Stel je vraag over geheugen- en concentratieproblemen aan Sanne Schagen, neuropsycholoog

Openbaar gesprek
11 september 2015 om 07.56,
gewijzigd 3 december 2019 om 09.30
8563 x gelezen

Van eind 2015 tot april 2017 zijn hieronder vragen gesteld over geheugen- en concentratieproblemen aan dr. Sanne Schagen, neuropsycholoog.

 

Het is niet meer mogelijk om vragen te stellen.

Disclaimer

79 reacties

Beste Kim,

De makkelijkste manier is om te kijken of er bij het ziekenhuis waar u behandeld bent een neuropsycholoog werkzaam is. Dan kunt u zich via uw behandelend arts naar de neuropsycholoog laten verwijzen. Wanneer dit niet het geval is, is het het beste om via uw huisarts te kijken naar mogelijkheden. In de omgeving van Amsterdam is de praktijk van Jenny Palm een goede optie.

Met vriendelijke groet,

Sanne Schagen



Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Ik wilde graag weten of de gevolgen van chemo op het brein tijdelijk of blijvend zijn. Ik heb in februari gehoord dat ik borstkanker heb en was net aan het opkrabbelen van mijn burnout. MIjn brein werkte dus echt nog niet op het niveau wat ik hiervoor had. Nu 3 chemo-kuren gehad en ik merk dat mijn denkvermogen hard achteruit gaat. Wordt dat per kuur erger en kan het nog herstellen? En is zoiets een reden om chemo te stoppen?
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14

Beste mevrouw,

Wat een nare samenloop van omstandigheden.

Tijdens de diagnose en behandelfase komen cognitieve klachten heel vaak voor, en deze klachten kunnen vele oorzaken hebben (psychische klachten, vermoeidheid etc). Cognitieve klachten op wat langere termijn komen maar bij een deel van de mensen die chemotherapie krijgen voor - bij lang niet iedereen dus. We kunnen tot op heden niet voorspellen bij wie de klachten langer blijven bestaan en bij wie niet. Chemotherapie vormt een heel belangrijk onderdeel in de genezing en mogelijke bijwerkingen, zoals cognitieve klachten, zijn absoluut geen reden om te stoppen met de behandeling of er niet aan te beginnen. Daarnaast is het zo dat er, mochten de klachten langer aanhouden, ook mogelijkheden zijn om de klachten proberen te verminderen in het dagelijks leven, zoals bijvoorbeeld met cognitieve strategietraining. Dus, ja, herstel mogelijk en zeker geen reden om te stoppen met de behandeling.

Heel veel sterkte gewenst in de komende periode,

Met vriendelijke groet,


Sanne Schagen


Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Hoi Sanne,
In 2012 heb ik een dubbele amputatie en de chemo TAC kuur gehad. Vanaf die tijd is mijn geheugen een zeef. Ik ben nu bijna 4 jaar verder en krijg problemen op mijn werk omdat ik dingen niet meer kan onthouden. Ik ben bang dat dit uiteindelijk mijn baan gaat kosten. Vanaf 2012 ben ik 6 keer geopereerd waarvan de laatste afgelopen november de diepflap operatie ( narcose van 15 uur). Ik weet gewoon niet hoe ik dingen moet onthouden ook heb ik moeite met het vinden van de juiste woorden. Is hier wat tegen te doen?
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14

Beste Francis,

U heeft al veel meegemaakt zeg. Als ik uw verhaal lees, zou u kunnen overwegen een neuropsychologisch onderzoek te laten doen (wellicht is er een neuropsycholoog verbonden aan het ziekenhuis waar u onder behandeling bent). Deze neuropsycholoog kan dan met u uitzoeken wat er goed en wat er minder goed gaat, en ook met u praten obv de bevindingen wat er aan therapeutische mogelijkheden zijn. Wanneer er geen neuropsycholoog aan het zhs verbonden is, zou u ook met uw huisarts kunnen overleggen. Soms is er geen neuropsycholoog maar wel een psycholoog verbonden aan het zhs. Deze psycholoog zou ook eventueel kunnen helpen met een verdure verwijzing.


