Bloedtransfusie bij MDS

De meeste patiënten met MDS hebben bloedarmoede. Als bloedarmoede leidt tot ernstige klachten, zoals moeheid en kortademigheid en behandeling met EPO onvoldoende resultaat heeft, dan zijn meestal regelmatig transfusies nodig met rode bloedcellen.

Indien nodig worden ook transfusies gegeven met bloedplaatjes.

Ophoping van ijzer in het lichaam (ijzerstapeling)

Een belangrijk nadeel van bloedtransfusies is de ophoping van ijzer. Elke zak bloed bevat ongeveer 200 mg ijzer. De dagelijkse behoefte is ongeveer 2 mg. Ons lichaam is niet in staat ijzer te verwijderen. Krijg je regelmatig bloedtransfusies, dan blijft er teveel ijzer achter in je lichaam. Dit heet ijzerstapeling.

Het overtollig ijzer kan zich opstapelen in het hart, de lever, de hersenen, het beenmerg en de klieren. Hierdoor heb je een verhoogd risico op een aantal verschillende aandoeningen. De meeste van deze aandoeningen zijn niet terug te draaien en kunnen levensbedreigend zijn, zoals hartfalen, levercirrose, leverfibrose, galblaasstoornissen, diabetes, artritis, impotentie, onvruchtbaarheid en kanker.

De arts moet onderzoeken of er bij jou sprake is van ijzerstapeling wanneer je meer dan 20-25 bloedtransfusies hebt gekregen. Of eerder als er klachten zijn die ijzerstapeling doen vermoeden. Om ijzerstapeling aan te tonen, moet bij voorkeur het serum ferritine in het bloed bepaald worden.

IJzerchelatietherapie

Om schade aan organen door ijzerstapeling te voorkomen of verminderen, kun je een ijzerafdrijvend middel krijgen. Dit medicijn helpt het lichaam om het overtollige ijzer te verwijderen. De behandeling met dit medicijn heet ijzerchelatietherapie.

Je kunt 1 van de volgende medicijnen krijgen:

• Deferasirox: een lang werkend medicijn dat je 1 keer per dag als tablet moet innemen. Je lever- en nierfunctie moet dan wel regelmatig gecontroleerd worden.
• Deferoxamine: een kortwerkend medicijn dat je via een langdurend infuus in de ader of onder de huid (met een pompje) krikgt toegediend
• Deferipron: een middellang werkend medicijn dat je 3 x per dag als tablet moet innemen. Je bloed moet dan wel regelmatig gecontroleerd worden. 

Bijwerkingen van ijzerchelatietherapie

De meest voorkomende bijwerkingen van ijzerchelatietherapie zijn:

• Maag-darmklachten, zoals misselijkheid, braken, diarree en buikpijn (deferasirox)
• Verminderde werking van de nieren (deferasirox)
• Verminderde werking van de lever (deferasirox)
• Gewrichtsklachten 
• Tekort aan witte bloedcellen (deferiprone)
• Plaatselijke reacties op de infusieplaats (bij deferoxamine)