Leerschool

Mijn moeder, broertje en ik zitten aan tafel met de uitvaartverzorgster die een lijst van vragen aan ons voorlegt. Broertje heeft al veel besproken met mijn vader en moeder, dat scheelt. De vragen waar we geen antwoord op hebben, zullen we later aan mijn vader voorleggen, we willen zo veel mogelijk aan zijn wensen voldoen. Het is onwerkelijk te spreken over een tekst op de overlijdenskaart, een kist te kiezen en de kleding waarin hij begraven zal worden terwijl mijn vader ligt te slapen.
De uitvaartverzorgster is een vriendelijke, doortastende vrouw. Op mijn vraag of ze alleen in het dorp uitvaarten verzorgt of ook daarbuiten antwoordt zij dat ze ook buiten de dorpsgrenzen dit werk doet. Ik steek haar visitekaartje in mijn zak. Je weet maar nooit.
De hoeveelheid morfine die mijn vader inmiddels via een pompje toegediend krijgt, wordt dagelijks naar boven bijgesteld. Hij heeft veel pijn, slaapt veel en is soms erg warrig. Ik zie hem met de dag grauwer en transparanter worden. Gelukkig zijn er ook nog momenten waarop hij met graagte eet, een grapje maakt en aanspreekbaar is.
Mij wordt regelmatig gevraagd of ik het stervensproces van mijn vader niet erg confronterend vind vanwege mijn eigen ziekzijn. Nee, ik geloof dat ik zijn ziekbed goed kan scheiden van mijn eigen situatie. Wel zie ik deze periode als een soort praktische leerschool. Pijnbestrijding, contact met thuiszorg en huisarts, af te handelen bureaucratische rompslomp, wat wil ik op mijn begrafenis, ik weet dat dit mijn voorland is. Verder heb ook ik een euthanasieverklaring bij mijn huisarts liggen. Mocht ik er ooit gebruik van willen maken dan heb ik nu van dichtbij meegemaakt hoe de procedure in zijn werking gaat. Inmiddels is duidelijk dat mijn vader in aanmerking komt voor euthanasie. Als hij aangeeft te willen sterven, zal aan deze wens worden voldaan.
Nadat de uitvaartverzorgster vertrokken is, praten we gedrieën nog wat na. Als ik terug naar huis keer neem ik een stapel lange broeken van mijn moeder mee. Ze is flink afgevallen de afgelopen tijd waardoor al haar broeken te wijd zijn geworden. Gezien mijn gebrek aan concentratie is knopen verzetten op broeksbanden een fijn klusje om te doen. Ook ik ben afgevallen maar in tegenstelling tot mijn moeder die wel wat kilootjes kan missen, kan ik ze niet missen. Al heb ik weinig eetlust, ik let er op niet minder te eten dan gebruikelijk. Het zal wel door die knoop in mijn maag komen.
Zaterdag stort ik in, ik ben kribbig tegen Lief en voel mij zo ontzettend moe. Ik besluit zondag na een bezoek aan mijn ouders door te rijden naar een vriendin in Friesland. Maandag biedt de ruimte en lucht van het platteland ruimte en lucht in mijn hoofd. Vandaag, dinsdag kom ik weer thuis en pak ik de draad weer op.