Second opinion bij kanker

Twijfel je aan de mening of behandeling die je eigen arts voorstelt? Dan kun je een second opinion aanvragen: een tweede mening in een ander ziekenhuis in Nederland of in het buitenland. Ook als je meer zekerheid wilt hebben over het behandelplan, kun je een second opinion overwegen.

Lees op deze pagina over:

• Wat is een second opinion?
• Redenen voor een second opinion
• Alternatieven voor een second opinion
• Een second opinion aanvragen
• Hoe gaat een second opinion?
• Vergoedt de zorgverzekeraar een second opinion?
• Third opinion
• Een second opinion in het buitenland

Een second opinion is een oordeel of advies van een andere deskundige dan je eigen zorgverlener. Second opinion is Engels voor tweede mening. Een second opinion kan gaan over een diagnose of een behandeling.

Je hebt het recht om over elke diagnose of behandeling een second opinion te vragen. Dat kan voordat de behandeling begint, maar ook tijdens of na een behandeling.
 

Redenen voor een second opinion

Redenen voor een second opinion kunnen zijn:

•  Je bent ongerust of onzeker over de diagnose of de behandeling die de arts voorstelt.
• Je wilt nog een keer horen wat de voor- en nadelen van de voorgestelde behandeling zijn.
• Je wilt nagaan of er echt geen behandeling meer mogelijk is gericht op genezing of verlenging van het leven.
• Je wilt nagaan of een behandeling beter of anders is in een ander ziekenhuis.
• Je hebt het gevoel dat je arts te weinig of onduidelijke informatie geeft. Hierdoor kan het vertrouwen in je eigen arts en zijn of haar oordeel minder worden.
• Je hebt het gevoel dat er geen klik is met je arts, of dat het contact stroef verloopt.

Goed om te weten: een second opinion betekent niet automatisch dat de andere arts de behandeling overneemt. 

Het kan geruststellend zijn als het advies van de tweede specialist hetzelfde is als dat van je eigen arts. Ook kan het helpen slecht nieuws te accepteren als een andere arts bevestigt dat er geen behandeling meer mogelijk is.

Soms wijkt het advies van de tweede specialist af van dat van je eigen arts. In dat geval bespreek je met je eigen specialist en met de tweede specialist wat het meest passende vervolg is. Soms neemt je eigen specialist het advies over. Gebeurt dat niet, dan kun je beslissen de behandeling voort te zetten in een ander ziekenhuis.

Een second opinion is niet altijd nodig. Soms zijn er andere opties, zoals een extra gesprek met je arts of met de verpleegkundig specialist. Je kunt soms ook vragen of je een andere arts kunt krijgen.

Vervolggesprek in plaats van second opinion

Misschien wil je weten of je arts een expert is op het gebied van jouw vorm van kanker of behandeling. Of twijfel je of je arts ervaren en deskundig genoeg is. Die twijfels kunnen in een vervolggesprek met je eigen arts worden weggenomen. Een second opinion is dan niet altijd nodig.

De verpleegkundig specialist kan hierin ook een rol spelen. Deze ondersteunt de arts en beantwoordt vaak veel vragen van patiënten.

In het vervolggesprek kun je doorvragen als dingen uit het eerste gesprek onduidelijk zijn. Of als je vergeten bent bepaalde vragen te stellen. Ook kunnen jij of je arts eventuele misverstanden uit de weg ruimen.

Andere arts in plaats van second opinion

Bij de behandeling van kanker zet vaak een heel team van artsen zich voor je in. Als blijkt dat het contact met een van hen niet goed loopt, kun je dat aangeven. Misschien kun je dan door een andere arts binnen je eigen ziekenhuis behandeld worden.

Een second opinion aanvragen

Wil je een second opinion? Bespreek dit dan eerst met je eigen arts. Zo kun je duidelijk uitleggen waarom je de mening van een andere deskundige wil. 

Je arts mag een second opinion niet weigeren. Tenzij hij of zij heel goede argumenten heeft. Deze argumenten moet de arts dan goed aan je uit kunnen leggen. 

Goed om te weten: veel mensen zien ertegenop om een second opinion met hun eigen arts te bespreken. Zij zijn bang dat ze hiermee aangeven dat ze geen vertrouwen hebben in hun eigen arts. Herken je dit? Bespreek het dan toch met je arts. Vertel wat er in je omgaat (angst, twijfel, behoefte aan zekerheid). Meestal heeft een arts er begrip voor dat je  een second opinion wil. Het is vervelender voor jullie allebei als je niets zegt over je wens voor een second opinion.

Heb je geen makkelijk of goed contact met je eigen arts? Dan kun je ervoor kiezen je wens voor een second opinion met je huisarts te bespreken.

Als je specialist geen verwijzing voor een second opinion wil geven

Wil je eigen specialist geen verwijzing voor een second opinion geven? Dan kun je vragen of je huisarts je wil helpen. Hij of zij kan dan voor je bemiddelen.

