Oorzaken en risicofactoren van maagkanker

De precieze oorzaak van maagkanker is niet bekend. Wel zijn er risicofactoren die de kans groter maken dat je maagkanker krijgt.

Lees op deze pagina over:

• Besmetting met de Helicobacter pylori bacterie
• Levensstijl
• Eerdere aandoeningen

Besmetting met de Helicobacter pylori bacterie

Mensen die langdurige besmet zijn met de Helicobacter pylori bacterie hebben een grotere kans om maagkanker te krijgen. 

Bij sommige mensen zit deze bacterie in de maag. De bacterie kan een langdurige ontsteking van het maagslijmvlies en maagzweren veroorzaken. Daardoor kunnen de cellen in het maagslijmvlies veranderen. De afwijkende cellen kunnen vele jaren later in kankercellen veranderen. Dan kan maagkanker ontstaan. Daarom moet een infectie met de Helicobacter pylori altijd behandeld worden met antibiotica.

Meer informatie over maagklachten en de Helicobacter pylori bacterie vind je op Thuisarts.nl en mdls.nl

Levensstijl

Een aantal factoren in de levensstijl verhogen het risico op maagkanker:

Roken

Rokers hebben 2 keer zoveel kans op maagkanker dan niet-rokers, vooral op kanker bij de maagingang (cardiatumor).

Alcohol

Het drinken van 3 of meer alcoholische dranken per dag verhoogt het risico op maagkanker. Dit geldt vooral voor rokers en mannen.

Veel rood of bewerkt vlees eten

Meer rood vlees of bewerkt vlees eten dan de geadviseerde hoeveelheid per dag vergroot de kans op maagkanker.

Rood vlees is vlees van runderen, schapen, geiten en varkens. Bewerkt vlees is voor de verkoop bewerkt om de smaak of houdbaarheid te beïnvloeden door het te roken, door het te zouten of door conserveringsmiddelen toe te voegen. Voorbeelden van bewerkt vlees zijn hamburgers, worstjes, ham, bacon en spek. 

Rood vlees en bewerkt vlees kunnen het maagslijmvlies beschadigen. Daardoor kunnen de cellen in het maagslijmvlies veranderen. De afwijkende cellen kunnen vele jaren later in kankercellen veranderen. Dan kan maagkanker ontstaan.

Heb je de Helicobacter pylori bacterie in je maag, dan kan deze bacterie sneller een infectie veroorzaken. De maag kan ook gevoeliger worden voor kankerverwekkende stoffen, zoals nicotine.

Lees het advies van het Voedingscentrum over vlees eten.

Veel zout voedsel eten

Het eten van veel gezouten voedsel verhoogt het risico op maagkanker. Vaak gaat het om bewerkte voeding, zoals chips, pizza’s, soepen, sauzen en kant-en-klaarmaaltijden. Bewerkt vlees bevat ook veel zout. 

Overgewicht 

Overgewicht is een belangrijke risicofactor voor maagkanker. 

Mensen met overgewicht hebben een verhoogde druk op de maag. Daardoor hebben ze meer last van chronische reflux. Er stroomt dan maaginhoud terug in de slokdarm. Door maagzuren beschadigt het slijmvlies tussen de maag en de slokdarm. Na verloop van tijd kan het slijmvlies gaan ontsteken. Bij een chronische ontsteking kan de structuur van het weefsel veranderen. Na langere tijd kan er dan kanker ontstaan bij de maagingang: een cardiatumor. 

Daarnaast kunnen ook vetcellen stoffen afgeven die het risico op kanker verhogen. Mensen met overgewicht hebben meer vetcellen.

Eerdere aandoeningen

Een aantal medische aandoeningen kan het risico op maagkanker verhogen:

Eerder geopereerd zijn aan de maag

Wanneer een deel van je maag verwijderd is, heb je een grotere kans op kanker in het deel van de maag dat is overgebleven. Een kleinere maag produceert namelijk minder maagsap, en dus minder maagzuur. Doordat er minder maagzuur is, kunnen er meer bacteriën in de maag groeien. Dit kan uiteindelijk het risico op maagkanker verhogen.

Lange tijd te weinig of geen maagzuur hebben

Soms maakt de maag om andere redenen langdurig te weinig of helemaal geen maagzuur meer aan (achloorhydrie). Ook dit vergroot de kans op maagkanker. 

Erfelijke aanleg voor maagkanker

Ongeveer 4 van de 100 mensen met maagkanker krijgt de ziekte door een erfelijke aanleg. Lees meer over erfelijkheid en maagkanker.

Heb je vragen over erfelijkheid en maagkanker, bespreek die dan met je huisarts of specialist. Zij kunnen je eventueel doorsturen naar een specialist op het gebied van erfelijkheid: een klinisch geneticus.

Poliepen in de maag

Maagkanker kan ontstaan uit een poliep. Dat is een uitgroeisel of woekering van het maagslijmvlies. Poliepen in de maag komen bijna nooit voor. De meeste mensen met poliepen in de maag hebben de erfelijke aandoening polyposis. Lees meer over polyposis.

Pernicieuze anemie

Pernicieuze anemie is een zeldzame ziekte. Bij mensen met deze ziekte zijn er in de maag te weinig cellen die 'intrinsic factor' aanmaken. Meestal is dit het gevolg van een auto-immuun reactie, waarbij het immuunsysteem de eigen cellen aanvalt.  De onderliggende auto-immune ontsteking heet auto-immuungastritis of atrofische gastritis. Mensen met deze ziekte hebben een iets groter risico om maagkanker te krijgen.

Lees meer over atrofische gastritis op mdls.nl

Niet besmettelijk

Kanker is niet besmettelijk. Ook maagkanker niet. Ook via speeksel, braaksel of ontlasting kun je niet besmet raken.