Non-verbale communicatie

Ik heb een nieuw rijbewijs aangevraagd. Net zoals 10 jaar geleden bij het aanvragen van het oude rijbewijs vraag ik mij af of ik ook deze 10 jaar vol ga maken. Ik voel mij goed genoeg om daarop volmondig ‘ja’ te antwoorden maar weet ook genoeg van uitgezaaide borstkanker om daar een groot vraagteken bij te zetten.
Hoe dan ook, het is nu 10 jaar geleden dat ik een grote knobbel in mijn borst voelde. Omdat ik jaren daarvoor een cyste in de andere borst had gehad die na verloop van tijd vanzelf verdween, was ik niet gelijk gealarmeerd. Toch ging ik voor de zekerheid bij de huisarts langs. Ik merkte aan de manier waarop zij weer achter haar bureau ging zitten nadat zij mijn borst had onderzocht dat zij wel gealarmeerd was. Ze vertelde dat ik naar het ziekenhuis moest voor verder onderzoek en legde uit wat dat onderzoek inhield. Haar rustig uitgesproken woorden contrasteerden met de non-verbale signalen die zij onbewust uitzond. Hetzelfde maakte ik kort daarop bij de chirurg mee. Terwijl hij mijn borst onderzocht, merkte ik aan een minieme wijziging van zijn vingers dat hij voelde dat het niet goed was. Ik vind dat heel bijzonder: dat iemand die veelvuldig borsten onderzoekt, voelt of een knobbel kwaadaardig is of niet en daarbij onbewust het slechte nieuws kan doorgeven aan degene die onderzocht wordt. (Veel, veel later heb ik naar aanleiding van deze ervaring een object gemaakt als ode aan alle medici met getrainde en fijngevoelige vingertoppen.)
Na het bezoek aan de chirurg werd er een echo gemaakt van de borst. Half naakt lag ik op de koude onderzoekstafel. De radiologe keek aandachtig naar het scherm, ook mijn oksel onderzocht ze. Daarna vertelde ze dat ze een biopsie ging maken van de knobbel in mijn borst en dat ze ook een biopsie zou maken van twee knobbels die ze in mijn oksel zag. Op dat moment ging mijn wereld op zwart en sloot ik in wanhoop mijn ogen. Knobbels in de oksel, ik wist maar al te goed wat dat betekende. Terwijl ik ineenkromp voelde ik de hand van de radiologe troostend op mijn hoofd. Zou ze weten hoe belangrijk dat gebaar voor mij was? Dat het de grote eenzaamheid die ik op dat moment voelde iets verlichtte? In hoeverre zijn artsen zich bewust van de non-verbale signalen die ze uitzenden en in hoeverre realiseren ze zich wat de impact van deze non-verbale communicatie kan zijn op de patiënt?