80. De zwarte schaduw...vechten, vluchten of berusten?

Zomaar een maandag waarop de brievenbus kleppert en met een zachte plof twee kaarten op de deurmat deponeert. Alarmbellen rinkelen terwijl ik de buit opraap van de deurmat, want op maandag komt nooit post.... Op de eerste kaart grijnst een kleurige foto van Arie, de man van mijn nicht, me tegemoet en het oogt als een vrolijke vakantiegroet, maar dat is het helaas niet. Op de dag dat Arie 68 werd is hij bezweken aan kanker. De kaart, de tekst lijkt zo passend bij de persoon die hij was. Nuchter, positief ingesteld en een echte levensgenieter. Afgelopen oktober is bij hem maagkanker geconstateerd en werd het al snel duidelijk dat er niets meer aan te doen was. Hij accepteerde zijn lot en maakte er het beste van in de tijd die hem nog restte. Zijn vrouw en kinderen hebben deze periode als heel triest, maar ook als heel waardevol ervaren. Ze hebben op een goede, mooie en liefdevolle manier afscheid kunnen nemen van Arie. Nu is er verdriet, groot verdriet, maar een enorm gevoel van dankbaarheid over oneindig veel mooie dingen overheerst vooralsnog.

De tweede kaart is veel kleiner en de afbeelding van een kleurloze bloem is niet in staat om de witte leegte op te vullen. Op dezelfde dag als Arie is Gabi, de vrouw van een neef van Fred, op slechts 42 jarige leeftijd overleden. Bij haar is in mei 2015 eierstokkanker geconstateerd en het werd al heel snel duidelijk dat genezen niet meer mogelijk was. Ze heeft elke strohalm aangepakt om haar leven te rekken, tot de laatste snik gevochten en gestreden. Ze kon haar lot niet accepteren en veegde alles wat met haar ziekte en naderende dood te maken had, ver uit het zicht onder het grote vloerkleed. Nu is er verdriet, groot verdriet, maar de vele onbeantwoorde vragen en de bitterheid bij haar man, overheerst vooralsnog.

Woensdagochtend koffiepauze, ik zit met een klein groepje aan een tafel en zie hoe het kankerspook een donkere schaduw werpt over het kleine gezelschap waartoe ik ook behoor. Twee collega's vertellen over hun vrouwen bij wie heel recent kanker is geconstateerd. Een ander verteld over de kanker bij zijn vader en weer een ander heeft het over de collega bij wie sinds vorig jaar kanker is vastgesteld. Ik luister naar de verhalen, zie en herken de angst van de uitslagen, de moordende onzekerheid. De een vloekt, heeft zijn vuisten gebald en verklaard openlijk de oorlog aan de kanker. De ander wil er eigenlijk niet over praten, eigenlijk ook niets over horen en heeft overduidelijk moeite om te blijven zitten. De man wiens vader kanker heeft trakteert ons op een uitgebreid verslag over alle behandelingen en mogelijkheden. Ik kijk naar de mannen, de meeste van hen ken ik immers al jaren en dan vraag ik hoe de patiënten in kwestie met de situatie om gaan en ook daarin herken ik de patronen van vluchten, vechten en berusting.

Kanker heb je niet alleen, de schaduw daarvan treft alle betrokken. De wijze waarop je met die ziekte omgaat heeft grote invloed op hoe je omgeving daar mee omgaat. Het krijgen van kanker overkomt je, daarin heb je geen keuze en lange tijd heb ik in de veronderstelling gelooft dat je wel een keuze hebt in de manier waarop je daar mee omgaat. De recente ervaringen hebben me echter aan het twijfelen gebracht, want is het niet gewoon zo dat de manier waarop je met kanker omgaat bepaald wordt door je karakter? Is je karakter de blauwdruk die bepaald hoe je met tegenslagen in je leven omgaat en dus ook hoe je met kanker omgaat? Als ik kijk naar mezelf dan kan ik niet anders dan die vraag met ja beantwoorden. De wijze waarop ik met kanker omga is namelijk dezelfde als waarmee ik met alle tegenslagen ben omgegaan. In de ontreddering en onzekerheid na de diagnose en ook nu nog, heb ik me geen moment afgevraagd of ik een keuze had in hoe ik moest omgaan met die situatie; ik handelde blindelings vanuit mijn blauwdruk, mijn karakter.

En nu zou ik het liefste op een onbewoond eiland willen zitten. Na zo'n kanker week vol verdriet en confrontaties zou ik mijn ogen willen sluiten, mijn oren dicht willen stoppen en heel hard weg willen rennen van die donkere schaduw die nu, op dit moment overheerst. Ik wou dat ik dit kon, maar helaas zit ik aan mijn blauwdruk vast en in plaats van te vluchten zoek ik de confrontatie met mijn gevoelens, onderzoek mijn gedachten en schrijf ze van me af op een site die vol staat met kankerervaringen en morgen herpak ik me en zal ik opnieuw de confrontatie aan moeten gaan bij de geopende kist van Arie. En daarna zal ik opnieuw om me heen kijken want ik weet dat achter de donkere schaduw de zon schijnt. Dag, dag lieve Gabi en Arie.

www.kanker.nl/rita1958/blog