Vermoeidheid na kanker, hoe pas jij je leven er op aan?
Vermoeidheid na kanker, hoe pas jij je leven er op aan?
Velen van ons zullen het herkennen, vaak al tijdens de behandelingen ben je erg moe. Maar ook daarna terwijl je er zo naar uitkeek om weer door te kunnen gaan met je gewone leven. Je wilt de draad weer oppakken maar je mist de energie die je had voor je ziek werd. Dat zorgt er soms voor dat je gefrustreerd raakt over je werk, je sociale leven, je dagelijks leven.
Ik ben benieuwd hoe jullie dit ervaren en hoe je er voor zorgt dat je hier beter mee om kunt gaan.
ik zelf probeer niet te veel aan me te vermoeidheid toe te geven en probeer dan op de dag niet te slapen
maar s avonds een uurtje eerder naar bed te gaan
hebben jullie nog tips?
45 reacties
aangeeft natuurlijk- is de beste remedie.
afleiding zoeken helpt zeker. Ik ben het echter niet eens met de opmerking dat 'zoveel mogelijk negeren - binnen de mogelijkheden die je lichaam aangeeft - de beste remedie is. Waarom zou je dit negeren? Het is er toch en je hebt er last van? Het helpt mij om te erkennen dat ik moe ben en er last van heb. En dan vooral te accepteren dat dit het is, voor dit moment.
In het begin probeerde ik de vermoeidheid te negeren, en ik ging maar door. Deed net alsof de vermoeidheid er niet was, tot het moment dat de man met de hamer kwam en vond dat ik genoeg over mijn grenzen was gegaan. Helaas moest ik daarna van 'veel verder weg' weer op mijn oude niveau komen.
Ha Puck,
ik denk dat ik een beetje onvolledig cq kort door de bocht ben geweest met ānegerenā. Natuurlijk moet je luisteren naar signalen van je lichaam. Ik probeerde eigenlijk aan te geven dat je niet al vooraf rekening moet houden met mogelijke vermoeidheid, maar dat je zoveel mogelijk moet genieten zonder stil te staan bij die op de loer liggende man met de hamer. Leef bij het moment! En natuurlijk: als je moe bent (vaker dan āgewoneā mensen, dat is nou eenmaal een gegeven), daar gewoon aan toe geven. Accepteren dat die vermoeidheid er vaker is dan je zou willen, maar op de momenten dat je er niet zoān last van hebt voor 100% genieten en je vermoeidheid op die momenten negeren.. Dat bedoelde ik eigenlijk aan te geven. Succes met genieten van het leven!
Ik ben niet zo vaak en zoveel moe maar als ik moe ben en de gelegenheid is er ga ik zeker even rusten.
P.S. Boodschappen doen met een lijstje in de hand, als je niet vermoeid bent gaat twee keer zo snel als vermoeid zonder lijstje.
Ik heb gemerkt dat ik zo beter met mijn energie kan omgaan en dat ik steeds wat meer energie krijg, Vechten tegen de vermoeidheid maakt heel erg moe. Probeer er 'vriendjes' mee te worden.
Ik mag helaas nog niet werken, dus dat was ergens ook een frustratie want je wilt verder, maar je lichaam laat je soms in de steek, omdat je ineens een dip hebt. En dat heb ik
moet leren loslaten als perfectionist. Heb 1x per week conditie/krachttraining bij een oncologie fysio. Kortom Conditie opbouwen, loslaten, jezelf tijd en ruimte gunnen, ons lichaam
moet nog wel even mee als het goed is! Denk voornamelijk dat het persoonlijk is. Zoek naar een ritme wat het beste bij je past. De RRR-regel
Ik heb gezeurd om vitameni B12 te mogen krijgen en dat helpt mij ook.
Zorgen dat je niet te dik wordt, want dat gaat vanzelf als je niet veel doet
Wel door blijven gaan. De dingen blijven doen waar je al mee bezig was. OK op een lager pitje Nou en?
Niets is moeilijker dan de dingen te aanvaarden zoals ze zijn.....
Ik heb van alles geprobeerd om van de invaliderende ( zoals mijn oncoloog het treffend zegt) moeheid af te komen.
Herstel en balans, diƫten, orthomoleculaire vitamines/ mineralen, ..... noem het maar op.... Helaas zonder resultaat.
Goed plannen, tot vervelens toe misschien, maar dat is de enige manier om mijn "leven" in goede banen te
kunnen leiden. De keus maken of je het er voor over hebt, bv met een feestje, om een week bij te moeten komen.
Ik krijg letterlijk uitputtingsverschijnselen, en hoe aardig en lief mensen ook zijn, soms maak ik de keus om dan niet naar dat feestje te gaan.
