Hoe vind je een goede stamceldonor

Bij een allogene stamceltransplantatie worden stamcellen van een donor gebruikt. Het is heel belangrijk om een geschikte stamceldonor te vinden. Daardoor neemt de kans op afstoting van de donorcellen en graft-versus-host-ziekte af.

Voor een allogene stamceltransplantatie wordt gezocht naar een weefselidentieke donor: iemand met dezelfde Humane Leukocyten Antigeen (HLA)-typering als de patiënt. HLA zijn eiwitten die op een groot gedeelte van de lichaamscellen voorkomen.

Dezelfde of een zoveel mogelijk lijkende HLA-typering is belangrijk. De kans op graft versus host-ziekte en andere complicaties neemt namelijk toe als de HLA-typering niet gelijk is.

Overigens zijn verschillen in de HLA-typering door nieuwe ontwikkelingen tegenwoordig minder riskant. Daardoor zijn nu ook transplantaties met stamcellen van een half-identieke donor mogelijk.

Verwante stamceldonor

De eersten die als stamceldonor in beeld komen, zijn een broer of zus van de patiënt. Zij zijn een zogenaamde verwante donor. De kans dat een broer of zus geschikt is als donor is 25%.

Niet-verwante stamceldonor

Als je broer of zus geen stamceldonor kan zijn, kan gezocht worden naar een niet-verwante donor. Het is namelijk mogelijk dat iemand buiten de familie dezelfde HLA-typering heeft als jou. Voor de zoektocht naar een niet-verwante stamceldonor wordt gebruik gemaakt van een wereldwijde databank voor stamceldonoren.

Half-identieke verwante stamceldonor

Tegenwoordig kunnen ook stamcellen van een ouder of kind worden gebruikt. Zij zijn een zogenaamde half-identiek verwante donor.

Stamcellen uit navelstrengbloed

Als er geen goede stamceldonor gevonden wordt, is het ook mogelijk om stamcellen uit navelstrengbloed te halen. Dit hoeft geen navelstrengbloed van een eigen kind te zijn. Het komt uit navelstrengbloed van de navelstrengbloeddonorbank.

Stamcellen uit navelstrengbloed hebben nog geen sterk afweermechanisme. Daarom ben je na een transplantatie met navelstrengbloed extra gevoelig voor infecties.
Ook is het aantal stamcellen in navelstrengbloed lager, waardoor het langer duurt voordat er nieuwe bloedcellen worden aangemaakt.