Met vriendelijke groet,


Sanne Schagen

Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Beste Sanne, ik zal wel de zoveelste in rij zijn, die dezelfde vragen stelt... Maar ik ben pas sinds kort op de hoogte van het bestaan van een " chemobrein" ik heb me aangemeldt op deze site, omdat ik er graag meer over wil weten. Bij mij is Aug. 2008 borstkanker geconstateerd. Deze tumor van 4,5 cm is eerst bestreden met chemo, eerst 4 ( ik weet de naam niet meer, maar was rood spul) en daarna 12 taxol die ik niet helmaal af heb kunnen maken (9 gehad) ik kreeg teveel last van tintelende vingers en tenen, en de oncoloog vond het onverantwoord om door te gaan. Toen volgde de borstbesparende operatie en een volledig okselkliettoilet, gevolgd door 21 bestralingen en tegelijkertijd de herceptinkuur voor 'n jaar. En 5 jaar hormoontherapie ( tamoxifen en anastrozol)
ik ben na 5,5 jaar nog steeds schoon. Buiten het feit dat ik nog steeds hele zere en tintelende voeten heb (neuropathie) merk ik de laatste jaren die enorme vergeetachtigheid bij mezelf, en concentratieproblemen, thuis en op m'n werk. We doen daar n beetje lacherig over, ik ben immers al 61, en ja dat ligt aan de leeftijd zegt men, dat hioort erbij..... Maar nu ben ik daar niet meer zo zeker van of dat het "ouder worden" is? Kun je je brein "trainen" om wat beter te worden? Of kan dat niet in het geval van " ouderdoms vergeetachtigheid" ? Dankjewel voor je antwoord.

Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14

Beste mevrouw,

Ik kan helaas niks zeggen of de klachten die u heeft passen bij normale veroudering of het gevolg zijn van een intensieve tijd met verschillende behandelingen, of een combinatie van deze zaken (of nog anderen). Er is erg veel discussie of je je brein kunt "trainen", en de meeste onderzoeken laten vooralsnog erg teleurstellende resultaten zien. Maar, het aanleren van bijvoorbeeld geheugenstrategieen kan heel effectief zijn in het dagelijks leven! Een mogelijk interessante online cursus voor u zou deze kunnen zijn: www.houduwbreinvitaal.nl

Ik hoop dat u hier iets aan heeft.

Met vriendelijke groet,

Sanne Schagen


Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
13 oktober 2016 om 12.37
Mijn zoon is op 5 jarige leeftijd behandeld voor ALCL en is nu een gezonde 19 jarige student. Wat na al die jaren blijft is vermoeidheid, slechte motoriek bij vermoeidheid en nu hij het erg druk heeft met studie, vrienden, vriendin, voetballen en training geven merken wij als ouders dat het erg druk in zijn hoofd is dat wij ons, buiten de leeftijds gerelateerde strubbelingen, zorgen maken. Het lijkt alsof hij geen structuur kan aanbrengen in zijn dagelijkse leven en zijn hoofd overloopt van alles wat hij moet doen maar vervolgens niet doet (erger dan gebruikelijk is voor deze leeftijd) en wij hem dus constant op de meest simpele zaken moeten wijzen want uit zichzelf denkt hij daar niet aan. Hij geeft nu de indruk passief en lui te zijn, wat ook best wel af en toe zal kloppen, maar het is meer dat hij niet meer weet waar te beginnen en dus maar niet begint. Er zijn in de loop der jaren wat psychologische testen afgenomen die gericht waren op leren en leerprestaties maar nu ik hem zo zie en lees wat een chemobrein is vraag ik mij af of dat op hem van toepassing is en of er onderzoek bij kinderen is gedaan. Hij heeft nu duidelijk veel moeite hiermee en wij merken dat hoe hoger de druk hoe slechter hij kan nadenken en we zien hem af en toe in paniek raken en geen uitweg vinden terwijl hij altijd positief en vrolijk was en alles uit de dag haalde. Wat kunnen wij als ouders doen om hem te helpen?
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Beste NJV,

Allereerst excuses voor deze wel heel erg late reactie van mij. Ik was in de veronderstelling dat ik "bij" was, maar dat is dus niet zo.
Over uw vraag, er is heel veel onderzoek gedaan naar late effecten van kinderkanker, op cognitie, gedrag en algemene gezondheid. Kevin Krull uit America (van het St. Jude Children's Research Hospital) is een echte expert op dit gebied. Hier in Nederland wordt bij het AMC en het VUMC Pediatrische PSychologie hier ook aandacht aan besteed. Ik denk dat u met u vragen bij deze afdelingen goed geholpen zou kunnen worden.

