Hoe krijg je anuskanker

Iedereen kan anuskanker krijgen. Meestal is anuskanker het gevolg van een langdurige besmetting met het humaan papillomavirus (HPV).

Er zijn veel soorten HPV, anuskanker wordt meestal veroorzaakt door HPV-16. Dit virus kan bijvoorbeeld ook baarmoederhalskanker veroorzaken.  

Hoe kan HPV anuskanker veroorzaken?

Bijna iedereen maakt tijdens zijn of haar leven wel een HPV-infectie door. HPV kun je oplopen door intiem lichamelijk contact. Er is niet per se geslachtsgemeenschap nodig om een HPV-infectie op te lopen. HPV kun je ook oplopen tijdens orale seks of via de handen of speeltjes tijdens het vrijen. Condooms beschermen meestal niet tegen een HPV-besmetting. 

Het HPV-virus kan doordringen in het slijmvlies of de huid van de anus. Door de besmetting met HPV verandert de deling van de cellen die in en/of rond de anus zitten. Bij de meeste mensen ruimt het afweersysteem het HPV-virus op. Er ontstaat dan geen kanker of een voorstadium van kanker.

Als het afweersysteem HPV niet opruimt kan het de cellen veranderen tot een voorstadium van kanker. De veranderde cellen in de anus wordt ook wel Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) genoemd. AIN is een voorstadium van anuskanker. De afwijkende cellen kunnen in sommige gevallen uiteindelijk in kankercellen veranderen en dan kan anuskanker ontstaan. Lees de uitgebreide informatie over AIN. 

Anuskanker zelf is niet besmettelijk. Je kunt wel het HPV-virus overdragen op een ander.   

Wat zijn de risicogroepen voor anuskanker?

Iedereen kan anuskanker krijgen. Maar sommige mensen hebben een verhoogde kans op anuskanker. Dat is omdat zij een grotere kans hebben om met HPV in aanraking te komen. Of omdat bij hen de HPV-infectie minder goed wordt opgeruimd.  

• hiv-positieve mannen
• hiv-positieve vrouwen
• vrouwen die vaginakanker of een voorstadium van vaginakanker hebben of hebben gehad
• vrouwen die schaamlipkanker of een voorstadium van schaamlipkanker hebben of hebben gehad
• vrouwen die baarmoederhalskanker of een voorstadium van baarmoederhalskanker hebben of hebben gehad
• mensen die medicijnen gebruiken die de afweer onderdrukken, bijvoorbeeld na een niertransplantatie

Roken en anuskanker

Roken verhoogt de kans op het krijgen van anuskanker. Waarschijnlijk komt dit doordat roken onder andere het immuunsysteem verslechtert. Hierdoor ruimt het lichaam een HPV-infectie minder goed of niet op. 

In enkele ziekenhuizen zijn er speciale spreekuren voor mensen met een grotere kans op anuskanker. Lees over deze preventieve onderzoeken in het artikel over AIN.