De laatste 3 dagen van mijn vrouw haar leven.
Met deze blog bericht heb ik verschrikkelijk veel moeite, ik zit namelijk met een gigantisch schuld gevoel dat ik maar niet kwijt kan.
Maandag middag 25 september, de huisarts kwam elke dag even langs en ze vroeg ook al een week bijna elke dag of het niet beter was om mijn vrouw het "eeuwige slaapmiddel" tegaan geven via een pomp, mijn vrouw was hier erg op tegen en wou dit liever niet maar maandag was mijn vrouw soms nog bij kennis en had soms nog een moment waarop ze een antwoord kon geven, dit was een paar seconden en dan viel ze weer in slaap, mede door de hoge morfine dosis die ze kreeg toegediend door middel van een pomp. De huisarts ging naar mijn vrouw en vroeg haar of het de tijd was voor dat slaapmiddel en mijn vrouw werd even wakker en antwoorde duidelijk met nee, oke zei de huisarts dat is duidelijk, maar de morfine pomp moest wel weer helderweg omhoog gebracht worden vanwege haar pijnen, dit werd gedaan door een medisch team die later in de middag langs kwam. Helaas kon mijn vrouw niet meer slikken en had daar erge moeite mee dus wij mochten haar geen eten en drinken meer geven en moesten haar lippen nat houden, dit bericht sloeg aan als een bom. Iemand waarvan je houd geen eten en drinken meer geven komt heel hard aan. Maar we deden wat de huisarts zei en hielden haar lippen nat.
Dinsdagmiddag 26 september, weer kwam de huisarts en de situatie van mijn vrouw verslechterde, de momenten dat ze even een paar seconden de ogen open deed was nog bitter weinig maar wonder boven wonder op de vraag van de huisarts van dat slaapmiddel zei ze weer duidelijk nee.
Woensdag 27 september, helaas geen momenten meer dat ze de ogen open deed of een korte reactie meer gaf, de huisarts besliste weer dat de morfine pomp omhoog moest en dat het nu wel tijd werd voor dat slaapmiddel, ik heb in een gesprek aan de huisarts gezegd dat nog even 1 dag uit te stellen want ik had de hoop dat er weer een helder moment zou komen, ze ging weer weg en stemde hiermee, morgen zou ze terugkomen. Rond een uur of 21.30 uur kwam het medische team om de verhoging van de morfine pomp in te stellen, ze waren klaar en ik liet hun uit. Een uur natijd rond 22.30 uur reageerde mijn vrouw erg heftig op die verhoging en om 23.00 uur heb ik het medische team gebeld om te komen, ze kwamen om 23.30 uur en constateerden dat het niet aan die verhoging van de morfine lag, maar ze zagen wel grimassen op haar gezicht van pijn, het medische team raadde nu wel echt het slaapmiddel aan, ik een gesprek gehad met hun en ze vroegen waar ik bang voor was, ik vertelde dat ik bang was dat het slaapmiddel verkeerd zou uitpakken en dat mijn vrouw kort daarna zou overlijden, ze verzekerden mij dat dat niet het geval was, als mijn vrouw bijvoorbeeld zonder slaapmiddel zondag zou komen te overlijden dan zou ze dat ook met het slaapmiddel, het slaapmiddel zou het leven niet kortstondig beëindigen, na veel gepraat te hebben overtuigden ze mij en de huisarts werd gebeld, samen beslisten ze dat het nu de tijd was voor dat slaapmiddel, de pomp werd aangesloten met het slaapmiddel, toen dat klaar was heb ik ze uit gelaten. Een uur na het aansluiten van dat slaapmiddel begon mijn vrouw heftig te reageren, haar ademhaling ging als een sneltrein, ze was erg onrustig, maakte rare geluiden, de tranen stroomden mij over de wangen. Ze viel niet in slaap door dat slaapmiddel maar werd erg onrustig, dit was mijn grootste angst geweest, uiteindelijk stierf ze om 02.15 uur een paar uur na het aansluiten van dat slaapmiddel.
