Het stadium van baarmoederkanker

Na de diagnose van baarmoederkanker krijg je nog een aantal extra onderzoeken. Met deze onderzoeken kan de arts het stadium en de graad van de tumor bepalen. Op deze pagina lees je meer over de stadiumindeling van baarmoederkanker.

Lees op deze pagina over:

• Wat betekent stadium?
• Stadiumindeling bij baarmoederkanker
• Vroeg stadium en laat stadium baarmoederkanker
• TNM-indeling 
• Gesprek met de arts over het stadium

En ook over:

• Hoe agressief is de kanker in de baarmoeder?
• Groeit de tumor in een bloedvat of lymfevat?

Wat betekent stadium?

Het stadium geeft aan hoe ver de ziekte zich in het lichaam heeft uitgebreid. Het stadium zegt iets over:

• waar de tumor zit
• hoe groot de tumor is
• of de tumor in ander weefsel is gegroeid
• of er uitzaaiingen zijn en zo ja, waar

Met deze informatie kan de arts een behandeling voorstellen, en iets zeggen over je vooruitzichten. 

Stadiumindeling bij baarmoederkanker

Bij baarmoederkanker werken artsen vaak met deze stadiumindeling:

Stadium 1

De tumor blijft beperkt tot de baarmoeder.

• Stadium 1A: de tumor zit alleen in de slijmvlieslaag van de baarmoeder (endometrium), of is doorgegroeid in de binnenste helft van de baarmoederspierwand (myometrium).
• Stadium 1B: de tumor is doorgegroeid in de buitenste helft van de baarmoederspierwand (myometrium), maar zit niet in het buitenoppervlak van de baarmoeder.

Ongeveer 3 op de 4 vrouwen heeft een stadium 1 bij de diagnose.

Stadium 2

De tumor is doorgegroeid tot in het bindweefsel van de baarmoederhals (net onder de slijmvlieslaag).

Stadium 3

De tumor is doorgegroeid in de directe omgeving van de baarmoeder:

• stadium 3A: tot op het oppervlak van de baarmoeder, of naar de eileiders en/of eierstokken
• stadium 3B: naar de vagina
• stadium 3C: naar de lymfeklieren in het bekkengebied en/of de lymfeklieren langs de grote bloedvaten in de buik (para-aortale lymfeklieren)

Stadium 4

De tumor is doorgegroeid of uitgezaaid naar andere organen:

• stadium 4A: er is doorgroei naar de blaas of de endeldarm
• stadium 4B: er zijn uitzaaiingen ergens anders in de buik of in andere organen, zoals de longen 

Vroeg stadium en laat stadium baarmoederkanker

Artsen spreken bij stadium 1 over een laag stadium. Bij stadium 3 en hoger is er sprake van een gevorderd stadium en bij stadium 4 van een hoog (of laat) stadium. Stadium 2 zit ertussenin.

Bij een vroeg stadium is de prognose gunstiger dan bij een laat stadium. Wil je meer weten over de prognose per stadium? Bekijk dan de overlevingscijfers baarmoederkanker per stadium.

TNM-indeling 

Met een TNM-indeling kan de arts het stadium nauwkeuriger bepalen. De TNM-indeling is een soort code. De letters staan voor:

• T van tumor: de grootte van de tumor en/of hoe ver de tumor is doorgegroeid in het weefsel eromheen.
• N van node of lymfeklier: of er uitzaaiingen zijn in de lymfeklieren.
• M van metastase of uitzaaiingen: of er uitzaaiingen zijn in organen ergens anders in het lichaam.

Bij iedere letter hoort een cijfer. De letters en cijfers samen geven het stadium heel specifiek aan.

Gesprek met de arts over het stadium

De arts kan je meer vertellen over de stadiumindeling bij baarmoederkanker. Ook kan de arts aangeven in welk stadium de ziekte bij jou is, en wat dat zegt over de behandeling en de vooruitzichten.

Hoe agressief is de kanker in de baarmoeder?

Naast de stadiumindeling is er ook nog een indeling in graden. Hierbij kijken artsen hoeveel de kankercellen nog op gezonde cellen lijken en hoe snel ze delen. Dit zegt iets over het gedrag van de tumor en over je vooruitzichten. Het geeft namelijk aan hoe agressief de tumor is.

Baarmoederkanker kan graad 1, 2 of 3 zijn.

Graad 1: laaggradig

De kankercellen lijken voor een groot deel op gezonde cellen van het orgaan waarin ze zijn ontstaan. De kankercellen groeien meestal langzaam.

Graad 2: intermediair

De kankercellen lijken minder goed op gezonde cellen. De kankercellen groeien meestal sneller dan normale cellen en plakken snel aan elkaar.

Graad 3: hooggradig

De kankercellen lijken bijna niet meer op gezond weefsel. Deze kankercellen groeien bijna altijd veel sneller dan normale cellen.

Groeit de tumor in een bloedvat of lymfevat?

Na de operatie onderzoekt een patholoog het tumorweefsel. Vaak kijkt de patholoog dan of de kankercellen in de lymfebaantjes in de baarmoederwand groeien. Dit heet lymfangio-invasieve groei of LVSI.

Als dit duidelijk te zien is, is dat ook een teken dat de tumor agressiever groeit. En dat er meer kans is op uitzaaiingen.