Een groot deel van de kankerpatiënten krijgt in de loop van zijn of haar ziekte 1 of meer bloedtransfusies. Bij een bloedtransfusie krijg je bloed toegediend dat van iemand anders is: een bloeddonor.

Bloed bestaat uit meerdere onderdelen: rode bloedcellen, witte bloedcellen, bloedplaatjes en plasma. Meestal heb je maar een van de onderdelen nodig zoals rode bloedcellen of bloedplaatjes.

Een bloedtransfusie kan nodig zijn bij grootschalig bloedverlies zoals bij een operatie. Ook hebben kankerpatiënten vaak donorbloed nodig, omdat chemotherapie de aanmaak van bloedcellen remt. Bij een te laag aantal rode bloedcellen, kan bloedarmoede ontstaan.

Mensen met kanker ontvangen een groot deel van het donorbloed in Nederland. Van alle gedoneerde bloedplaatjes is 70 procent bestemd voor mensen met kanker en van de rode bloedcellen nog eens 30 procent.

Hoe gaat een bloedtransfusie?
 

Stap 1: Je eigen bloed wordt getest

Voor je bloed krijgt, wordt je eigen bloed onderzocht. Bijvoorbeeld op welke bloedgroep en welke rhesusfactor je hebt. Het is belangrijk dat het bloed wat je gaat krijgen bij je eigen bloedgroep en rhesusfactor past. Anders kan je afweersysteem het bloed afbreken en ontstaan er klachten.

Stap 2: Je krijgt het bloed toegediend

Je krijgt het bloed via een infuus in een ader in je hand, elleboog of in je onderarm. Als je een port-a-cath hebt, kun je de transfusie ook via de port-a-cath krijgen. Aan het slangetje dat in je bloedvat gaat, zit een zak met bloed. Het bloed stroomt vanuit de zak via het infuusslangetje je ader in.

Stap 3: De verpleegkundige houdt in de gaten hoe je lichaam reageert op de bloedtransfusie

Soms krijgt iemand na de bloedtransfusie een allergische reactie met koorts of rode, jeukende plekken op de huid. Er zijn medicijnen tegen deze klachten.

Zijn er bij een eerdere bloedtransfusie afweerstoffen gemaakt tegen het donorbloed? Dan kan bij een nieuwe transfusie je lichaam de rode bloedcellen van de donor afbreken. Je krijgt dan koorts. Ook dit is met medicijnen te behandelen.

Waar komt het bloed vandaan?

Al het donorbloed in Nederland komt van mensen die vrijwillig en onbetaald bloed geven. De bloedbank van stichting Sanquin beheert en verwerkt het bloed en zorgt ervoor dat je bloed krijgt dat bij je past.

Kan iedereen bloeddonor worden?

Er zijn strenge eisen aan bloeddonoren om een bloedtransfusie zo veilig mogelijk te maken.

Alleen gezonde mensen mogen bloeddonor zijn. Het donorbloed wordt getest op een aantal virussen zoals hepatitis B en C, syfilis en hiv. Ook worden de bloedplaatjes gecontroleerd op mogelijke bacteriën.

Als je kanker hebt of hebt gehad mag je zelf geen bloed geven. Ook niet als je volledig genezen bent. Er zijn een paar uitzonderingen, die kan de transfusiearts je vertellen. Als je ooit eerder zelf een bloedtransfusie hebt gekregen, kun je geen bloed meer doneren.