Seksuele problemen bij plasbuiskanker

De behandeling van plasbuiskanker kan invloed hebben op je seksleven en je seksualiteit. 

Lees op deze pagina over:

• Seks na een operatie of bestraling (vrouwen)
• Seks na een operatie of bestraling (mannen)
• Lichamelijke klachten na de behandeling (vrouwen)
• Lichamelijke klachten na de behandeling (mannen)
• Wat betekent het voor je partner?
• Seks als je een urinestoma hebt
• Ander zelfbeeld
• Hulp bij seksuele problemen

Seks na een operatie of bestraling (vrouwen)

Een operatie voor plasbuiskanker of bestraling van je bekken kan gevolgen hebben voor je seksleven.

Je kunt bijvoorbeeld last hebben van:

• Pijn bij seks. Door de operatie kan de vagina minder diep zijn geworden. Of zit er littekenweefsel. Ook kan de vaginawand stugger worden of verkleven door de bestraling.
• Een droge vagina.
• Minder zin in seks.
• Kleine beetjes plas verliezen (incontinentie).

Heb je deze klachten? Bespreek dit met je arts. Je kunt hier vaak hulp voor krijgen.

Seks na een operatie of bestraling (mannen)

Een operatie voor plasbuiskanker of bestraling van je bekken kan gevolgen hebben voor je seksleven.

Je kunt bijvoorbeeld last hebben van:

• Erectieproblemen: minder stijve of geen stijve penis.
• Klaarkomen zonder dat er sperma uit je penis komt. Dit heet een droog orgasme.
• Minder zin in seks.
• Kleine beetjes plas verliezen (incontinentie).

Heb je deze klachten? Bespreek dit met je arts. Je kunt hier vaak hulp voor krijgen.

Lichamelijke klachten na de behandeling (vrouwen)

Is je vagina bestraald? Dan kun je een of meer van deze klachten krijgen:

Je vagina-ingang wordt nauw of stug

Door bestraling kan littekenweefsel ontstaan in de vagina. Hierdoor kan de ingang van je vagina nauwer worden. Ook kan je vagina droger en stugger worden. Door deze klachten kan seks lastiger zijn of anders aanvoelen.

Je kunt hulpmiddelen gebruiken om je vagina ‘open’ te houden in de eerste maanden na je behandeling. Bijvoorbeeld pelottes. Dat zijn plastic staafjes van verschillende dikte. Ze helpen om de spieren van je vagina voorzichtig wat op te rekken. Wil je dit proberen? Begin met de kleinste maat en breid het langzaam uit. Vraag je arts om meer informatie.

Op de website van patiëntenorganisatie Olijf lees je alles over pelottes.

Het gebied rond je vagina wordt minder gevoelig

Door beschadiging van zenuwen in de huid kan het gebied rond je vagina minder gevoelig worden. Soms helpt een vibrator om meer te voelen. Hiermee kun je het gebied rond je clitoris stimuleren.

Lichamelijke klachten na de behandeling (mannen)

Is je penis of een deel van je penis weggehaald tijdens de operatie? Dan kan dat gevolgen hebben voor je erectie en je orgasme.

Erectie en orgasme

Heeft de arts een deel van je penis weggehaald bij de operatie? Dan kan seks anders voelen. Na een operatie kun je vaak nog gewoon een erectie krijgen. Zijn zenuwen beschadigd bij de operatie? Dan lukt een erectie niet meer bij iedereen.

Heeft de arts je penis helemaal weggehaald bij een operatie? Dan kun je vaak nog wel een orgasme krijgen. Je kunt dus nog wel het gevoel hebben dat je klaarkomt. Er kan dan sperma uit de nieuwe opening van de plasbuis komen. Die zit tussen je balzak en anus. Gevoelige plekken zijn bijvoorbeeld de balzak en het perineum. Dat zit tussen de anus en de balzak.

Een kortere penis en orgasme

Is je penis korter geworden? Dan kun je vaak nog wel een erectie en een orgasme krijgen. Een kortere penis kan problemen geven bij de seks, maar meestal kan penetratie nog.

Veel mannen vinden het moeilijk dat hun penis er anders uitziet. Het kost tijd om te wennen aan de veranderingen. Maar veel mannen kunnen nog steeds een seksleven hebben waar ze tevreden mee zijn.

Behandelingen bij erectieproblemen

Er zijn verschillende behandelingen die kunnen helpen bij erectieproblemen. De mogelijkheden hangen af van hoe erg de zenuwen in je penis beschadigd zijn.

Er zijn pillen die zorgen dat je langer een erectie kunt hebben (bijvoorbeeld Viagra® en Cialis®). De arts kan je hier meer over vertellen. Soms adviseert de arts om deze pillen te slikken rond je operatie.

De zorgverzekering vergoedt deze pillen niet.

Je kunt ook een injectie in de penis krijgen (Androskat® of Caverject®). Die zorgt ervoor dat je meteen een erectie krijgt. Een vacuümpomp kan ook helpen bij het krijgen van een erectie. Ook kan de arts een erectieprothese inbrengen met een operatie. Vraag je arts wat bij jou kan.

Bij deze behandelingen is het belangrijk dat je regelmatig een erectie hebt. Ook als je op dat moment geen behoefte hebt aan seks.

Lees meer over de behandeling van erectieproblemen in Seksualiteit en kanker.

Wat betekent het voor je partner?

Een operatie aan je penis heeft ook invloed op de intimiteit met je partner. Ook voor je partner kan het heel anders zijn. Het kan in het begin eng zijn om een penis aan te raken die geopereerd is.

Het is belangrijk om erover te praten. Vraag voor de operatie aan je arts wat de gevolgen voor jou zijn. Zo kun je je hierop voorbereiden.

Ook na de operatie is het goed om te praten. Met je partner, familie of vrienden, maar ook met je arts. Je kunt ook terecht bij lotgenoten.

Seks als je een urinestoma hebt

Heb je een stoma voor het plassen? Dan kun je seks blijven hebben zoals voor je een stoma had. Misschien ben je in het begin onzeker. Je kunt bijvoorbeeld bang zijn dat er nare geurtjes vrijkomen tijdens de seks. Of dat het stomazakje loslaat. Of dat het er anders uitziet. Praat erover met je stomaverpleegkundige. Die kan je meer vertellen over seks en een stoma. Vaak zijn deze gedachtes niet terecht.

Kanker en de behandeling kan je zelfbeeld veranderen. Omdat je penis of vagina is weggehaald bijvoorbeeld. Daar kun je onzeker over zijn. Je kunt je bijvoorbeeld minder man of vrouw voelen. Of bijvoorbeeld denken dat je (seks)partner je niet aantrekkelijk vindt. En misschien heb je daarom geen zin meer in seks.

Hulp bij seksuele problemen

Veranderingen in je seksleven en je seksualiteit zijn ingrijpend. Misschien heb je advies of steun nodig. Bij een hulpverlener of bij mensen die hetzelfde hebben meegemaakt als jij.

Je kunt hierover praten met je arts. Die kan je doorverwijzen naar een seksuoloog of andere hulpverlener. Of je kunt zelf op zoek gaan naar hulp.

Wil je contact met lotgenoten? Dan je terecht bij patiëntenvereniging blaas- of nierkanker. Of stel een vraag in de gespreksgroep blaaskanker en nierkanker. Die zijn er ook voor mensen met plasbuiskanker.

Lees meer over hulp bij seksuele problemen.