Herinneringen
Het blog van Alise over Niemandsland en de reacties daarop brachten mij vanochtend weer terug naar maart 2015. Leffert, de man met wie ik een aantal heel fijne jaren heb doorgebracht, was ziek en zou niet al te lang meer leven. Kanker aan de galwegen, in eerste instantie goed behandeld, maar na een jaar kwam het weer keihard terug. Hij kon nog chemokuren krijgen om zijn leven mogelijk te verlengen, maar na één kuur hield hij het voor gezien. Hij werd er te ziek van. De laatste twee maanden ging hij langzaam achteruit. In februari zijn we nog een weekendje weggeweest en hebben daar heel erg van genoten. Dat was de laatste, voor Leffert was het goed. Het kostte te veel energie om nog ver op pad te gaan. Ik ging drie dagen per week naar mijn werk en hij ging dan zijn eigen gang. Rommelde wat in het huis, ging elke middag nog een rondje fietsen door het duingebied en zat daar op een bankje te genieten van de natuur. Verder zag ik dat hij steeds meer sliep, 's Middags altijd een paar uurtjes naar bed, maar ook op zijn stoel viel hij steeds vaker in slaap. In die periode hadden we nog veel contact, praten over hoe we het samen gehad hebben, over zijn 1e vrouw die ook aan kanker was overleden, maar ook vaak zaten we stil bij elkaar en genoten van elkaars aanwezigheid.
De laatste week merkte ik echter een duidelijke verandering op. Hij trok zich steeds meer terug in zichzelf en de momenten van echt contact werden steeds minder. Hij heeft gekozen voor euthanasie en op de laatste ochtend had hij zich helemaal teruggetrokken in zichzelf. Ik heb het daar best moeilijk mee gehad, voelde me verlaten alsof ik er niet meer toe deed. En daar voelde ik me dan ook weer heel schuldig over. Het ging tenslotte niet over mij, maar over hem. Heb daar, behalve met mijn therapeut nooit met iemand over gesproken. En dan nu het blog van Alise, over Niemandsland. Ik denk nu dat ik beter kan begrijpen. Door wat ik nu zelf allemaal meemaak, maal zeker ook door dit blog.
Dank je wel, Alise. Dat je ons meegenomen hebt in jouw gedachtenwereld. Volledig begrijpen kan je dat pas als je zelf in die situatie zit, maar voor nu ben ik daar een stuk dichterbij gekomen.
17 reacties
Lieve Karin,
Je raakt me en ontroerd me , met je blog.
Zo mooi ,ook rauw, en zo duidelijk beschreven. Je neemt ons mee in je herinnering en je deelt een wijze les. We zeggen het vaker tegen elkaar hier; ten diepste is het een heel eenzaam pad wat je bewandeld.
Dank je wel Karin.
Dank voor je liefdevolle reactie. Im ben niet altijd even goed in het beschrijven van gevoelens. Maar soms komt er iets voorbij in het leven en moet ik het ook meteen opschrijven omdat het moment anders al weer voorbij is.
En terwijl ik dit schrijf merk ik dat het me enorm emotioneert, en dat jij me emotioneert. De afgelopen weken, en misschien al wel weer maanden zo in de overlevingsmodus gezeten, waar weinig plaats was emoties, waar ik het niet echt kon toelaten.Ja, het is eenzaam pad wat wij bewandelen.
Liefs, Karin
Lieve Karin,
Wat een ontroerend blog. Ik hoop dat je de gevoelens over de laatste momenten van Leffert achter je kunt laten. Iemand die echt stervende is, trekt zich vaak helemaal terug, heb ik begrepen. Waarschijnlijk doen wij dat zelf ook, als het zover is, omdat we niet anders meer kunnen.
Ook treft mij weer hoe hard het leven kan zijn. Dat jij eerst jouw grote liefde aan kanker moest verliezen en het daarna zelf kreeg. Dat ook jij eerst genezend behandeld werd, maar dat het ook bij jou terugkwam. Want ook al ben je nog zo blij met jouw laatste uitslag, het zwaard van Damocles hangt er nog steeds.
Ik denk aan wat je vertelde tijdens de lunch in Utrecht. Dat ging over de woorden "pech gehad". Inderdaad, heel veel pech gehad.
Maar in je blog lees ik ook dat je de gelukkige jaren met Leffert koestert als heel mooie herinneringen.
Dank voor je openhartigheid.
Hanneke
Lieve Hanneke,
Dank voor je lieve reactie.
De jaren met Leffert koester ik zeker. Het waren hele fijne jaren.
En ik dacht dat ik die gevoelens over de laatste momenten al achter me gelaten had. Maar blijkbaar was dat toch nog niet helemaal het geval. Het blov van Alise raakte me meer dan ik had verwacht. Maar nu gaat dat wel lukken denk ik.
Liefs, Karin 😘
Wat openhartig en oh zo waar !!
XXX Hans
---
❤😘
Lieve Karin, je schrijft dat je het moeilijk vindt je gevoelens te beschrijven, maar je verhaal laat zien dat je het heel goed kunt. Zó mooi en zo pijnlijk dat je een grote liefde hebt gekend die je hebt moeten laten gaan. En dat je nu zelf getroffen wordt door kanker. ..