Genieten van ( hele ) kleine dingen... een kopje thee in het zonnetje, vul maar in.
Verleden jaar augustus en begin september Chemo en bestraling gehad.
Tegen de vermoeidheid gebruik ik natuurlijke middelen en vitamine/mineralen.
Natuurlijke middelen als Ginseng, Gember, Chlorella/Spirulina
Vitamine D,
Magnesium.
Uiteraard luisteren naar je lichaam en rust nemen.
Ik heb daardoor meer energie en rust daardoor minder overdag.
Maar ik neem wel mijn rust als het nodig is.
Ben nog steeds erg moe na 2 operaties en door de bijwerkingen van mijn medicatie. Kan door de therapie er beter mee omgaan, fiets en wandel veel, maar neem van tijd tot tijd ook rust door 's middags even te gaan slapen.
Verder doe ik vrijwilligerswerk voor de sociale contacten, waardoor ik weer wat energie krijg.
1. Geef niet te veel toe aan het gevoel van moeheid (want dan wordt het in ieder geval meer)
2. Bouw je vermogen op met kleine stapjes (bij te grote stappen loop je het risico op terugval)
3. Sport, beweeg! Zoveel als je kunt (en dat is niet snel te veel).
Ik heb een blog geschreven over allerlei fasen van Moeheid:
https://www.kanker.nl/anitak/blog/9689-prettig-moe
En trouwens ook over hoe moeilijk het is om te Luisteren naar je lichaam:
https://www.kanker.nl/anitak/blog/6303-luisteren
En over het belang van Bewegen:
https://www.kanker.nl/anitak/blog/9996-bewegen
Vroeger deed ik voor mijn ziekte zwaar werk. dat kan niet meer. alles op een lichte manier van doen. Doe ik s'morgens in ten sief werk, dan moet ik s'middags rusten. en val er ook bij in slaap. En ik moet opletten dat ik op een dag niet te veel doe. Kan ik s'avonds moe kapot zijn van vermoeiheid en pijn dat ik niet kan slapen!
Met dit in mijn achterhoofd ben ik mijn behandelingen ingegaan; ik was gewaarschuwd.
Tips?
- Ik ben me gaan inlezen over mijn ziekte, zodat ik kon begrijpen wat er aan de hand was en mijn ziekzijn mentaal kon accepteren.
- Voor de belangrijkste behandelingen heb ik gezorgd dat - praktisch bekeken - mijn huis, financiƫn, kleding etc. op orde waren en ik er geen omkijken meer naar had bij thuiskomst. Ook de agenda aangepast; veel dagen gewoon door gekruist.
- De behandelingen in alle rust ondergaan. Er bewust de tijd voor genomen. (het is nog niet zo lang geleden dat je voor een operatie wekenlang in een ziekenhuis lag ... nu enkele dagen!) Zelfs niet veel bezoek toegelaten omdat ik geen energie wilde verspillen aan het 'goed moeten zijn, opzitten en pootjes geven'. Ik heb me niet geƫrgerd aan 'protocollen en statistieken'. 'U bent een uitzonderlijke patiƫnt'... nou, dan was ik dat maar.
- Mijn emoties toegelaten, gejankt, gelachen. In bed gelegen wanneer het moest en mijn lijf aangaf dat ik niet anders kon. Daarbij gewoon geduld gehad. Ik mocht van mezelf gewoon ziek zijn.
- Na de behandelingen heel rustig mijn leventje weer opgepakt en niets geforceerd. Lukt iets niet? So What? Volgende keer beter.
- Alle afspraken noteren in je agenda, je ziet dan vanzelf wanneer er drukke dagen aan zitten te komen. Vooraf daar rustmomenten in bouwen en het aandurven om ook eens 'nee' te zeggen.
Ik heb nog steeds last van vermoeidheidsverschijnselen. Ondertussen heb ik die leren accepteren als iets wat bij mij hoort. Ik hou er gewoon rekening mee in het dagelijkse doen en laten en forceer ze niet meer. Ik kan er nu goed mee omgaan.
Wat ik wƩl merk is dat -afgezien van mijn directe naasten - mensen in je omgeving vaak niet (willen) begrijpen dat je af kunt haken 'omdat je moe bent'. 'Ik ben moe' wordt niet geaccepteerd als geldende reden. Dus verwoord ik het anders: 'ik heb last van mijn ziekte' of 'ik heb rust nodig'. Dat werkt een stuk beter.
