Operatie bij speekselklierkanker

Bij speekselklierkanker is een operatie de meest gebruikte behandeling. Het doel van de operatie is genezing van de kanker. Na de operatie is vaak nog bestraling nodig.

Tijdens de operatie verwijdert de arts de speekselklier waar de tumor in zit. Zo is de kans het grootst dat alle kankercellen weg zijn. Voor de ingreep ga je onder narcose. Hoe de operatie gaat en welke gevolgen er zijn, hangt af van in welke speekselklier de tumor zit.

Operatie van de oorspeekselklier

Om de speekselklier bij het oor te verwijderen, maakt de arts een snee in de huid. De snee loopt langs de voorkant van het oor, onder de oorlel door en achter de hoek van de kaak langs. De arts kan zo bij de oorspeekselklier komen en deze weghalen.

Door de oorspeekselklier loopt een belangrijke zenuw: de aangezichtszenuw. De arts probeert deze zenuw zoveel mogelijk te sparen. Maar soms is het nodig om de zenuw of een stukje ervan mee weg te halen, om de tumor zo goed mogelijk te verwijderen.

Is er bij jou sprake van een verlamming in het gezicht, omdat de tumor de aangezichtszenuw heeft aangetast? Dan probeert de arts de zenuwschade te repareren. Hoe goed dat mogelijk is, hangt af van hoe erg de zenuw beschadigd is, en van de vorm van de tumor in de oorspeekselklier. De arts kan je vertellen wat de verwachtingen in jouw situatie zijn.

Na de operatie kun je last krijgen van:
 

• Litteken: op de plek van de snee ontstaat een litteken. Lees meer over uiterlijke veranderingen bij speekselklierkanker.
   
• Syndroom van Frey: een klein deel van de mensen die een tumor in de oorspeekselklier laten verwijderen, krijgen het syndroom van Frey. Hierbij gaat je gezicht opeens erg zweten als je eten ziet en ruikt. Meer informatie over het syndroom van Frey.
   
• Geen gevoel rondom het oor: na de operatie van de oorspeekselklier heb je geen gevoel meer in je oorlel. Ook kan je oorschelp gevoelloos worden. Meestal komt het gevoel in de oorschelp weer terug, of voor een groot deel. Dit kan een paar maanden duren. De oorlel blijft gevoelloos.
   
• Een deuk tussen het oor en de rand van de kaak: bij de operatie haalt de arts weefsel weg tussen het oor en de kaakrand. Dan ontstaat hier een deuk(je).

Hieronder kun je lezen hoe de operatie aan de andere speekselklieren gaat:

Operatie van de onderkaakspeekselklier

Om een tumor in de speekselklier van de onderkaak te verwijderen, maakt de arts een snee onder de rand van de onderkaak. Door deze snee kan de arts de speekselklier weghalen.

Operatie van de speekselklier onder de tong

Voor het verwijderen van de speekselklier onder de tong, maakt de arts een kleine snee onder de tong. Door deze snee kan de arts de speekselklier weghalen. 

Gevolgen van de operatie

Na de operatie aan de speekselklier onder de tong of in de kaak kun je klachten krijgen. Gevolgen van de operatie kunnen zijn:

• Een litteken op de plaats van de snee.
• Pijn op de plek van de operatie. De pijn trekt vaak na een paar weken weer weg.
• De huid rondom het litteken heeft tijdelijk geen gevoel of een doof gevoel. Het gevoel komt meestal vanzelf weer terug.
• Door het weghalen van de speekselklier ontstaat soms een gat in het slijmvlies in de mond. Dit geneest meestal vanzelf.

Operatie van de kleine speekselklieren

De kleine speekselklieren liggen verspreid in de mond en in de keel. Als er een tumor in de kleine speekselklieren zit, is dat vaak in het gehemelte, het slijmvlies van de mond of in de buurt van de lip.

De arts maakt een snee rondom de plek van de tumor. Door de snee kan de arts de speekselklier en tumor verwijderen.

De gevolgen van de operatie hangen af van de plek van de speekselklier waar de tumor zit. En dus van welk deel van de hoofd of hals de arts geopereerd heeft. De arts of gespecialiseerd verpleegkundige bespreekt met je welke gevolgen de operatie heeft, en hoe je daarmee kunt omgaan.

Operatie van de lymfeklieren in de hals

Zitten er uitzaaiingen in de lymfeklieren in de hals? Of is de kans daarop vrij groot? Dan verwijdert de arts ook de lymfeklieren in de hals. Dit gebeurt met een halsklierdissectie.

Lees verder over de halsklierdissectie.

Na de operatie aan de speekselklier

Na de operatie blijf je meestal een paar dagen in het ziekenhuis. Je krijgt vaak een slangetje (drain) op de plek van de operatie. Het slangetje voert het wondvocht af. Na een paar dagen mag deze drain eruit.

Onderzoek naar de soort speekselklierkanker

Na de operatie laat de arts de weggehaalde tumor onderzoeken. Zo wordt duidelijk of de arts alle kankercellen heeft kunnen weghalen. Het onderzoek geeft aan hoe agressief de tumor is. En om welke soort het gaat. Dit is belangrijke informatie voor de verdere behandeling, en om iets te zeggen over de vooruitzichten.

Bekijk de uitgebreide informatie over de soorten speekselklierkanker.