Met vriendelijke groet,

Sanne Schagen
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Dag Sanne,

Ik heb drie vragen.
1. Is er wel eens onderzoek gedaan in hoeverre niet goed functionerende bijnieren (door toxische stress), disbalans in de HPA-as en hormonale onbalans (gebrek aan oestrogeen) door (vervroegde) overgang, allen als gevolg van de chemokuur, van invloed zijn op de cognitieve klachten?
2. Zijn er kankersoorten met daaraan gekoppelde chemokuren waarbij er grotere kans is op cognitieve klachten?
3. Ik heb ergens gelezen over een trainingsprogramma van het NKI voor cognitieve klachten. Is dit online beschikbaar? Er zijn diverse bedrijven die cognitieve training aanbieden om te herstellen van een 'chemobrein'. Echter als ik het goed begrijp is de wetenschap er nog niet uit of deze trainingen enige baat hebben. Klopt dit?

Met vriendelijke groet,
Deborah

Laatst bewerkt: 07/07/2017 - 12:28
Beste deborah,

Ja, er is onderzoek gedaan naar de overgang (na chemotherapie) en cognitieve klachten.
Ene onderzoek vond wel effect, andere niet. Uit andere literatuur weten we dat de (natuurlijke) overgang milde cognitieve klachten met zich mee kan brengen die vaak weer overgaan naar verloop van tijd. Ook weten we dat een hele vroege menopause (voor 35ste) soms gepaard kan gaan met wat meer cognitieve klachten op latere leeftijd.

Wat betreft uw tweede vraag. Dat weten we nog niet erg goed. Het lijkt erop dat veel verschillende cytostatica bij veel kankersoorten cognitieve klachten bij een aantal ptn teweeg kunnen brengen. Het is belangrijk om te weten dat dat bij lang niet iedereen het geval is! Verder lijkt het erop dat ptn na hoge-dosis chemotherapie wat meer klachten hebben dan ptn na standaard-dosis chemotherapie. En dat ptn na anthracycline bevattende kuren iets meer klachten hebben (maar dat is pas in 1 studie gevonden).

En dan uw derde vraag. Er zijn veel zogenaamde braintrainingsprogramma's op de markt die claimen dat het cognitief functioneren verbeterd door het volgen van hun programma. Het bewijs hiervoor is niet overtuigend. Vaak wordt men beter op de getrainde taken en taken die erop lijken, maar niet per se in het functioneren in het dagelijks leven (waar het natuurlijk om gaat). In de VS heeft de grootste braintraining company "lumosity" net een boete gekregen omdat zijn hun claims niet waar konden maken.
Het programma dat het NKI aan het ontwikkelen is gaat uit van het aanleren van compensatiestrategieen. Deze trainingen worden op veel plekken in Nederland gegeven (individueel of in groepsverband, in revalidatiecentra of andere gezondheidsintellingen). We willen een dergelijke training makkelijker toegankelijk maken voor kankerptn. Maar dit duurt helaas nog wel een tijd voor het zover is.

Met vriendelijke groet,
Sanne Schagen




Laatst bewerkt: 07/07/2017 - 12:28
Hallo, ik heb geen kanker gehad, maar PACNS in mijn hersenen. De behandeling was met prednison, cyclofosfamide en nu nazorg met azathriopine. De scans zijn nu weer gunstig, maar ik voel me altijd moe, lusteloos, triest, etc. Kunnen deze gevoelens relatie hebben met de medicijnen?
mvgr Martin
Laatst bewerkt: 07/07/2017 - 12:28
Ik Ron heb 3 tace behandelingen gehad ( leverkanker ) de laatste in oktober 2016 buiten de vermoeidheid heb ik veel last om op woorden te komen en zinnen goed te formuleren. Een treffend voorbeeld hiervan is dit stukje waar ik bijna 15 minuten over doe. Ik kan mezelf niet motiveren om actief te worden, een boek lezen is teveel maar wel eindeloos tv kijken het is alsof ik verstoppertje speel voor mezelf. ik heb geen probleem met het feit dat ik dood ga maar de wolken in mijn hoofd irriteren mij uitermate. Is hieraan iets te doen?
Groet Ron0412
Laatst bewerkt: 07/07/2017 - 12:28

Beste Ron,

Helaas is het niet mogelijk dat u vraag beantwoord kan worden door dr. Sanne Vogel, excuses hiervoor.