Lukt het bemiddelen niet? Dan kan de huisarts zelf een verwijzing geven. Is dat voor jou ook geen oplossing? Dan kun je contact opnemen met je zorgverzekeraar. Deze kan bemiddelen of zo nodig zelf een verwijzing regelen.

Ook kun je terecht bij een patiëntenorganisatie. Zij kunnen je misschien geruststellen, de juiste vragen helpen formuleren of ondersteuning bieden bij je zoektocht naar een andere arts.

Hoe gaat een second opinion?

Als je een verwijzing hebt voor een second opinion, vraag dan een kopie van je medisch dossier op. Maak vervolgens zelf een afspraak bij de andere arts. 

Voor een second opinion hoef je niet altijd alle onderzoeken opnieuw te doen. De tweede arts kan vaak veel van de gegevens die nodig zijn voor een second opinion uit je medisch dossier halen. Soms is er nog wel een lichamelijk onderzoek of een aanvullend ander onderzoek nodig. Ook wil de tweede specialist soms contact opnemen met je eigen zorgverlener.

Tips voor het gesprek met de tweede arts:

• Maak voor jezelf een lijst van punten die je graag wilt bespreken.
• Neem iemand mee naar het gesprek: twee horen meer dan één.
• Vraag of je het gesprek mag opnemen. 

Met het advies van de tweede (onafhankelijke) specialist ga je in principe terug naar je eigen arts. De tweede arts neemt de behandeling meestal niet over.

Goed om te weten: een tweede mening leidt meestal niet tot een andere uitkomst. Maar het kan je wel meer rust geven.

Vergoedt de zorgverzekeraar een second opinion?

Je hebt altijd het recht om een andere deskundige te raadplegen. Kijk voor de vergoeding van de kosten in je verzekeringspolis of neem contact op met je zorgverzekeraar. 

De zorgverzekeraar vergoedt een second opinion als deze wordt uitgevoerd in een ziekenhuis waar jouw zorgverzekeraar een contract mee heeft én als je een verwijzing hebt. De vergoeding komt dan uit de basisverzekering. Je moet hiervoor wel een eigen risico betalen.

Goed om te weten: Als je naar een niet-gecontracteerd ziekenhuis gaat, dan kan het zijn dat je een deel van de kosten van de second opinion zelf moet betalen. Als je zelf een second opinion regelt (dus zonder verwijzing), kan het zijn dat jouw zorgverzekeraar niet alles vergoedt. Informeer altijd bij jouw zorgverzekeraar hoe het precies zit.

Third opinion

Een second opinion kan een ander advies geven dan het oordeel van je eigen arts. Het verschil tussen de 2 adviezen kan verwarring of onrust geven. In zo'n situatie kan het helpen een aantal zaken nog eens op een rij te zetten en er met een onafhankelijke derde over te praten. Dit heet een third opinion, Engels voor ‘derde mening’.

Voor een third opinion kun je opnieuw een verwijzing aan je behandelend arts vragen. Een third opinion wordt meestal niet vergoed door de zorgverzekeraar.

Second opinion in het buitenland

Je kunt een second opinion ook in het buitenland aanvragen. Je kunt dat zelf doen, of met hulp van je arts of je zorgverzekeraar.  De second opinion kan gaan over je diagnose, je behandelplan en/of je behandeling.

Belangrijk: 

• Vertel je eigen arts dat je graag een second opinion wilt. Zeg erbij dat je erover denkt om die in het buitenland aan te vragen.
• Vraag altijd bij je zorgverzekeraar na of je de second opinion vergoed krijgt. Niet alle zorgverzekeraars vergoeden een second opinion in het buitenland. Soms krijg je een second opinion alleen vergoed als je een aanvullende zorgverzekering hebt.

Hoe gaat een second opinion in het buitenland?

Bij een second opinion in het buitenland gaat je dossier naar een arts in het buitenland. Je hoeft dus niet zelf naar een ander ziekenhuis of andere arts te reizen.

De buitenlandse arts bekijkt je dossier, en brengt een rapport uit met een oordeel en advies. Het rapport gaat eerst naar jou. Jij beslist of je rapport ook naar je behandelend arts gaat. 

Lees meer over behandeling in het buitenland.

Second opinion in het buitenland aanvragen via je zorgverzekeraar

Vergoedt de zorgverzekeraar (een deel van) de kosten van een second opinion in het buitenland? Dan helpt de zorgverzekeraar ook bij het aanvragen van de second opinion. Dit gebeurt via organisaties zoals Best Doctors of Royal Doctors. 

Zelf een second opinion aanvragen in het buitenland

Ben je niet verzekerd voor een second opinion in het buitenland? Dan kun je besluiten op eigen kosten een second opinion aan te vragen. Je kunt dit zelf doen of met hulp van je arts. Je kunt het ook doen via Best Doctors of Royal Doctors. Informeer vooraf wat de kosten zijn.