Pan soep
"Zo praat je met iemand die kanker heeft: ‘Stel open vragen en kom niet meteen met een pan soep ".Deze kop stond vetgedrukt boven een artikel in het AD wat ik tegenkwam op de facebookpagina van 'wereldkankerdag'. Het schreeuwde me toe. O nee, zo moet dat toch niet, dacht ik. Voor veel mensen is het al lastig genoeg hoe om te gaan met iemand die kanker heeft. Dat kan soms zo moeilijk zijn voor iemand, dat als ze bijvoorbeeld in de supermarkt lopen, en een bekende zien die kanker heeft, ze liever in de vrieskast duiken dan de confrontatie aan te gaan. Ze willen misschien wel, maar kunnen het eenvoudigweg niet. Of op dat moment niet. En als ze dan deze kop lezen, ligt de lat opeens nog hoger. Het is al ingewikkeld omdat je niet weet wat je moet zeggen of kan vragen en dan moet je ook nog op letten dat je wel de goede dingen zegt en 'open vragen' stelt. Lieve help, dan duik je toch helemaal in die vrieskast. En dan mag je ook geen soep meer brengen.
Het prikkelde me. Wat is er eigenlijk mis met een pan soep? Dat is toch ook een uiting van meeleven? Van genegenheid. Niet iedereen is een prater en mensen gaan er op hun eigen wijze mee om. Ik had laatst een gesprek hierover met een lotgenoot. Ze had het zelf inderdaad meegemaakt, nadat ze te horen had gekregen dat ze kanker had, dat een goede vriend gelijk op de stoep stond met ...een pan soep. Hij had geen woorden, maar wel een pan soep. Soep heeft iets troostvols. En soep wordt gemaakt met liefde, met aandacht, met zorg. En al die tijd is die ander met jou bezig. Weer een ander maakt appelmoes, of stuurt een kaartje, of geeft een kneepje in je arm. Allemaal lieve aandacht.En het is allemaal goed. We zijn niet de enige op de wereld die iets hebben. En mensen moeten toch zeker niet het idee krijgen eerst een cursus te moeten doen 'hoe om te gaan met kankerpatienten' om met ons te kunnen praten.
Natuurlijk kennen we allemaal wel de voorbeelden van goedbedoelde maar vreselijk ontactische opmerkingen of vragen waar je niets aan hebt. Daar heb ik na al die jaren nog wel moeite mee. Al kan ik daar beter mee omgaan dan toen ik net ziek was. Ik ben niet zo heel gevoelig meer op dit punt. En we herkennen vast wel de grote roze olifant midden in de kamer. De roze olifant die jouw kanker symboliseert. Toen, op dat feestje. Midden in de kamer, groot en roze, Iedereen ziet 'm, maar niemand die erover begint. Hoe komt het toch dat het lijkt of het juist zo lastig is om met mensen met kanker te praten? Misschien omdat deze ziekte zo nadrukkelijk de dood in beeld brengt? Ik weet het niet.
Al deze gedachtenspinsels alleen nog maar naar aanleiding van de kop in de krant. Het hele artikel had ik toen nog niet gelezen. Dat kon ik helaas niet openenen omdat ik geen abonnement had. Jammer, want de kop dekt niet de lading van het verhaal, zo bleek later toen ik het wel gelezen had. Het was best een goed artikel met tips voor een gesprek. En die pan soep? Die komt pas in de allerlaatste allinea even ter sprake. Dat je niet iedere dag goedbedoeld een pan soep moet brengen bij je zieke buurman.Nee hehe, dat lijkt me ook overdreven. Maar zet die kop dan niet zo in de krant.
Zelf heb ik gemerkt dat als je er zelf open en makkelijk over praat, het gemakkelijker is voor anderen om er met je over te praten. En welke uiting men ook geeft ( pan soep) of welke vragen gesteld worden,open of niet, het gaat er uiteindelijk om of er empathie is. Echt contact, daar gaat het om. Onderstaand nog een keer het filmpje wat ik eerder bij een blog plaatste. Over het verschil tussen sympathie en empathie. Verhelderend.
