Mammografie

Een mammografie is een röntgenfoto van de borst. Je krijgt een mammografie wanneer je deelneemt aan het bevolkingsonderzoek of na een verwijzing van de huisarts.

De mammografie laat het vetweefsel, klierweefsel en bindweefsel van de borst zien. Ook zijn afwijkingen in de borst zichtbaar.

Hoe gaat een mammografie?

Bij een mammografie wordt de borst tussen 2 platen gelegd. De 2 platen drukken de borst vast. De druk is nodig om het borstweefsel te spreiden en de hoeveelheid straling zo laag mogelijk te houden. Ook voorkomt de druk dat de borst beweegt tijdens de foto. Zo kan de radioloog zo goed mogelijk zien of er afwijkingen in de borst zijn.

De laborant maakt van iedere borst minstens 2 foto’s: één van boven en één van opzij. Soms maakt de laborant nog een paar extra foto’s.

Het aandrukken van de borst kan pijnlijk zijn. De druk houdt een paar seconden aan. Ook kan er vocht uit de tepel komen. Dit kan geen kwaad.

Als je tijdens het onderzoek pijn hebt, kun je dat bij de laborant aangeven. De laborant probeert er zoveel mogelijk rekening mee te houden.

Een radioloog beoordeelt de röntgenfoto’s. De uitslag van de mammografie wordt aangegeven met een ‘BI-RADS’.

Er zijn 7 mogelijke uitslagen van BI-RADS, oplopend van 0 tot 6. Hoe hoger het getal, hoe groter het risico dat het om een kwaadaardige afwijking gaat.

BI-RADS 0

De mammografie geeft niet genoeg informatie voor een definitieve uitslag. Aanvullend onderzoek of een vergelijking met eerder onderzoek is nodig om tot een uitslag te komen. De meeste vrouwen die BI-RADS 0 krijgen, blijken uiteindelijk geen borstkanker te hebben.

BI-RADS 1

De borst ziet er op de foto normaal uit. Er is geen afwijking gevonden.

Kun je wel een afwijking voelen, zoals een knobbeltje? Dan zal de arts verder onderzoek doen met een echografie.

BI-RADS 2

Er is een goedaardige afwijking gevonden in de borst. Er is geen verder onderzoek nodig.

BI-RADS 3

Er is een afwijking gevonden die heel waarschijnlijk goedaardig is. De kans op kwaadaardigheid is kleiner dan 2%. Je kunt nog een punctie krijgen, of na zes maanden opnieuw een mammografie.

BI-RADS 4

De afwijking is verdacht. Bij ongeveer 4 op de 10 vrouwen met BI-RADS 4 is er sprake van een kwaadaardige tumor.

Er is verder onderzoek nodig. Een biopsie zorgt voor de juiste diagnose.

BI-RADS 5

Bij BI-RADS 5 is de gevonden afwijking waarschijnlijk kwaadaardig. Je krijgt een verwijzing voor verder onderzoek. Ook hier is een biopsie nodig voor de definitieve uitslag.

BI-RADS 6

Bij BI-RADS 6 gaat het om borstkanker. BI-RADS 6 wordt vastgesteld na onderzoek van de biopsie.

Verwijzing voor verder onderzoek

De uitslag van de mammografie bepaalt of een verwijzing voor verder onderzoek nodig is. Dat is het geval bij BI-RADS 0, 3, 4 en 5.

Aanvullend onderzoek kan via de mammapoli of de eigen huisarts. De huisarts krijgt ook de uitslag van je mammografie. Verder onderzoek zal uitwijzen of het om een goedaardige verandering in de borst gaat, of om borstkanker.

Tomosynthese

Een aanvulling op de mammografie is de tomosynthese. Dit is een 3D-foto van de borst.

Het apparaat maakt in plakjes foto’s van de borst. De foto’s vormen samen een 3D-foto. Hierdoor kan de arts afwijkingen in de borst soms beter beoordelen dan met alleen een mammografie.

Ook bij de tomosynthese wordt de borst tussen twee platen platgedrukt. Het maken van de 3D-foto duurt iets langer dan bij de mammografie. Meestal zijn voor dit onderzoek twee foto’s nodig in verschillende richtingen, net als bij de mammografie.