Oorzaken en risicofactoren van zaadbalkanker

De precieze oorzaak van zaadbalkanker is niet bekend. Wel zijn er een aantal risicofactoren die de kans groter maken dat je zaadbalkanker krijgt. 

Je hebt meer kans op zaadbalkanker als je tussen de 18 en 35 jaar bent. Maar zaadbalkanker kan ook voorkomen op oudere of jongere leeftijd. 

Dit zijn andere risicofactoren voor zaadbalkanker:

• Eén of beide zaadballen is/zijn niet ingedaald
• Je hebt een of meer familieleden met zaadbalkanker
• Je hebt eerder zaadbalkanker gehad
• Je hebt een verschrompelde zaadbal: testisatrofie
• Je hebt een afwijking aan je plasbuis
• Je hebt een erfelijke aandoening die invloed heeft op de ontwikkeling van het geslacht
• Je hebt vruchtbaarheidsproblemen (gehad)

Eén of beide zaadballen is/zijn niet ingedaald

Je hebt een grotere kans op zaadbalkanker als je zaadballen bij je geboorte niet waren ingedaald, of als dit zo was bij 1 van je zaadballen. Oók als dit later met een operatie hersteld is.

Je hebt één of meer familieleden met zaadbalkanker

Als je een familielid hebt met zaadbalkanker, heb je een iets grotere kans om in de loop van je leven zelf ook zaadbalkanker te krijgen.

Normaal gesproken is de kans om zaadbalkanker te krijgen ongeveer 1 op 200 (0,6%). Je kans om zaadbalkanker te krijgen is iets groter in deze situaties:

• Je hebt een broer met zaadbalkanker. Dan is jouw risico op zaadbalkanker ongeveer 2 tot 4%.
• Je hebt een vader met zaadbalkanker. Dan is jouw risico op zaadbalkanker ongeveer 2,5 tot 3,5 %.
• Je hebt een zoon met zaadbalkanker. Dan is jouw risico op zaadbalkanker ongeveer 1%.

Het is nog niet bekend of erfelijkheid een rol speelt. Er is namelijk nog geen genafwijking bekend die de kans op zaadbalkanker vergroot.

Je hebt eerder zaadbalkanker gehad

Als je eerder zaadbalkanker hebt gehad, heb je een iets grotere kans om opnieuw zaadbalkanker te krijgen. Bij 2 tot 3 op de 100 mannen met zaadbalkanker ontstaat na een paar jaar een tumor in de andere zaadbal.

Je hebt een verschrompelde zaadbal: testisatrofie

Een verschrompelde zaadbal kan bijvoorbeeld ontstaan door verminderde bloedvoorziening. Waarom kanker eerder ontstaat in een verschrompelde zaadbal, is nog niet duidelijk.

Je hebt een afwijking aan je plasbuis  

Normaal gesproken zit de opening van de plasbuis op het topje van de penis. Bij sommige mannen zit de opening aan de onderkant van de penis of halverwege de penis. Dit heet hypospadie. Mannen met deze afwijking hebben een iets grotere kans op zaadbalkanker. 

Je hebt een erfelijke aandoening die invloed heeft op de ontwikkeling van het geslacht

Bijvoorbeeld het androgeen ongevoeligheidssyndroom en gemengde gonadale dysgenesie: een stoornis in de geslachtsontwikkeling. 

Je hebt vruchtbaarheidsproblemen (gehad)

Je lichaam maakt dan geen, of niet genoeg zaadcellen aan. Of je lichaam maakt zaadcellen met afwijkingen aan. 

Dat kanker eerder ontstaat als je vruchtbaarheidsproblemen hebt (gehad), heeft waarschijnlijk te maken met de gestoorde uitrijping van de zaadballen.

Heb je een van deze risicofactoren? Onderzoek dan maandelijks zelf je zaadballen

Heb je een van deze risicofactoren? Doe dan één keer per maand zelfonderzoek van je zaadballen. Zo kun je een eventuele tumor op tijd ontdekken. Dan is de kans het grootst dat je helemaal geneest.

Lees hoe je zelf je zaadballen controleert en waar je op kunt letten.

Zaadbalkanker is niet besmettelijk  

Kanker is niet besmettelijk, ook zaadbalkanker niet. Je kunt geen zaadbalkanker krijgen van iemand die de ziekte heeft.