Wij medisch voorlichters van kanker.nl herkennen uw klachten maar hebben geen kant en klare oplossingen hiervoor.

Wij raden u aan dit voor te leggen aan uw behandelend arts of huisarts. Wellicht kunnen zij u verder helpen.

Met vriendelijke groeten,

Annemieke van der Putten

medisch voorlichter kanker.nl

Laatst bewerkt: 07/07/2017 - 12:28
Beste dokter Schagen, eind 2013 kreeg ik diagnose borstkanker. In 2014 alle behandelingen gehad, waaronder chemokuur TAC. Nu, bijna drie jaar na de chemo, ondervind ik nog steeds veel last van geheugen- en concentratieproblemen. Is daar iets aan te doen? En helpt geheugen trainen met een speciale app nu wel of juist niet? Ik hoop van u te horen. Hartelijke groet!
Laatst bewerkt: 10/07/2017 - 10:17

Beste Vrolijkverder,

Helaas is het niet mogelijk dat u vraag beantwoord kan worden door dr. Sanne Vogel, excuses hiervoor.

Wij medisch voorlichters van kanker.nl kunnen u niet zeggen of deze app werkt. Wel hebben wij onderstaande informatie op onze website staan inclusief tips hoe om te gaan met concentratie en geheugenproblemen.

https://www.kanker.nl/bibliotheek/chemotherapie/bijwerkingen/5585-concentratieverlies-en-geheugenpro...

Wij hopen u hiermee enigszins geïnformeerd te hebben.

Veel succes en hopelijk gaat het spoedig weer wat beter.

Annemieke van der Putten

Medisch voorlichter stichting kanker.nl / kanker.nl infolijn 0800-0226622 (ma - vrij 12.00 - 17.00 uur)


Laatst bewerkt: 10/07/2017 - 10:17
Mijn vader heeft darmkanker gehad, hij is geopereerd en heeft zware chemotherapie gehad maar is daar op zich helemaal goed doorheen gekomen en is inmiddels al ruim 5 jaar schoon. Hij heeft alleen compleet z'n levenslust verloren en zijn geheugen lijkt ook steeds verder achteruit te gaan. Is er een mogelijkheid om zelf, door middel van een test of zo, vast te stellen of dit door de chemo komt of dat hij in een beginstadium van dementie zit? Hij is nu 76 jaar.
Laatst bewerkt: 10/07/2017 - 10:17

Beste Hetheksje,

Helaas is het niet meer mogelijk om u vraag te stellen aan Dr. Sanne Schagen, excuses hiervoor.

Wij medisch voorlichters van de Kanker.nl infolijn raden u aan contact op te nemen met de huisarts of oncoloog van uw vader en de situatie te bespreken.

Er zijn geriatrische testen om beginnende dementie te ontdekken.

Veel succes voor uw vader toegewenst. Wij hopen u voldoende te hebben geïnformeerd.

Josje de Vries

Annemieke van der Putten

Medisch voorlichters stichting kanker.nl / kanker.nl infolijn 0800-0226622 (ma - vrij 12.00 - 17.00 uur)

Laatst bewerkt: 10/07/2017 - 10:17
Beste kanker infolijn, Kunt u het niet van tevoren aangeven dat deze dokter de vragen niet kan beantwoorden. Het is vreemd dat u een ieder zijn verhaal laat doen, wat voor sommige echt niet makkelijk is, en dan krijg je z'n nietszeggende reactie. Beetje meer gevoel en begrip zou op zijn plaats zijn door duidelijk van te voren aan te geven hoe of wat. Belachelijk is dit!!
Laatst bewerkt: 10/07/2017 - 10:17

Beste Pk1962Jk,

Zoals je bij het begin van deze post kunt zien, is Sanne Schagen als langer niet meer actief op kanker.nl. Gezien de aard van je vraag zou je die aan de professionals voor werkgerelateerde zaken kunnen stellen (https://www.kanker.nl/hulp-en-ondersteuning/stel-je-vraag-aan-een-profe…). 

Of met lotgenoten bespreken in de groep Werk en werkgerelateerde zaken (https://www.kanker.nl/ervaringen-van-anderen/gespreksgroepen/kanker-wer…). Daar vind je mogelijk mensen met vergelijkbare ervaringen.

 Succes!

 Groet, 
Peter Heine, Kanker.nl

Laatst bewerkt: 21/09/2020 - 10:16