Chemo: Vriend of Vijand?

Chemotherapie voor mij was in eerste instantie een donker pad om te volgen. Het voelde of ik door de arts een donker bos werd ingestuurd waarvan de weg zich in dichte mist verborg. Toen ik de eerste keer de oncologische afdeling opstapte om me aan te melden voor de chemo, voelde ik me klein, kwetsbaar, bang en onzeker. Maar er werken zulke lieve en geduldige mensen (zelfs als ze het druk hebben, wat vaak het geval is) dat ik al snel gerustgesteld was.

De chemokuur zelf duurt 2 uur, maar omdat ik de “ice-kap” gebruikte, ben ik er toch 3,5 uur mee bezig. Alhoewel, vooral de lieve verpleging is ermee bezig. Ik lig vooral op mijn rug toe te kijken hoe professioneel zij hun werk doen. Vooral bij het eerste chemo-zakje met het oranje “ agent-orange” zoals ik het ben gaan noemen, is gemeen spul. Dit wordt zonder pomp ingebracht en duurt circa 15 min. Nadat ik van de verpleging had gehoord wat voor schade dit kan veroorzaken als het niet direct in de ader, maar onder de huid komt (verbranding) belichaamde deze “agent-orange” mijn grootste angst en vijand. Ik droomde ‘s-nachts dat ik door deze troep na 20 weken chemo getransformeerd was tot “the Gollum” (lord of the rings) alhoewel rationeel gezien ik nog nooit een Gollum hier op straat heb zien lopen.

Tot een paar verstandige en lieve vriendinnen me gewezen hebben om er op een andere manier naar te kijken. Zonder angst en eerder in dankbaarheid. De chemo te zien als een vriend die de kanker-cellen te lijf gaat. “Bekijk de chemo als het licht en de liefde die helpt om je weer beter te maken”. Dat heeft wel een knop in mijn hoofd omgezet. Ook mijn gemoedstoestand is daardoor verbeterd. In plaats van met angstgevoelens te leven over de verwoesting die zich in mijn lichaam plaats vindt, eerder te denken aan het genezingsproces wat ook gewoon plaats vindt en waar ik het feitelijk voor doe. Ik buitel regelmatig van de ene gemoedstoestand (angst om verwoesting) in de andere (licht, liefde en genezing), maar naar mate het traject vordert en ik er “meer (be)grip op krijg”, lijkt het laatste steeds meer de overhand te krijgen. Lekker is dat!

Toch probeert mijn geest te bevatten wat de chemo in mijn lichaam doet. De oncoloog legt dit nogmaals geduldig en praktisch uit: de chemotherapie doen we voor de operatie zodat we kunnen monitoren wat het effect is op de tumoren. Kankercellen zijn snel-delend en chemo pakt die cellen aan. Het gaat door heel het lichaam dus mochten er kankercellen toch via bloed of lymfesysteem ergens het lichaam in zijn geslopen, dan pakt de chemo dat ook aan. Garanties kunnen niet worden gegeven (klinkt een beetje als beleggingspolissen), want elk lichaam is anders. -Snap ik-

Toch heb ik behoefte om de chemo in mijn hoofd een gezicht te geven. Licht, liefde en genezing zijn woorden die werken, maar ook groot zijn. Ik vertel de oncoloog dat ik een voorstelling heb over de chemo als een pac-man die de donkere materie in mijn borst ophapt en via een magische weg mijn lichaam uitslingert. Hij grinnikt even, kijkt me aan en zegt: “mooi, hou die gedachte van een pac-man maar vast. Klinkt prima”. Door de manier waarop hij het zegt, voel ik me toch serieus genomen. En gezien. Tegenover me zit een expert met decennia aan kennis over kanker en chemo die zich probeert te verplaatsen in de belevingswereld van een bange patiënt. Is goud waard.          

Tijdens de 3de chemo lag ik voor het eerst met meerdere vrouwen op de kamer. Vrouwen die net als ik ook urenlang aan een infuus waren aangesloten. Een absurde realiteit waarin we samen komen en die toch ook ergens een band vormen omdat hier mensen liggen die het ook aan de lijve meemaken. Er lag een pittige 80-jarige vrouw vol met prachtige wijsheden en een daarvan heb ik in mijn hart gesloten. Ze zegt krachtig: “ de eerste die mij eronder krijgt, moet nog geboren worden. Mijn advies aan jou is: trek je vooral niets aan van wat anderen van je vinden en leef vooral je eigen leven”. Wat een bijzondere ontmoeting op een bijzondere plek.