Graft-versus-host-ziekte na allogene stamceltransplantatie

Een gevolg van allogene stamceltransplantatie kan graft-versus-host ziekte zijn. Dit kan een levensbedreigende bijwerking zijn. Bij graft-versus-host-ziekte vallen de afweercellen van de donor (graft) de cellen van de patiënt (host) aan.

Lees welke maatregelen het ziekenhuis neemt om de kans op graft-versus-host-ziekte te verkleinen.

Het is lastig te voorspellen bij wie dit wel of niet optreedt. Graft-versus-host-ziekte kan altijd optreden, ook als de donor dezelfde HLA-typering heeft als de patiënt. Ook kan graft-versus-host-ziekte nog langere tijd na de transplantatie optreden.

Acute graft-versus-host-ziekte

De acute vorm van graft-versus-host-ziekte is een vorm waarbij de huid, het maag- darmkanaal en de lever aangetast kunnen worden.

• Huidklachten. Het begint meestal met een vlekkerig rode huid. Je kunt last hebben van jeuk, een branderig of pijnlijk gevoel en soms ook van blaren. Huidklachten komen het meest voor op de romp, de handpalmen, de voetzolen en de oren. 
• Maag- darmkanaal. Acute graft-versus-host ziekte in het maag-darmkanaal kan misselijkheid veroorzaken, eventueel ook braken, diarree en buikpijn.
• Lever. Is de lever aangetast? Dan kun je geelzucht of pijn in de bovenbuik krijgen. Vaak heb je koorts en voel je je belabberd.

Als de acute vorm van de graft-versus-host-ziekte ongevoelig is voor medicijnen die de afweer onderdrukken, is de prognose slecht. De kans om te overlijden aan infecties is dan erg groot.

Chronische graft-versus-host ziekte

De chronische vorm van graft-versus-host-ziekte gaat meestal gepaard met andere verschijnselen en kan zich in nagenoeg elk orgaan voordoen.
Het meest vaak zijn de huid, de lever, de mond en de ogen aangedaan.

Omdat de ziekte ook het afweersysteem aantast, zijn patiënten met chronische graft-versus-host-ziekte vatbaar voor infecties. De vatbaarheid wordt ook versterkt doordat de graft-versus-host-ziekte bestreden moet worden met extra afweeronderdrukkende middelen.

Prednison bij graft-versus-host ziekte

Als er symptomen van graft-versus-host ziekte optreden, is vaak een behandeling met een hoge dosis prednison noodzakelijk. Prednison onderdrukt de afweerreacties in het lichaam. Eventueel kun je ook andere medicijnen krijgen die de afweer onderdrukken.