Ik zit nu met een erg schuld gevoel, had ik maar nooit toestemming geven van dat slaapmiddel, maar ik had geen keus, iedereen zegt ook tegen mij dat ik geen keus had, de situatie was nu eenmaal zo dat het eigenlijk moest. Maar het zit nu eenmaal in mijn hoofd, had ik maar niet...........dat schuldgevoel is momenteel nog steeds elke dag aanwezig, ik kan het niet van mij afzetten. Heb vorige week voor de eerste keer een gesprek gehad met iemand van een hulp instantie, ik kom er niet alleen uit. Ik had verwacht en dat verzekerden ze mij ook dat mijn vrouw lekker rustig en vredig zou inslapen maar het omgekeerde gebeurde, het omgekeerde wat ik altijd al aangaf waar ik bang voor was. Ik moet het van mij afzetten maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Ik hoop dat mijn vrouw geen pijn had bij het sterven en het beeld van dat onrustige staat op mijn netvliezen gegrafeerd en dat schuld gevoel van dat slaapmiddel speelt mij parten. Had ik niet moeten luisteren naar dat medische team en huisarts en had ik moeten weigeren, ik weet het niet en helaas kom ik daar nu ook niet meer achter. Mijn voorgevoel is werkelijkheid geworden en ik moet ermee leven.
12 reacties
Er is een verschil tussen pijn hebben en pijn ervaren. Door de juiste beslissing van het slaapmiddel, heeft jouw vrouw wel pijn gehad, maar niet pijn ervaren. Het lichaam heeft gestreden en het opgegeven. Daarbij maakt het onverwachte bewegingen. Met het slaapmiddel heeft ze de pijn daarvan niet meer gevoeld.
Uiteindelijk heeft dit sterven, deze weigering van het nemen van het slaapmiddel jou meer pijn gedaan dan haar. Immers zij sliep de meeste tijd.
Ik heb bij mijn moeder gewaakt en heb de beslissing genomen wanneer het tijd was om te gaan slapen. En dat heb ik gedaan toen duidelijk was dat ze pijn kreeg. En hoewel ook zij rare geluiden maakte en grimassen trok, voelde ze geen pijn meer , omdat ze in diepe slaap was.
Ik denk dat in de schaarse momenten waarin ze wakker was, ze geen heldere momenten had en dat de vraag voor het slaapmiddel niet gesteld had moeten worden aan haar.
Jouw beslissing om haar te laten slapen, verlost te zijn van de pijn, was een daad van liefde.
Bedankt voor je reactie, tranen schoten wel in de ogen toen ik het las maar ik heb hier wel wat aan. Mijn vader, broer en zus zijn overleden maar daar ben ik persoonlijk niet bij geweest toen ze stierven en dit was de eerste keer dat ik het stervensproces meemaakte en dat is heftig, zeer heftig. Mijn ziel zegt ook wel dat ik de juiste beslissing gemaakt heb maar het verstand staat mij in de weg, op dit moment is het het verstand sterker. Ik moet het verwerken en daarom ben ik ook hier gekomen om er over te schrijven en hopende op goede reactie die mij kunnen helpen. Ben blij dat ik hier terecht ben gekomen dat er zoveel mensen zijn die mij kunnen helpen met reacties en met hun ervaringen. Nogmaals mijn dank.
Ik hoop dat het je gaat lukken om dat schuldgevoel los te laten. Je vrouw koos er elke keer voor om geen slaapmiddel te nemen,was ze bang of wilde ze jou niet alleen achter laten? Op het moment dat je vrouw zoveel pijn kreeg dat het met pijnstilling niet meer goed te bestrijden was thuis werd er voor jullie gekozen om haar in slaap te brengen met als doel dat ze pijn niet meer mee maakte. Is er nog een hulpverlener gekomen nadat je vrouw zo onrustig werd, iemand die je kon bellen? Ik vermoed dat je vrouw ook zonder slaapmiddel die nacht was gestorven. Dit maakt het voor jou niet minder verdrietig, jij hebt dit met volle bewustzijn moeten meemaken. Het is voor de personen die waken niet altijd fijn om getuigen te zijn van het laatste stukje op deze aarde, het is dan wel heel fijn als je dan wat handvaten krijgt en wat begeleiding.
Wil je heel veel sterkte wensen.
