Tweediepen

In 1930 viel de toenmalige zuiderzeepolder Wieringermeer droog. Oorspronkelijk zou het een IJsselmeer polder zijn, maar de Afsluitdijk werd pas in 1932 gesloten. In 1934 was de grond voldoende ontzilt om land uit te geven aan boeren. Elke boerderij kreeg 20 hectaren. Een immense hoeveelheid voor die tijd. Maar mechanisatie won terrein en 20 hectaren werden te weinig. Niet alle boeren hadden opvolging en zo kon het komen dat er land werd samengevoegd en boerderijen leeg kwamen te staan. Soms werden die verkocht als werktuigopslag, maar vaker werden die bij de Domeinen bij inschrijving verkocht aan stadse industriëlen.Mijn vader had van de Domeinen zo'n boerderij gekocht in de Wieringermeer. Behalve het erf geen grond meer erbij. De voor- en zijkant aan de weg was goede grond. Aan de achterzijde was een appelboomgaard, waarvan de geiten het meeste plezier hebben gehad. Toen er eens een herkenbare worm in de appelmoes zat is de consumptie door de kinderen aanzienlijk afgenomen. Bovendien, een pot is toch veel gemakkelijker als je een druk leven hebt?

De achterzijde van het erf bij de staldeuren en uitrit naar het land waren verhard met zwerfkeien en puin. Voor het achtererf was dat wel fijn voor de auto's, maar de uitrit naar het land had geen dienst meer. Die keien en dat puin moest eruit. Daar heb ik leren tweediepen.

Tweediepen komt van het twee spades diep spitten. Bij gewoon spitten steek je de spade in de grond en keer je die om op de grond voor het uitgestoken deel. Daar vormt zich een rug. De volgende regel wordt omgekeerd in de ontstane geul gekeerd. Bij tweediepen leg je de eerste spade wat verder en de tweede spade daarvoor, zodat je een soort van trappetje de grond in krijgt. En als je vervolgens bij de volgende regel de grond met het onkruid in het laagste deel keert, dan krijg je uiteindelijk de diepste grond boven. Deze grond is normaliter vrij van onkruid en wortels. Tijdens het tweediepen werd meteen de grond vrijgemaakt van puin en keien.

Ik heb vandaag een soort van tweediepen gedaan, maar dan op het dak. Aan de waterkant had ik de dakpannen al eens gecontroleerd op rattengaten, aan de andere kant van het huis was dat er nog niet van gekomen. Het was mooi weer, ladder tegen de goot en een rijtje dakpannen weggehaald om te kijken of het dak daar geen rattengaten vertoonde. Vervolgens de pannen links van het vrije deel rechts weer aangelegd en zo het hele dak over een lengte van 12 meter en drie pannen hoog gecontroleerd. Aan het eind de als eerste weggehaalde dakpannen weer terug gelegd. Geen gaten in het dak. Duidelijk is hiermee dat Rat de stede niet via het dak verlaat. En evenmin nu ook niet meer bij de ventilatieroosters. Ik kan niet anders bedenken dat Rat nu ingesloten zit.

Er zijn nog vage theorieën dat hij zich misschien onder de boogfundering door heeft gegraven, maar dat vind ik wat vergezocht.

Rat is er dus nog steeds niet meer met de hamerboor, soms ook op andere plekken. 

Op geen enkele manier kom ik erachter hoelang ingesloten ratten in leven kunnen blijven. De ventilatiepurroosteractie is nu een week geleden. Recent ben ik te weten gekomen dat een bruine rat dagelijks 20 ml water nodig heeft. Dat het in principe carnivoren zijn en ook hoogvochtige voedingsmiddelen in hun vochtbehoefte kunnen voorzien. En dat ze niet wars zijn om als ze honger hebben, aan hun soortgenoten te beginnen. 

Een leger bestaat gewoonlijk uit een dominant mannetje, enkele vrouwtjes en een paar ondergeschikte mannetjes. Bij elkaar best wel een paar kilo rat. En als ratten ook uit 70% water bestaan, dan heb je zomaar anderhalve liter water, waar Rat het dan zomaar nog twee maanden op kan volhouden. Pffffft. Was calculeren nou maar niet mijn vak....