Winterbanden

Dit weekend kwam ik er achter dat de winterbanden nog onder mijn auto zaten. Ze geven meer grip op de weg bij gladheid, maar maken meer herrie als je op de snelweg rijdt. Ze zorgen, geloof ik, voor iets meer benzinegebruik, dus is het zaak ze te verwisselen voor de zomerbanden.

Een beetje meer grip op mijn weg kon ik de afgelopen periode wel gebruiken. Na het overlijden van Willem, nu ruim 8 maanden geleden, stond ik direct in de actiemodus. Er moest natuurlijk van alles gebeuren en ik wilde niet te veel op mijn kinderen leunen. Ze wonen aan de andere kant van het land en hadden het zelf al moeilijk genoeg met het plotselinge verlies van hun vader. Bovendien brak in die periode mijn kleinzoon van 4 zijn bovenbeen en was mijn kleindochter, een baby van 6 maanden, door alle hectiek en spanning haar slaapritme volledig kwijt.

‘Niet zeuren, flink zijn’ is het motto waar ik mee opgevoed ben en nu kwam me dat wel goed uit. Dus begon ik , toen het eerste stof was neergedaald, alles te regelen wat geregeld moest worden. Administratie, instanties informeren, financiën bekijken, abonnementen opzeggen, de auto, gas, water en licht, van alles op mijn naam overzetten. Zelfs een lekkend dak, waar we allang achterheen hadden moeten gaan, heb ik in die tijd laten repareren. Maar alles waar Willem altijd voor zorgde: veel schoonmaak-taken, heggen knippen, auto onderhoud, kwam er voor mij nu ook allemaal bij. Om niet te verdrinken in al dat werk, stelde ik mij ten doel per dag tenminste drie dingen echt af te ronden en dan tevreden over mijzelf te zijn. Soms kwam er onverwacht hulp. Zo vond ik op een dag een briefje in de bus van iemand die schoonmaakwerk zocht. Ik heb direct gereageerd en ze is een lot uit de loterij! En toen ik in de tuin van de buren een tuinman bezig zag, heb ik hem direct gevraagd of hij ook bij mij het zwaardere werk, zoals heggenknippen, wilde doen.

Normaliter heb ik in de herfst altijd last van winterdepressies, met vooral veel vermoeidheid en moeite om mijn bed uit te komen. Eind november realiseerde ik mij dat die klachten dit jaar helemaal weggebleven waren. Geen vermoeidheid, maar volop energie had ik gehad. Ik begon me een beetje schuldig te voelen. Begin december zijn de kinderen, kleinkinderen en ik een week naar Curaçao geweest. We sloten met elkaar een hectische periode af en voelden grote verbondenheid. Het was heerlijk!

En toen kwam januari. Grauw weer, alle feestdagen achter de rug, weinig bezoekafspraken. Toen pas was er ruimte voor de emoties. Een verwarrende tijd, waarin veel gedachten en gevoelens zorgden voor onrust en lawaai in mijn  hoofd. Waarom heb ik de afgelopen maanden vrijwel niet gehuild? Zelfs af en toe opluchting gevoeld? Waar kwam al die energie vandaan?  Ik voelde me schuldig, boos, verdrietig, doodmoe en onzeker tegelijkertijd. En elke ochtend als ik beneden kwam, was de kamer leeg. Dan voelde ik het gemis het hardst. Willem stond altijd als eerste op en zat al achter de krant als ik beneden kwam.
Ik kwam tot niets, zat doelloos op de bank en bij het minste of geringste kwamen de tranen. Ook was ik voortdurend bang alles te vergeten en verkeerde afspraken te maken. Wat ook gebeurde. Zo stond ik op een zaterdag voor de deur bij vrienden, die me voor zondag hadden uitgenodigd om te komen eten. En bij diezelfde vrienden kwam ik een keer een week te vroeg, toen ze me uitgenodigd hadden om een borrel te komen drinken. Voor alles maakte ik lijstjes en voordat ik de deur uitging checkte ik meerdere keren of ik mijn sleutels wel bij me had. Ik leek ineens wel 10 jaar ouder en vergeetachtiger. Ik werd onzeker en begon overal tegenop te zien. Toen mijn familie en kinderen langs zouden komen voor mijn verjaardag, liep ik wel een week lang te piekeren hoe ik dat moest doen met koffie en lunch. Niet te weinig in huis halen, dat is karig, maar ook niet te veel want ik moet in mijn eentje de restjes opmaken. Onzin natuurlijk. Waar was die zelfstandige feministe gebleven, die ik geweest was?
Ik merkte dat ik ruimte nodig had om te rouwen en schrapte zo veel mogelijk uit mijn agenda. Ook begon ik boeken en artikelen te lezen over rouwen en tijdens wandelingen met een vriendin veel over Willem te praten. Het deed me goed.

Willem en ik  waren 48 jaar bij elkaar geweest, niet onstuimig verliefd, maar wel een hechte band. Echte maatjes waren we. Ik heb een lastige jeugd gehad en mede daardoor jarenlang geworsteld om mijn identiteit en zelfvertrouwen te vinden.  Willem is in die tijd altijd in mij blijven geloven en was een belangrijke steun voor mij. Borstkanker betekende uiteindelijk het einde van mijn heilloze carrière. Ook na die diagnose (bijna 25 jaar geleden!)en tijdens mijn ziekte na de uitzaaiingen, had ik veel steun aan hem.  Gelukkig konden we de laatste jaren veel meer genieten: van het lange-afstandswandelen op het Waterliniepad en het Marskramerspad, van de kinderen en het oppassen op de kleinkinderen, van de tuin. Ik had nog zoveel meer samen willen genieten!

En terwijl al die jaren door mijn hoofd gingen, realiseerde ik me dat ik niet alleen aan het rouwen ben om hem, maar ook om oud verdriet.  Niet zeuren, flink zijn is soms wel nuttig, maar pijn die je wegduwt blijft onverwachts de kop op steken. En dat is in die 48 jaar regelmatig gebeurd. Nu ik, in deze periode van rouw, even niet zo flink hoef te zijn van mezelf en me toesta mijn pijn te voelen over het verlies van Willem, vermengt zich dat onwillekeurig met de pijn die ik voel over mijn jeugd. Die had ik altijd weggeredeneerd: ‘dat is nu eenmaal zo. Niemand komt zonder kleerscheuren door de opvoeding. Daar moet je je overheen zetten.’
Zo had ik het ook gedaan. Ik had ermee leren leven. Maar nu voel ik dat er een mogelijkheid is om het los te laten. Dat zou wel eens de bron kunnen zijn van die rare opluchting, die ik voelde in het najaar, waar ik me zo voor schaamde. Ik ben niet iemand die futloos op de bank blijft zitten treuren en had me stellig voorgenomen: ‘Ik ga ervoor zorgen dat ik nog iets goeds maak van de periode die ik nog heb.’ Maar nu voel ik optimisme, dat me dat ook zal gaan lukken. Ik zal hem missen, maar ik heb het gevoel dat hij me zelfs nu nog helpt!

Afgelopen zaterdag heb ik samen met mijn zus een etappe gelopen van het Marskramerpad. Willem en ik waren tot op 4 etappes van het eind gekomen en met haar ga ik het afmaken. Het voelde goed. Mijn hoofd wordt rustiger en de energie komt terug.
Hoogste tijd voor de zomerbanden!