Carcinoid en het carcinoidsyndroom, wat is het verschil?

Een NET die het carcinoïdsyndroom veroorzaakt kan op verschillende plaatsen in het lichaam zijn ontstaan, bijvoorbeeld in de darm of de longen. Als deze NET is uitgezaaid naar de lever kan dit het carcinoïdsyndroom veroorzaken. Het carcinoïdsyndroom wordt veroorzaakt door een teveel aan serotonine. Daardoor kunnen patiënten bijvoorbeeld last hebben van (buik)pijn, buik rommelen, diarree, flushes (opvliegers), misselijkheid, moeheid en benauwdheid. Patiënten met een NET graad 2 van de longen of de eierstokken kunnen deze klachten soms ook hebben zonder dat er uitzaaiingen in de lever zitten.

Carcinoïd, Typisch carcinoïd en Atypisch carcinoïd

De term carcinoïd zorgt soms voor verwarring. Vroeger werden veel neuro-endocriene tumoren ‘carcinoïd’ genoemd, maar dat is onjuist. Tegenwoordig spreekt men over NET graad 1 en 2. Alleen voor een NET in de longen wordt deze ‘ouderwetse’ term carcinoïd nog steeds gebruikt.

Voor NET van de longen worden de termen typisch carcinoïd (NET graad 1) en Atypisch carcinoïd (NET graad 2) gebruikt. Dat wil absoluut niet zeggen dat alle patiënten met een NET in de longen last hebben van het carcinoïdsyndroom. Dit komt slechts voor als het een functionele tumor van de longen is en meestal alleen in het geval van een NET graad 2.

Een 'functionele tumor', is een tumor die een teveel aan hormonen of hormoonachtige stofjes afscheidt. Er zijn veel verschillende soorten NET die allemaal weer andere stofjes afscheiden en daardoor ook andere klachten/symptomen veroorzaken. Zo is er bijvoorbeeld het insulinoom, het gastrinoom, VIPoom, glucagonoom, carcinoid en nog veel meer soorten. De meesten functionele NET groeien vanuit de alvleesklier. Een NET die het carcinoidsyndroom veroorzaakt kan echter vanuit meerdere plaatsen ontstaan, bijvoorbeeld vanuit de darm, long en alvleesklier.