Bij de buste van zangeres Dalida
Oktober-Borstkankermaand ! Pfffff, een hele maand aandacht. Vier weken, 31 dagen lang. Is dat niet een beetje tè? Soms denk ik dat borstkanker veel meer aandacht krijgt dan andere kankers. Terecht? Is borstkanker erger? Ingrijpender? Omdat de behandeling en de herstelperiode vaak langer duren? Mag je überhaupt wel spreken van erge en minder erge soorten kanker? Als overlevingskansen het criterium zouden vormen, staat borstkanker heus niet bovenaan. Want iemand met longkanker, alvleesklierkanker of maag- en slokdarmkanker, heeft een veel slechtere prognose dan een borstkankerpatiënt.
Waarom al die aandacht?
Waarom dan toch al die aandacht in de media? Is het omdat het om borsten gaat, het meest vrouwelijke lichaamsdeel: zacht, warm, sensueel, gevoelig, prikkelend, lekker, lief, mooi, spannend en erotisch. Stuk voor stuk kwalificaties die je niet gauw op een maag, een slokdarm of een teelbal zult plakken. Van zoiets moois als borsten hoort kanker daarom af te blijven. Een aangetaste darm of alvleesklier: prima om aan te prutsen maar niet aan een borst. Daar hoor je als oncologisch chirurg niet in te prikken of in te snijden. Laat staan dat zo iemand je borsten helemaal verwijdert.
En als dat wél moet gebeuren vanwege kanker, dan is dat voor velen een aantasting van hun vrouwelijkheid.*) Al hoeft dat niet, want er zijn vrouwelijke vrouwen zonder borsten of met een implantaat. Jaarlijks krijgen 18000 vrouwen de diagnose borstkanker. Daarmee is borstkanker de meest voorkomende kankersoort onder vrouwen. Maar liefst 3000 vrouwen overlijden er jaarlijks aan. Helaas, En daarom voldoende reden om er aandacht aan te schenken. Maar zoveel en zo vaak?
BN-ers met borstkanker
Zorgen soms al die vrouwelijke BN-ers ervoor, die hun sores rond borstkanker steeds breed weten uit te meten in de roddelbladen, RTL Boulevard of op sociale media. En dat, terwijl een man met bijvoorbeeld prostaatkanker dat toch niet snel hardop zal prijsgeven. Uitgezonderd mijn stoere en veel te vroeg overleden Eindhovense stadgenoot Thijs Slegers. Als perschef van PSV sprak hij vlak voor zijn dood openlijk en indringend over zijn leukemie - bloedkanker - waardoor bloedbank Sanguin in korte tijd dik 10.000 - tienduizend! - stamceldonoren kon inschrijven.
Een opborrelend gevoel
Of is het dat borstkanker mij meer raakt omdat mijn vrouw Helma borstkankerpatiënt is geweest? En ik de ziekte en de bijbehorende aftakeling, angst, pijn, onzekerheid, het verdriet en alle andere narigheid daaromheen van heel dichtbij heb meegemaakt? En omdat ik als 'man-op-de-mammapoli' die emotie uit de behandeltijd en de lange herstelperiode soms plots weer kan voelen opborrelen?
Als twee ondeugende jongetjes
Tja, mijn idee dat borstkanker 'erger' is zal vast een mix zijn van dit al. Maar waarom nu deze bekentenis ?
Onlangs was ik in Parijs en liep daar plots tegen het borstbeeld aan van de Franse chansonniére Dalida. (Denk even aan haar zwoele stem als ze 'Paroles, paroles' of 'Gigi l'amoroso' zingt.) Haar bronzen buste staat op het Place Dalida in Montmartre en lijkt een bedevaartsoord voor vrouwen én mannen die even haar glimmende boezem willen aanraken, strelen zelfs. Alsof er twee goede geesten in huizen die hen geluk en vruchtbaarheid zullen brengen. En geen borstkanker.
Ik herinner me ook de de uitzending van het tv-programma Chansons met Matthijs van Nieuwkerk en zanger Rob Kemps. Als twee ondeugende jongetjes stonden ze daar te kijken naar haar 'mamma's'. Dalida´s aantrekkingskracht is groot, en ook zij kunnen het, na enige aarzeling, niet nalaten om haar borsten toch even aan te raken.
Voorkomen en genezen
Borsten en borstkanker zijn bijzonder genoeg om een maand volop in de belangstelling te staan. Vooral ook om borstkanker te voorkomen (blijven checken dus, die boobies!) en om borstkankerpatiënten - evenals hun partners (!!) en andere naasten - een hart onder de riem te steken. Veel ISPO-centra voor leven met en na kanker en Toon Hermans Huizen organiseren daarom in oktober speciale bijeenkomsten. Zelf draag ik daar m'n steentje aan bij: in Hilversum; in Heerlen en bij huidkliniek Huid.th in Echt (Li). Later ook tijdens het jaarlijkse Borstkankersymposium van de stichting 'Jij Speelt De Hoofdrol' . Dat is niet - zoals voorheen - in oktober, maar vindt nu op 16 maart 2024 plaats op Landgoed Zonheuvel in Doorn.
*) In deze blog heb ik het alleen over vrouwelijke borsten. Het is goed te weten dat jaarlijks ook rmeer dan honderd mannen borstkanker krijgen.
Foto Matthijs en Rob bij buste Dalida: BNNVARA