Hemelvaart

Guus Kuijer schreef vandaag dat per boot naar de hemel reizen hem wel leuk lijkt. Ik reageerde met: “Misschien is de bootreis wel leuker dan de hemel.”

Daar zit de kneep: we hechten aan het hier en nu. We willen zo lang mogelijk in de boot blijven.

Gisteren (25 mei) schreef Marli Huijer in de Volkskrant dat we moeten veranderen dat de laatste levensfase een zaak van de dokter is geworden. Mijn ervaring is anders. Geen van de drie oncologen waarmee ik te maken heb (gehad) heeft mij ooit in een bepaalde behandelrichting geduwd. De radioloog die biopten nam ging bij me zitten om rustig uit te leggen wat er op de beelden te zien was. De assistent die de scans maakte vroeg me of ik goede palliatieve behandeling kreeg. Mijn huisarts kwam ongevraagd bij me thuis om te vragen hoe ik de laatste levensfase voor me zag. Alle opties werden besproken. Samengevat: ik heb geen moment het idee gehad dat ‘de dokter’ over mijn sterven gaat.

Ik denk dat het eerder zo is dat we zelf behandeling willen, zelfs als er eigenlijk geen behandeling beschikbaar is. De meeste mensen houden vast aan het leven. Dat beeld komt ook naar voren als je alle verhalen die Barbara van Beukering heeft vastgelegd over het afscheid nemen leest. Ik heb het geturfd: driekwart komt op een manier aan zijn einde op een manier die ik niet zou willen. Te lang wordt net gedaan alsof er niks aan de hand is, de omgeving wordt dan niet geïnformeerd. Te lang wordt gewacht met het regelen van wel of niet euthanasie waardoor de stervensfase veelal op een erg moeizame manier wordt verlengd. Zo wordt de laatste levensfase een lijdensweg en een zaak van de dokter.

Uit reacties die ik ontvang komt naar voren dat ik onderkoeld overkom. “Jij hebt geen doodsangst, daar komt het door”, zei Dorine. Dat klopt wel. Het (tegen beter weten in) vasthouden aan het leven komt voort uit de angst voor de dood.