Bestraling bij schaamlipkanker
Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.
Naar colofonBij schaamlipkanker kun je bestraling krijgen als aanvullende behandeling na een operatie. Of als een operatie niet mogelijk is. Bestraling kan ook een behandeling zijn tegen klachten van uitgezaaide schaamlipkanker.
Lees op deze pagina over:
- Hoe werkt bestraling?
- Bestraling na de operatie
- Bestraling en chemotherapie in plaats van een operatie
- Bestraling bij uitgezaaide schaamlipkanker
En over:
Hoe werkt bestraling?
Bestraling is de behandeling van kanker met straling. Het doel is kankercellen te vernietigen en tegelijk gezonde cellen zoveel mogelijk te sparen. De bestraling gebeurt plaatselijk: alleen op het deel van je lichaam van de tumor of uitzaaiingen. Een ander woord voor bestraling is radiotherapie.
De straling komt uit een bestralingstoestel. De straling gaat van buitenaf door je huid heen. De radiotherapeut bepaalt nauwkeurig de hoeveelheid straling en de plek waar je wordt bestraald.
Bestraling na de operatie bij schaamlipkanker
Het doel van bestraling na de operatie bij schaamlipkanker is om kankercellen te vernietigen die er misschien nog zitten. Zo is de kans kleiner dat de ziekte terugkomt.
Het kan bijvoorbeeld zijn dat er kankercellen zitten in de randjes van het weggenomen weefsel. Dat kan een reden zijn om na je operatie ook voor bestralen te kiezen. Of als je uitzaaiingen hebt in een of meer lymfeklieren.
Je krijgt de bestraling 4 tot 6 weken na de operatie. De bestraling duurt meestal 4 tot 5 weken.
Bestraling en chemotherapie (chemoradiatie) in plaats van een operatie
Soms is bestraling en chemotherapie beter dan een grote operatie. Vooral bij een grote tumor die bijvoorbeeld in de anus en/of de plasbuis is gegroeid.
De combinatie van bestraling en chemotherapie heet chemoradiatie. Lees verder over chemoradiatie.
Bestraling bij uitgezaaide schaamlipkanker
Bij uitzaaiingen van schaamlipkanker in andere organen kan bestraling een behandeling zijn. Je wordt dan een paar keer bestraald om de groei van uitzaaiingen te remmen en klachten te verminderen.
Bijwerkingen van bestraling bij schaamlipkanker
Door de bestraling beschadigen ook gezonde cellen in het bestraalde gebied. Daardoor kun je last krijgen van bijwerkingen. De radiotherapeut bespreekt dit met je.
Je kunt door de bestraling last hebben van:
Irritatie van je huid
Je huid kan er rood en schilferig uit zien. En je kunt last hebben van jeuk en pijn. Soms ontstaan er net onder de huid wondjes (blaren) door de bestraling. Na de bestraling gaan deze klachten meestal snel weer over.
Je kunt proberen extra irritatie en last van je huid in het bestraalde gebied te voorkomen. Van de bestralingsarts of verpleegkundige hoor je waar je op moet letten, en wanneer je contact moet opnemen. Bekijk tips bij huidklachten door bestraling.
Darmklachten
Bijvoorbeeld diarree, plotseling moeten poepen of het gevoel hebben dat je moet poepen zonder dat dat zo is. Je kunt hier last van krijgen bij bestraling van de lymfeklieren in je bekken.
Plasklachten
Bijvoorbeeld vaker kleine beetjes plassen, pijn of een brandend gevoel bij het plassen, pijn onder in je buik of rug. Je kunt hier last van krijgen bij bestraling van de lymfeklieren in je bekken.
Vermoeidheid
Daar kun je lang last van hebben. Bekijk onze tips bij vermoeidheid.
Uitval van je schaamhaar
Je schaamhaar valt tijdens de bestralingsperiode uit. Het komt meestal maar voor een deel terug.
Hoelang duren de bijwerkingen?
Meestal krijg je last van de bijwerkingen vanaf de tweede of derde week van de behandeling. De bijwerkingen ontstaan langzaam en kunnen na enkele dagen tot een paar weken erger worden. Ben je klaar met bestraling, dan verdwijnen de meeste klachten weer. Meestal binnen 2 tot 6 weken.
Gevolgen van bestraling bij schaamlipkanker op lange termijn
Bestraling kan ook bijwerkingen geven die lang aanhouden. Of bijwerkingen die pas na de behandeling ontstaan. Sommige bijwerkingen zijn blijvend.
Plasklachten
Door bestraling van de lymfeklieren in je bekken kun je last blijven houden van klachten bij het plassen. Lees meer over plasklachten bij schaamlipkanker.
Darmklachten
Door bestraling van de lymfeklieren in je bekken en je endeldarm kun je last blijven houden van darmklachten. Lees meer over darmklachten bij schaamlipkanker.
Seksuele problemen
Door bestraling kan de ingang van je vagina nauwer worden. Ook kan de huid in het bestraalde gebied stug en minder gevoelig worden. Hierdoor kan seks anders aanvoelen. Of moeilijk of pijnlijk zijn. Lees meer over seksuele problemen bij schaamlipkanker.
Vervroegd in de overgang komen
Ben je nog niet in de overgang en zijn de lymfeklieren in je liezen bestraald? Dan kun je vervroegd in de overgang komen en last krijgen van overgangsklachten. Dit komt omdat je eierstokken ook een deel van de bestraling mee krijgen. In de overgang stoppen je menstruaties en ben je niet meer vruchtbaar.
Ben je jong en heb je een kinderwens? Dan verwijst de arts je vóór de behandeling door naar een fertiliteitsarts. Dit is een arts die veel verstand heeft van voortplanting en vruchtbaarheid. Met deze arts kun je bespreken welke mogelijkheden er zijn om vruchtbaar te blijven na de behandeling. Vraag zelf om een verwijzing als het nodig is.
Wordt je bekken bestraald? Dan krijgen je eierstokken ook een beetje straling. Die straling kan je eierstokken beschadigen. Daardoor kom je eerder dan normaal in de overgang. Tip: vraag je arts om je eierstokken hoger in je buik plaatsen. Dat verkleint de kans om vervroegd in de overgang te komen. Lees meer over eierstokken verplaatsen.