Ik heb aan verschillende sterfbedden gezeten helaas (gelukkig niet van mijn geliefde), en daarbij ervaren net als jij, dat iemand in zichzelf keert om te kunnen vertrekken. Dieren doen dat ook. Het is een ontzettend rotgevoel om iemand te laten gaan en de kille eenzaamheid erna is overweldigend. Het was voor mij een troost te bedenken dat je de stervende ‘helpt’ door hem/haar te ‘laten gaan’ en niet de aandacht te willen vasthouden in het hier en nu. Jouw houding was dus het mooiste wat je voor hem hebt kunnen doen. En wat je ervoor terugkreeg: een rustig vertrek van je geliefde. Geen eerlijke verdeling dus, want achterblijven is zo verschrikkelijk op dat moment. En je dan nog schuldig voelen ook is alleen maar menselijk en vergeeflijk. Wees lief voor jezelf,
Wat heb je dat treffend en warm en waar omschreven, Ellemes. Laten gaan, in liefde, dat is het enige wat je nog kunt doen. Kim (Aurelia78) vertelde me dat: op het moment dat ze zo ziek en slecht was, was ze niet meer bezig met haar geliefde en naasten. Keerde ze in zichzelf. Ik denk dat ik het ook kan als het zo ver is, mijn vader kon het al die jaren geleden ook, dat is hoe het hoort - gaan.
Wat jullie schrijven, Ellemes en Frie, en wat Karin meemaakte, doet mij terugdenken aan een wijze les die ik leerde van een Surinaamse verzorgende aan het sterfbed van mijn vader. Wij wilden steeds maar bij mijn vader zijn. Hij is acht dagen bezig geweest met sterven. Die verzorgende leerde ons dat mijn vader rust nodig had. Ze vertelde: "wij zeggen in Suriname: vader wil naar moeder toe, maar hij kan er niet langs, want de kinderen staan in de weg".
Uiteindelijk stierf mijn vader in de vroege ochtend, toen er niemand bij hem was. Heel rustig, alleen met zichzelf. En het was goed.
Liefs, Hanneke
Lieve Hanneke,
Een mooie wijze les van deze Surinaamse verzorgende. En ik geloof daar ook wel in. Je hoort inderdaad wel vaker dat mensen sterven op een rustig moment als iedereen net even weg is.
Wat Leffert betreft, hij verlangde er op het laatst ook wel naar om naar zijn 1e vrouw terug te keren, die hij 10 jaar daarvoor had verloren aan kanker en waar hij ook vaak liefdevol over sprak.
Liefs, Karin xxx
Lieve Linda,
Dank voor je liefdevolle reactie. Wat je beschrijft is eigenlijk ook wel logisch. Degene die sterft kan niet anders en dan is het inderdaad helpend om hem/haar ook de rust te geven om die overstap te maken. Maar het was zeker niet makkelijk op dat moment. Inmiddels heb ik daar ook wel rust van gelukkig. Maar soms word je gewoon getriggerd door het verhaal van een ander en sta je daar weer even bij stil.
Liefs, Karin xxx
Lieve Karin, wat geef je mooi en ontroerend weer wat jou zo diep geraakt heeft en hoe jij jouw weg daarin gegaan bent. Mijn tranen rollen, want ik voel het en zie het voor me. Wat je hebt gedaan is een daad van pure liefde en onzelfzuchtigheid. Dat toont het mooie mens dat je bent!
Heel speciaal dat het mooie en ook bizar ontroerende blog van Alice jou jouw gevoelens gegeven heeft. Mooie foto van jullie! Bijzondere herinneringen Karin... met de inhoud van zowat alle gevoelens die je hebben kunt...
Liefs xxxxxxxxxx Hebe
Lieve Hebe,
Dank je wel! En ja, het is mooi dat we hier op deze site zo meegenomen kunnen worden in elkaars verhalen en dat die ook weer helpend kunnen zijn voor jezelf en voor een ander. De ene keer door het schrijven van je eigen verhaal, de andere keer door het lezen van het verhaal van een ander.
En de herinneringen blijven voor altijd in mijn hart, dat is toch wel heel erg mooi.
Liefs, Karin xxxx
Wat prachtig, Karin, mooi en hartverwarmend en verdrietig. Je lief moest zich wel terugtrekken in zichzelf, zich afsluiten, ik denk dat je anders niet kunt sterven. Maar hoe kon jij dat weten?
Ik hoop dat jij nog lang bij ons blijft, stabiel voortkabbelend, in Tussenland. Heel veel liefs XXX
Lieve Frie,
Ja, dat hij zich moest terugtrekken is me inmiddels duidelijk en ik heb er ook zeker begrip voor. Helaas weten we niet alles en moeten we soms de dingen gewoon ervaren. Dat maakt het leven tot een mooie reis.
Ik hoop ook dat we samen met heel veel anderen nog in Tussenland kunnen blijven voortkabbelen.
Liefs, Karin xxx
Het was wel zwaar, Karin, dat lees ik wel. Dat hij zijn vrouw ook nog verloren had aan kanker, en voelde dat hij naar haar terug ging, of wat dat dan ook maar is-dat is voor jou wel heel erg zwaar geweest. Een dikke knuffel zou ik je willen geven XXX
Lieve Karin,
Wat moedig van je om je verhaal te schrijven. Ik voel je verdriet, eenzaamheid en je liefde voor Leffert. De eenzaamheid, gevoel van buiten gesloten worden herken ik wel. Mijn vader liet ons in zijn laatste week ook niet toe. Hij werd zelfs boos als we maar even te lang naar hem staarden.
Ik heb jou blog gelezen en herlezen keer op keer. Het greep me ontzettend aan. Wat jij hebt gedaan was niet makkelijk. Het ging om hem en je hebt je later schuldig gevoeld. Ik snap je gevoelens maar lieve Karin jij hebt geen schuld. Wees trots op je zelf, je doet het goed mooi mens.
Liefs en een dikke knuffel Alice 😘❤