15 reacties
Grappig, bij mij kwam toen ik net ziek was ook een buurvrouw een pan soep brengen. Ik kende haar eigenlijk niet eens goed, maar ik vond het een heel lief gebaar. Goed artikel verder wel.
Groet, Ingrid
Dat is zeker lief van de buurvrouw!
En dat zou toch wel heel treurig zijn als ze de kop in de krant leest en denkt: o, nou heb ik iets fout gedaan.
Lenneke
Een wijs en mooi blog weer dat tot nadenken stemt, zoals we van jou gewend zijn.
Het voelt voor mij steeds vreemder dat men blijkbaar instructie nodig heeft voor hoe men met 'ons' moet omgaan. Waarom eigenlijk? Wij zijn toch gewoon dezelfde personen die we altijd al waren? Waarom zou het dan ineens zo moeilijk zijn om met ons te praten (en blijkbaar vooral voor die ander en niet voor ons)? En waarom lezen we in dit soort verhalen altijd dat je vooral maar moet zeggen dat je niet weet wat je moet zeggen? Kom op zeg.
Ik keek vanavond naar een programma over kinderen met kanker. Op de vraag hoe ze willen dat andere kinderen met hen omgaan, zeiden ze stuk voor stuk: "ik wil dat ze normaal doen." Ja, dát dus. Doe normaal.
Overigens staat er in het artikel een andere veelgemaakte fout: dat vijfjaarsoverleving gelijk wordt geschakeld met genezen oftewel 'schoon' verklaard worden. Zo zit het natuurlijk niet. Ik heb het 'geluk' dat ik al vijf jaar leef met kanker, dus zal nu ook in die statistieken van vijfjaarsoverlevers terchtkomen. Maar beter ben ik allerminst en uiteindelijk ga ik er alsnog gewoon aan dood.
En eh... die pan soep lijkt me heerlijk!
Liefs, Hanneke
Lieve Hanneke, Dank voor het compliment. Zou er verlegen van worden.
Heel treffend wat die kinderen zeggen: doe normaal. Misschien moeten we dat zeggen als mensen vragen wat ze voor ons kunnen doen; doe maar gewoon.
En die soep; als je dichterbij zou wonen Han, zou ik een pannetje bij je brengen.
XLenneke
Mooi blog, dank je wel! Het herinnert me aan mijn chemotijd, toen een lieve vriendin mij heel regelmatig een pan tomatensoep bracht, omdat dat één van de weinige dingen was die ik nog lustte. Toevallig is dat ook nog eens een vriendin waarmee het warm en fijn praten is, dus dat was boffen. Maar die pan soep... ik zal het nooit vergeten. Zo lief en inderdaad... zo empatisch. En wat je schrijft: het gaat om écht contact. Hoe 'klein' dat ook lijkt. Kleine dingen kunnen een grootse indruk achterlaten.
Lieve groet,
Carolina
Een vriendin waarmee je goed kon praten én soep. Dan ben je een boffert.
En wat je zegt; iets heel kleins kan al zoveel betekenen.
Jij bedankt voor je reactie Carolina.
Lenneke
Mooi geschreven, ga dat artikel ook is opzoeken. Soms kan je in een incognito browser die premium artikelen wel lezen.
Ik had graag gehad dat iemand ons een pan soep had gebracht. Wij hadden weinig hulp en waren vooral op onszelf aangewezen. Wat voor mijn vriend echt teveel was, naast fulltime werk en huishouden etc.
En die ongepaste opmerkingen, breek me de bek niet open 🙈 je mag je soms echt wel een beetje inleven. Ik was enorm open en eerlijk, ook over welke opmerkingen mij pijn deden. En alsnog bleven een aantal mensen daar overheen gaan. Dat deed, en doet bij tijde en wijle, nog best pijn.