Vermoeidheid zit niet alleen in je lijf, het zit ook in je geest. Gelukkig heb ik een groep mensen om me heen waarmee ik kan praten over mijn ziekte. Ik heb geleerd te genieten van wat je wƩl hebt. Maar je kanker even vergeten is ook broodnodig. Dus zoek ik afleiding die maakt dat ik niet dagelijks zo bezig ben met mijn kanker. Mijn kanker zal niet meer genezen, ik heb hem geaccepteerd als iets wat bij mij hoort en zal er mee moeten dealen. Dat - en je sociale contacten niet uit het oog verliezen - helpt enorm.
Dit is ook mijn ervaring: tegen vermoeidheid is van alles te doen. Zonder direct van jezelf te eisen dat je op het niveau van een frisse 20-jarige moet zitten.
Ik zou er wel inspanning aan willen toevoegen (pijnstillend, energiegevend, voor een goed humeur, meer kracht, meer uithoudingsvermogen, etc).
Trouwens, heb je dit aan je huisarts teruggekoppeld? Zijn/haar woorden kloppen niet.
Huisarts haar woorden waren juist: in de letterlijke zin kon zij me niet helpen, pilletjes en poedertjes had ze er ook niet voor. Je moet het als patient dus zelf doen, merendeels werken aan wat er tussen je oren plaatsvindt. Door haar opmerking indertijd zette ze me wƩl aan het denken. In eerst instantie vond ik het ook een vervelende opmerking, zo uit het niets, recht voor z'n raap. Maar ik had hem dus blijkbaar nodig. Het werkte als medicijn. Ik ben na gaan denken, wegen gaan zoeken om toch die vermoeide momenten te ontlopen/accepteren.
Ik denk wel dat het voor iedereen anders is. Wij, kankerpatienten zijn geen van allen hetzelfde. Inspanning is inderdaad ook een goede toevoeging. Al moet ik eerlijk toegeven dat ik niet zo'n sportief type ben en me soms naar mijn sportaktiviteiten moet slepen... Maar het lukt me tot nu toe aardig die vermoeidheid de baas te zijn.
Bewegen en inspanning is bij kanker giga-belangrijk, in alle opzichten. Hoe meer we doen, ook voor en tijdens behandelingen, hoe beter het met ons gaat. Dit hoeft niet per se sportschool te zijn (want dat is vaak heeeel saai), als we maar elke dag wat doen.
Ik heb een blog geschreven over bewegen, misschien vind je het leuk om te lezen (https://www.kanker.nl/anitak/blog/9996-bewegen)
Jac.
Hallo,
Ik ben inmiddels 6 jaar verder en nog steeds chronisch moe. Ik loop soms ook nog steeds tegen de denkbeeldige muur op.
Ik probeer alles te plannen, van gezinsactiviteiten, huishouding en werk. En als de dingen dan anders lopen dan gepland heb ik er idd wel "napret" van maar door te plannen en alles te noteren in mijn digitale agenda in tel vergeet ik niks en geeft het ook rust zowel fysiek als mentaal.
Hopelijk heb je iets hieraan? Veel succes verder
Geduld hebben is voor mij echt een sleutelwoord. Ik bekijk het dan ook per jaar dan kan ik de vooruitgang goed bespreken met mijn partner.
jaren geleden werd mij verteld als je moe bent ga juist bewegen dan gaat de moeheid weg!! Eerst had ik zoiets van he hoe kan dat nou? Maar het werkt bij mij echt al jaren op die manier! šššIk fiets en/of wandel iedere dag en sport 2x in de week in oncologie groepje.. Af en toe sukkel ik beetje weg in de auto of voor tv overdag maar slaap ook maar paar uurtjes in de nacht omdat ik avondmens ben maar sta ook vroeg op om met mijn echtgenoot te ontbijten.. Ik voel me er prima bij.. Meteen na behandelingen ben ik op de afdeling op de hometrainer en loopband gegaan in het ziekenhuis..
Tips van mij 23 jaar na de beenmergtransplantatie:
1. Plan geen afspraken op doordeweekse avonden en op tijd naar bed
2. Plan in het weekend Ć©Ć©n afspraak, zodat er voldoende energie overblijft voor spontane acties en eigen invulling.
3. Leg de lat wat minder hoog, wees lief voor jezelf
4. Eet zo gezond mogelijk!
5. Accepteer het en geniet van alles wat wel lukt
Agnes
Ik had in 1998 een beenmergtransplantatie (non-hodskingslymfoom), is het daarna altijd goed gegaan. Gr.
Mijn agenda kan er hierdoor redelijk vol uitzien. Als ik me moe voel, zie ik als een berg op tegen alle afspraken die ik heb staan. Dan zijn zelfs de leuke dingen niet meer leuk. Alsnog afspraken afzeggen vind ik lastig en doe ik bijna nooit. Hierdoor ga ik regelmatig over mijn grenzen.