Zingeving
Zingeving
Na de vakantie moet ik altijd weer op gang zien te komen, maar dit jaar gaat dat wel heel moeilijk. Ik hang een beetje op de bank en ben te futloos om naar buiten te gaan. Komt dat door vermoeidheid, of is er weer een najaarsdepressie op komst? Geen idee. September is toch een rare tijd. Het is best nog lekker om buiten te zijn, de tuin staat er nog mooi bij, maar toch voel je aan alles dat de herfst eraan zit te komen. En ik heb geen zin in dat donkere seizoen.
Ik zit wat te lezen op de website Kanker.nl en kom een gespreksgroep over zingeving tegen. Tja, goeie vraag, waar haal je de zin vandaan om jezelf elke keer weer op te peppen. Ik moet onmiddellijk denken aan de catechismus, die ik als kind op de lagere school uit mijn hoofd moest leren. Een geweldig boekje, waarin de hele katholieke leer uitgelegd werd in een simpele vraag-en- antwoord-vorm. Vraag 1 luidde: “Waartoe zijn wij op aarde?” met als antwoord: “Wij zijn op aarde om God te dienen en daardoor hier en in het hiernamaals gelukkig te worden” Heerlijk toch, zo weet je tenminste waar je aan toe bent. Maar ja, als je niet meer gelooft, werkt het helaas niet meer.
Zou de wetenschap ons dan kunnen helpen? Ik lees in de Volkskrant een interview met John de Vos, een gerenommeerd paleontoloog, die zich zijn hele leven heeft bezig gehouden met drie miljard jaar evolutie. Jarenlang deed hij onderzoek naar de evolutie van de mens, schreef er vele artikelen over en maakte vele tentoonstellingen over dit onderwerp. Voor hem heeft het leven geen andere betekenis dan de voortplanting. “We zijn een klompje dna, wat vetten en wat eiwitten. Dat is leven. Een klompje dna, dat afhankelijk van de omstandigheden een bepaalde vorm krijgt. De voortzetting daarvan is de zin. De rest is amusement”. En ook de mens zal op termijn uitsterven, aldus De Vos, en dat noemt hij dan een zegen voor de aarde: “Want dan kan de natuur zich eindelijk herstellen van de verwoesting die de mens heeft aangericht”.
Ook niet een visie waar je nu echt vrolijk van wordt. Misschien moet ik het ook niet zo ver zoeken en niet meteen de zin van álles proberen te vinden. Als ik íets geleerd heb van ziek zijn, is het wel: niet te ver vooruit willen denken. Concentreer je maar op de dag van vandaag. Het zou dus mooi zijn om een reden te vinden om van die bank af te komen. Mijn moeder zei altijd: “Als je geen zin hebt, moet je maar zin maken”. En oh wat had ik daar een hekel aan! Maar zoals het wel vaker gaat met moeders, soms hebben ze wel gelijk. Ik besloot om gewoon wat klusjes te gaan doen. Eerst de was opvouwen, daarna had ik zelfs puf om de koelkast schoon te maken en uiteindelijk kon ik heel tevreden weer op de bank zitten om uit te rusten. En die zin van het leven? Daar heeft Herman Finkers ooit een mooi antwoord op gegeven: “De zon gaat elke avond zinloos onder. Morgen moet hij toch weer op”.
4 reacties
Een mooi blog schrijven is ook zingeving, en dat heb je gedaan! Er komen zoveel mooi beschreven onderwerpen langs. En - alhoewel ik mijn situatie niet met de jouwe mag vergelijken - herken ik dat "zin maken" ook heel goed af en toe. Je hebt toch maar mooi die was gevouwen en die koelkast schoongemaakt, en jezelf een schouderklopje gegeven die dag, hoop ik.
Overigens, toen ik "zin moet je maken" tegen de zoon van mijn vriend zei, zei hij "kan ik niet; heb geen hamer". Hij was 5. Daar stond ik met mijn mond vol tanden. Hij heeft zeker geen was hoeven vouwen die dag.. :).
Veel sterkte, vandaag is het in ieder geval nog geen herfst. xx, Joke
Lieve Margriet,
Prachtig blog weer. Ook ik raakte het geloof kwijt en moest op zoek naar wat dan wèl de zin van het leven was. Ik neig soms naar de erg nihilistische visie van De Vos, maar heb ook affiniteit met het existentialisme. Het leven is zinloos, maar je kunt er wel zelf zin aan geven. Of, het leven is absurd, erken dat en maak er het beste van. Zo vat ik even héél kort door de bocht Sartre en Camus samen.
Camus gebruikte hiervoor de mythe van Sysifus. Sysifus moet in de onderwereld elke dag ultiem nutteloos werk doen: een zware steen een berg op rollen, die vervolgens weer naar beneden rolt.
Maar omdat hij de absurditeit van zijn bezigheid volledig aanvaardt, kan hij er wat van maken, en alleen nog maar bezig zijn met het rollen van de steen zelf. De ene dag gaat dat moeizaam, omdat hij zich niet lekker voelt en het geen fijn weer is. Een andere dag voelt hij zich goed, de zon schijnt en rolt hij hem fluitend naar boven. Na afloop voelt hij zich voldaan.
Ik zeg nu soms tegen mijzelf als ik opzie tegen de dag: ik ga proberen vandaag op een zo prettige manier de steen naar boven te rollen.
En hoe het morgen gaat, dat zien we dan wel weer.
Ik ken mensen die dit een heel negatief verhaal vinden, maar voor mij werkt het bevrijdend. Het hoeft niet allemaal nuttig of zinnig te zijn wat ik doe.
Ik wens je een fijne nazomer.
Liefs,
Hanneke
Lieve Hanneke,
Dank voor je leuke reactie. Die mythe van Sysifus spreekt me wel aan. Gewoon elke dag doen wat je moet doen en er het beste van maken. Sysifus is er heel beroemd mee geworden!
Liefs Margriet
Lieve Hanneke,
Wat herkenbaar. En mooi verwoord met de voorbeelden erbij. Ik altijd na een vakantie. Daar het zo fijn gehad, samen tijd, duidelijke dag invulling. Maar ook druk en veel, dus altijd even moe weer terug.
Zingeving worstel ik ook mee. Kinderen zijn zelfstandig. Werk was even geen optie. Klussen in huis, projecten verzinnen, bv foto's ordenen, oude foto's inscannen, stamboom uitzoeken, schilderen. Boodschappen huishouden. En toch het hoeft allemaal niet nu. Kan ook morgen. En als ik het niet doe, maakt het wat uit?
De zin moet je maken. Toch is het fijn als het gedaan is. Leuk schilderij aan de muur. Puber kamer opgeknapt, de gang. Foto slideshows die we met gezin kunnen kijken.
Dus zet toch de ene been weer voor de ander. Moet eigenlijk iets van structuur aanbrengen. Dat is misschien meer houvast.
Succes met je eigen stappen. Hoop dat je vind wat je echt leuk vind. Je bent waardevol voor de mensen om je heen, misschien moet je vragen aan ze waarvoor? Voor als je het even niet meer weet. Opschrijven. Dan heb je iets om aan vast te houden.
Sterkte.
Liefs Tamara