Ik vind wel dat de "je moet gewoon positief blijven", en "je moet er maar niet teveel over nadenken" en "we kunnen morgen allemaal onder een bus komen" de prullebak in mogen! Haha
Dank je voor je uitgebreide reactie Aurelia. Leuk!
De link voor het krantenartikel staat onder de blog. Onder de link van het filmpje. Ik was al door mijn 'gratis' AD artikelen heen denk ik. maar ik vond hetzelfde artikel van 'De Gelderlander'. Die kon ik wel openen en die link staat ook in de blog.
Lenneke
Heb het artikel gelezen. Op de kop na, inderdaad een goed artikel. Veel dingen waar ik mij ook prettiger bij had gevoeld 😊
Ondanks dat ik net schreef dat ik er wat milder over ben, ben ik het zeer eens met jouw laatste alinea! XXX
Hi Lenneke,
wat heb je dit weer mooi en herkenbaar beschreven. Die pan met soep ken ik als ex-patiënt ook heel goed en heb daar heel goede herinneringen aan. Soep zonder vragen.
Toen ik 3 jaar geleden zo ziek was had ik zelfs een soep- vriend. Met enige regelmaat maakte hij voor mij heerlijke zelfgemaakte pompoensoep. Toen weinig mij door die ziekmakende chemo’s meer smaakte was dit mijn favoriet! Ik hoefde maar een appje te sturen en hij kwam me weer een grote pan met liefde gemaakte soep brengen. Ook had hij zich uitgebreid verdiept in ik noem het maar even ‘ antikanker’ ingredienten, zoals bijvoorbeeld kurkuma. Dus die zaten er ook allemaal in.
Zijn bezoekjes duurden eigenlijk nooit lang en veel persoonlijks over mijn en zijn wel en wee wisselden we dan niet uit. Dat vond deze zorgzame, gevoelige man veel te confronterend. En dat was voor ons beide helemaal goed. Want zijn steun en medeleven proefde ik bij elke hap van zijn heerlijke, voedzame soep. Dus die mooie open vragen heb ik bij hem eigenlijk nooit gemist. Soms heb je aan een half woord en lekkere soep genoeg.
Daarnaast had ik natuurlijk ook behoefte aan ‘Hoe gaat het met je?’- vragen en was ik soms in anderen teleurgesteld wanneer die uitbleven. Daarover ging ook mijn HGHMJ- blogreeksje van vorig jaar. Door goede gesprekken met vrienden heb ik meer begrip gekregen voor potentiële vragenstellers. Want soms weten mensen gewoon niet wat te zeggen maar voel je hun medeleven en liefde wel. Bijvoorbeeld in de vorm van een pan soep :)
Groetjes,
Christa
Bedankt voor je reactie Christa. Mooi hoe je schrijft over je 'soepvriend' en hoe belangrijk dat voor je was.
Groet Lenneke
Wat een geweldig goed blog weer, Lenneke, en dat prachtige filmpje over empathie nog eens (iedereen zou dat moeten zien, ongeacht alles). Ik herken ook zo wat je zegt over de overgevoeligheid voor goedbedoelde maar misplaatste opmerkingen en hoe je daar in de loop van de tijd toch milder over gaat denken.
Ik zal het artikel ook gaan lezen. En je blog nog eens, zo raak. Jouw blogs kunnen een mooi boekje maken, stel ik me zo voor, verplicht leesvoer voor wie met kanker te maken krijgt (en wie krijgt dat niet). Dank je wel. Veel liefs XXX
😊
Ik heb het artikel gelezen en moet zeggen dat ik er toch een beetje kriegel van word, haha. "Hoe voel jij je nou?" hmm, of ik dat nou zo'n fijne vind. En "Hoe gaat het met je ziekte?" Het is niet mijn ziekte. Ik heb kanker, maar het is niet van mij, ik heb het nooit over 'mijn ziekte'.
Nou ja, het is ook voor iedereen verschillend, denk ik. Doe maar normaal, dat lijkt mij ook maar het beste.