wekelijkse chemobehandelingen waarbij ze de eerste twee behandelingen zonder vasten heeft gedaan en we dus bij de derde tot negende behandeling het enorme verschil in bijwerkingen konden constateren). Ook het herstel na de chemobehandelingen en de bestralingen was erg snel.
Wat fijn dat het zo goed leek te helpen, in elk geval voor de bijwerkingen. Bij borstkanker is daar gelukkig al iets meer over bekend. Het zou dus ook nadelige gevolgen kunnen hebben bij andere soorten kanker. Ik had het heel graag ook geprobeerd.
Klinkt echt goed! Ik durf wel te zeggen dat ik sportief ben en wil dat heel graag blijven..helaas ben ik voor de kuren geopereerd en is de tumor en een aantal zaken ivm baarmoederhalskanker verwijderd. Sporten lukt nog niet. Vanochtend 10min gewandeld en dan begint de pijn..ben erg zoekende..heb yoga geprobeerd maar lag na dag 3 plat van de pijn :( dus als iemand tips heeft na een zware buikoperatie hoor ik het graag😊
Hej,
Bij mij is deze operatie gestart na poortwachterprocedure enkel lymfes verwijderd. Wat ik heb gedaan is een wat langere wandeling met de rolstoel (die duwde mijn partner of moeder), ik ging er af en toe even uit liep een stukje totdat het niet meer comfortabel was en ging dan weer zitten om wanneer ik me weer helemaal goed voelde weer zo'n stukje te doen. Ik luisterde wel goed naar mijn grenzen.
(Ik zie dat deze tip voor jou erg laat is en hoop dat je hem niet meer nodig hebt, wie weet helpt het iemand anders :D)