PETMaN - studie (Prostaatkanker)

  • Open sinds 01-11-2021

Onderzoek naar een de behandeling voor patiënten die bij diagnose uitgezaaide prostaatkanker hebben. Onderzocht wordt of een vroege reactie op medicijnen (te zien met een PSMA-PET/CT-scan) kan voorspellen of de behandeling succesvol zal zijn.

Doel onderzoek

Het doel is om uit te zoeken of kort na start met behandeling met medicijnen, de verandering te zien op een PSMA-PET/CT scan, al kan voorspellen of de behandeling succesvol zal zijn. Zo kan in de toekomst sneller gekozen worden welke medicijnen het meest geschikt zijn, en bij welke patiënt.

Deze informatie zal echter nog niet worden gebruikt voor de eigen behandeling.
Mannen met uitgezaaide prostaatkanker worden in de basis behandeld met hormonale therapie. Door het mannelijk hormoon testosteron te remmen, wordt de groei van de prostaatkanker stil gezet. Door in een vroeg stadium ook extra medicijnen toe te voegen aan de hormonen, wordt de ziekte extra afgeremd. Dit is de standaard behandeling. De extra medicijnen bestaan meestal uit
chemotherapie (docetaxel) of extra sterke hormonale medicatie (abiraterone, apalutamide, of enzalutamide). Hoewel patiënten en tumoren allemaal verschillend reageren op deze medicijnen, zijn er geen goede manieren om te voorspellen welke patiënt het beste reageert op deze gecombineerde behandeling.

Een PSMA-PET/CT scan is een nieuwe vorm van een PET scan, die alleen activiteit laat zien van de ziekte prostaatkanker. De scan wordt nu met name gebruikt om zo goed mogelijk het stadium van de ziekte te laten zien. Er is een relatie tussen de activiteit op de PSMA-PET/CT scan en de agressiviteit van de prostaatkankercellen. De reactie die na start van behandeling te zien is op de scan, kan worden gebruikt om te bepalen of de behandeling aanslaat of niet. In de toekomst kan de PSMA-PET/CT scan zo mogelijk worden gebruikt om de best passende behandeling te kunnen kiezen en onnodige bijwerkingen te vermijden.

Voorwaarden

De voorwaarden voor deelname aan dit onderzoek zijn onder andere:

  • Patiënten met bij diagnose uitgezaaide prostaatkanker.
  • Patiënten zijn 18 jaar of ouder.

Behandeling

Eerst wordt bepaald of patiënt geschikt is om mee te doen aan dit onderzoek. In principe zijn alle patiënten met nieuw gevonden uitgezaaide prostaatkanker geschikt om mee te doen. Behalve als er sprake is van bepaalde allergieën.

Als de patiënt meedoet aan de studie, is het nodig om twee extra PSMA-PET/CT scans te maken:

  • Extra scan 1: twee maanden na starten van de standaard hormonale therapie.
  • Extra scan 2: twee maanden na starten extra medicijnen (abiraterone, apalutamide, of enzalutamide.

Voor het onderzoek is het nodig dat de patiënt twee keer in vier maanden extra naar het eigen ziekenhuis komt voor een PSMA-PET/CT scan. Een bezoek duurt 2-3 uur. Er zal dan het volgende gebeuren:

  • Er wordt een infuus ingebracht.
  • Er wordt een laag radioactieve stof ingespoten die ervoor zorgt dat de eventuele kankercellen van de prostaat verspreid door het lichaam, zichtbaar worden op de scan.
  • De PSMA-PET/CT scan zelf wordt verricht.

De behandeling wordt gestopt als

  • De behandelend arts vindt dat de nadelige gevolgen van bijwerkingen voor de patiënt groter zijn dan de mogelijke voordelen.
  • De patiënt zelf besluit te stoppen.

De bevindingen op de extra PSMA PET/CT scans worden NIET gebruikt om de behandeling
te veranderen. De informatie van de scans worden wel gebruikt om te kijken of hiermee voorspeld kan worden hoe de ziekte prostaatkanker zich in de toekomst gaat gedragen.

Bijwerkingen

  • Stralingsbelasting: Bij de PSMA PET/CT scan maken we gebruik van radioactieve stoffen. De straling die tijdens het onderzoek wordt gebruikt kan leiden tot schade aan de gezondheid. Dit risico is echter zeer klein.
  • De PSMA-PET/CT scan zelf heeft geen nadelige effecten.
  • Het prikken van het infuus kan wat pijnlijk zijn.

Extra belasting voor patiënt

  • De patiënt krijgt 2x een extra PSMA-PET/CT scan. Dit geeft extra (weinig) straling.
  • De patiënt kan last krijgen van het infuus voorafgaande aan de scan.
  • Meedoen aan het onderzoek kost extra tijd.
  • De patiënt moet zich houden aan de afspraken die horen bij het onderzoek.

Deelnemende ziekenhuizen

Onderstaande ziekenhuizen nemen deel aan het onderzoek. Het kan zijn dat uw ziekenhuis niet genoemd wordt, maar wel aan het onderzoek deelneemt. Informeer hiernaar bij uw arts.

  • Amsterdam UMC locatie VUMC
  • Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis
  • Meander Medisch Centrum
  • St. Antonius Ziekenhuis
  • UMC Utrecht

Onderzoeksgegevens

Wetenschappelijke titel

Individualisation of management with novel upfront therapies in newly diagnosed metastasized prostate cancer using (PSMA)PET/CT imaging

Kankersoort

  • prostaatkanker

Fase trial

anders

Maximaal aantal patiënten

150

Initiatiefnemers

UMC Utrecht

Coördinatoren

dr. R.C.N. (Roderick) van den Bergh, UMC Utrecht.

Goedkeuring

Het onderzoek naar deze nieuwe behandeling is getoetst door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie. Deze heeft geoordeeld dat het verantwoord is om de medewerking van patiënten te vragen. Voor meer informatie zie: CCMO.

Vermelding in Trialregister:

Meer informatie

Nederlandse titel
Individuele behandelkeuze bij ‘upfront’ therapie bij nieuw-gediagnosticeerde
gemetastaseerde prostaatkanker met PSMA-PET/CT beeldvorming (PET-MaN studie).

Datum laatste controle

26-09-2023

Aanmelden voor deze trial

Wil je meedoen aan deze trial? Bespreek dit dan met je arts. Hij of zij kan beoordelen of je in aanmerking komt. Ook kun je inhoudelijke vragen over de trial met je arts bespreken.

Tip: Neem in elk geval de naam van de trial mee naar je arts.