Ze was bang mij alleen te laten, alhoewel ze niet bang was voor de dood. Ze heeft gevochten tot het laatst, ze leeft haar hele leven geleefd voor anderen, om anderen te helpen en om anderen bij te staan als ze in de put zaten, ze cijferde haar zelf altijd achteruit, het was echt 1 van de liefste personen die ik ooit heb meegemaakt, nooit klagen en de pijn wel dragen. Heb haar ook nog nooit boos gezien. Heb de laatste 3 dagen mijn schoonzuster 24 uur erbij gehad omdat ik het opdat moment niet meer alleen trok, het medische team heb ik gebeld zoals ik in het bericht ook al schreef. Ook bedankt voor je reactie,, ik waardeer elke reactie. Ik zal nog veel tijd moeten hebben om alles goed te kunnen verwerken, 28 september is nog maar heel kort geleden, Nogmaals dank voor je reactie.
Je hebt het goed gedaan. Vlak voordat iemand doodgaat gebeurt er fysiologisch heel veel. Sander de Hosson, een longarts heeft dit beschreven. Veel mensen schrikken enom als zij hun geliefde zien sterven. Dat komt omdat wij er niet op voorbereid worden. Het loont misschien de moeite om over de veranderingen tijdens het stervensproces te lezen. Misschien stelt het je gerust.
Ik wil je heel veel sterkte wensen met het verlies van je lieve vrouw. Ik hoop dat je de kracht vindt om het verlies te verwerken zonder schuldgevoel.
Liefs, Kato
Ik heb dat boek van Sander de Hosson ook gelezen, en dat heeft mij ook geholpen om de laatste fase goed te leren kennen.
Met excuus voor de fouten in zinnen. Het lukt mij nauwelijks om hIer iets fatsoenlijks te schrijven.
.
Dat vormen van rare woorden is een glitch op de site dat zich soms voordoet. Zilvervlerk en Frie hebben er ook last van en het is bij de community bekend.
Schuldgevoel... ik denk dat elke nabestaande dat kent. In jouw geval gaat het nu specifiek om het slaapmiddel. Je weet echter niet wat er was gebeurd als ze dat niet had gekregen; dan had ze waarschijnlijk veel bewuster de pijn meegemaakt en was dat niet minstens net zo verschrikkelijk geweest? Ik heb van het boek van Sander de Hosson begrepen dat een slaapmiddel niet de dood bevordert. Het zal toeval zijn dat ze zo snel na het toedienen ervan, overleed. Ze leed ook, had veel pijn...
Ik voelde me ook schuldig, dat ik (door omstandigheden, eventueel te lezen in mijn blogs) niet alles kon doen voor mijn stervende man wat ik had willen doen. Dat ik er nog ben, en hij niet meer. Schuldgevoelens komen volgens mij veel voor onder nabestaanden. Ook wanneer je verder bent in het proces, en soms weer eens een goede dag hebt (of dagdeel, of uur, of minuut) en je daar dan weer schuldig over voelt. Wat mij dan goed helpt is bedenken hoe Roberto zou willen, dat ik me zou voelen. En ik denk: vooral niet schuldig.
Als ik lees hoe jouw vrouw was bij leven, dan zou ze het liefst willen dat jij dit schuldgevoel loslaat. Dat jij dit niet voelt omwille van haar.
Liefs, Mirjam
Zó vreselijk dat je dit zo hebt moeten meemaken en dan nu voelt wat je voelt. Zonder dit nare schuldgevoel is het sterven en missen van jouw vrouw al erg genoeg.
Ik kan helemaal onderschrijven wat Zweef in zijn reactie schrijft. Ons is dat als zodanig uitgelegd bij het stervensproces van mijn vriendin. Vrijwel letterlijk zoals Zweef schrijft.
Ik hoop van harte dat je deze mooie woorden net zo vaak herleest totdat je echt gelooft én accepteert dat je voor jouw vrouw het beste gedaan hebt wat je had kunnen doen!
Hierbij een virtuele knuffel waarmee ik je een beetje troost wil geven xxx Hebe
bedankt allemaal voor de reactie, kan er wel wat mee....