Wat is lymfoedeem?

Lymfoedeem ontstaat als vocht niet meer goed weg kan in je lichaam. Je kunt dan last hebben van zwelling bijvoorbeeld in een arm, of been. Lymfoedeem kan ontstaan door kanker of de behandeling van kanker. Bijvoorbeeld als de arts lymfeklieren verwijdert.

Bij lymfoedeem zit er veel te veel lymfevocht in een lichaamsdeel. Meestal zit het vocht in je armen of je benen. Maar het kan ook op een andere plek in je lichaam voorkomen. Bijvoorbeeld in je hals, je gezicht of rond je romp bij je geslachtsorganen.

Lees op deze pagina over:

• Hoe herken je lymfoedeem?
• Ga bij klachten direct naar je arts
• Hoe ontstaat lymfoedeem?
• Bij welke kankersoorten heb je meer kans op lymfoedeem?
• Controle op lymfoedeem na de kankerbehandeling
• Behandeling van lymfoedeem
• Leven met lymfoedeem
• Tips bij lymfoedeem: wat kun je zelf doen?
• Informeer vooraf bij je zorgverzekeraar
• Hoe vaak komt lymfoedeem voor?

Hoe herken je lymfoedeem?

Meestal kun je lymfoedeem herkennen aan een zwelling in je lichaam of veranderingen aan je huid. Maar je kunt ook een zwaar en moe gevoel hebben in een arm of been.

Lees verder over de symptomen bij lymfoedeem.

Ga bij klachten direct naar je arts

Als je klachten hebt die lijken op lymfoedeem, ga dan zo snel mogelijk naar je arts. Hoe eerder duidelijk is wat je hebt en je een behandeling krijgt, hoe groter de kans dat de zwelling niet meer groeit of minder wordt.

Hoe ontstaat lymfoedeem?

Lymfoedeem ontstaat als de lymfevaten het vocht niet goed kunnen afvoeren. Dat kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld omdat de tumor op de lymfevaten drukt, of door de behandeling van de kanker.

Lymfoedeem kan ook aangeboren zijn. De informatie op kanker.nl gaat over lymfoedeem bij kanker.

Lees verder over hoe ontstaat lymfoedeem bij kanker en risicofactoren van lymfoedeem.

Bij welke kankersoorten heb je meer kans op lymfoedeem?

Bij sommige soorten kanker heb je meer kans op lymfoedeem dan bij andere. Dat ligt onder andere aan je behandeling en welke lymfeklieren de arts verwijdert.

Lymfoedeem komt bijvoorbeeld vaak voor na de behandeling van borstkanker en prostaatkanker.

Lees verder over bij welke kankersoorten je meer kans hebt op lymfoedeem.

Controle op lymfoedeem na de kankerbehandeling

Soms ontstaat lymfoedeem pas jaren na de behandeling. Daarom krijg je na een operatie of na bestraling nog jarenlang controles op lymfoedeem.

De controle bestaat uit een lichamelijk onderzoek en een aantal tests. De arts kijkt dan goed naar je huid of je symptomen hebt die op lymfoedeem kunnen wijzen. Zoals een huidinfectie, een beschadigde huid of een plek waar je huid dikker is.

Behandeling van lymfoedeem

Hoe eerder je een behandeling krijgt, hoe beter. De meeste mensen met lymfoedeem krijgen een combinatie van behandelingen. Zoals oefentherapie, een therapeutische elastische kous (steunkous) en manuele lymfedrainage. Welke behandelingen je precies krijgt, ligt aan hoe ernstig je klachten zijn.

Je krijgt de behandelingen meestal van een huid- en oedeemtherapeut en/of van een oedeemfysiotherapeut. Als je een steunkous krijgt, wordt die aangemeten door een compressiespecialist.

Lees verder over de behandeling van lymfoedeem.

Leven met lymfoedeem

Lymfoedeem kan grote gevolgen hebben voor je leven. Bijvoorbeeld omdat je niet goed meer kunt bewegen. Daarom kun je soms de dingen niet meer doen die je vroeger deed.

Soms blijft lymfoedeem lange tijd weg. Maar vaak komt het ook weer terug. Bij veel mensen is lymfoedeem een blijvende, chronische aandoening.

Lees verder over leven met lymfoedeem.

Tips bij lymfoedeem: wat kun je zelf doen?

Oefeningen, voldoende bewegen samen met compressie zoals een steunkous maken de kans op lymfoedeem kleiner. Ook is gezond leven en een gezond gewicht belangrijk. En als je al lymfoedeem hebt, kun je ook zelf dingen anders doen. De lymfoedeem gaat er misschien niet door weg, maar je hebt er dan vaak minder last van.

Lees verder over wat je zelf kunt doen bij lymfoedeem.

Informeer vooraf bij je zorgverzekeraar

Het verschilt per zorgverzekeraar hoe de kosten voor de onderzoeken en de behandeling van lymfoedeem vergoed worden. Je kunt dit in je polis zien, of navragen bij je zorgverzekeraar.

Hoe vaak komt lymfoedeem voor?

Ongeveer 1 op de 5 mensen met kanker heeft last van lymfoedeem. Lymfoedeem komt bij de ene kankersoort vaker voor dan bij de andere. Vooral mensen met borstkanker en prostaatkanker hebben vaak last van lymfoedeem.

Meer cijfers over lymfoedeem

Bekijk de ervaringen van bijna 2000 mensen met kanker en lymfoedeem. Bijvoorbeeld welke kankersoort ze hadden, wanneer de klachten begonnen, waar ze last van hadden en hoe het jaren later was.

De ervaringen zijn verzameld door NFK.