Wat is zaadbalkanker (teelbalkanker)?

Zaadbalkanker is kanker die in de zaadbal (teelbal) ontstaat. De medische term hiervoor is testiscarcinoom. Zaadbalkanker komt weinig voor. Jonge mannen tussen de 18 en 35 jaar hebben de grootste kans op deze vorm van kanker. De vooruitzichten zijn meestal goed. 

Zaadbalkanker ontstaat meestal in de cellen die het zaad produceren: de kiemcellen. Tumoren uit deze cellen heten ook wel kiemceltumoren.

Lees op deze pagina over:

• Vooruitzichten bij zaadbalkanker
• Symptomen van zaadbalkanker
• Zelf je zaadballen controleren
• Oorzaken en risicofactoren van zaadbalkanker
• Soorten zaadbalkanker
• Uitzaaiingen bij zaadbalkanker
• Onderzoeken bij zaadbalkanker
• Gevolgen van zaadbalkanker

Vooruitzichten bij zaadbalkanker 

Meestal wordt zaadbalkanker vroeg ontdekt. Dan is de kans op genezing groot: 90 tot 100%. 

Soms is zaadbalkanker al uitgezaaid naar de lymfeklieren in de buik als de ziekte ontdekt wordt. Ook dan is de prognose meestal goed. 

Bekijk de overlevingscijfers van zaadbalkanker.

Symptomen van zaadbalkanker

Bij zaadbalkanker kan de zaadbal iets groter zijn, of je kunt een knobbel of verharding voelen. Die knobbels zijn meestal niet pijnlijk, maar kunnen wel pijnlijk zijn bij aanraking. 

Lees verder over de symptomen van zaadbalkanker.

Zelf je zaadballen controleren (zelfonderzoek)

Een kwaadaardige tumor in de zaadbal groeit snel. Daarom is het advies om regelmatig zelf je zaadballen te onderzoeken. Want hoe eerder je zaadbalkanker ontdekt, hoe beter het te genezen is. Voelt je zaadbal anders aan, ga dan zo snel mogelijk naar je huisarts.

Lees hoe je zelf je zaadballen onderzoekt.

Oorzaken en risicofactoren van zaadbalkanker

Waarschijnlijk ontstaat zaadbalkanker door een combinatie van factoren. Het voorkomen van zaadbalkanker in de familie speelt een rol, maar omgevingsfactoren nog meer. Lees wat de belangrijkste risicofactoren voor zaadbalkanker zijn.

Soorten zaadbalkanker

Bij zaadbalkanker gaat het bijna altijd om een seminoom, een non-seminoom of een combinatie van beide. Lees verder over soorten zaadbalkanker.

Uitzaaiingen van zaadbalkanker

Bij de diagnose hebben de meeste mannen nog geen uitzaaiingen, omdat zaadbalkanker vaak vroeg ontdekt wordt. Het risico op uitzaaiingen is wel groot, omdat kankercellen in de zaadbal snel groeien. Daarom moet de zaadbal snel verwijderd worden. Dit gebeurt over het algemeen binnen 3 dagen na de diagnose. 

Als zaadbalkanker uitzaait, is dat meestal als eerste naar de lymfeklieren achter in de buik. Lees verder over uitzaaiingen bij zaadbalkanker.

Onderzoeken bij zaadbalkanker

Om te kijken of je zaadbalkanker hebt, onderzoekt de arts je lichamelijk. Voor de diagnose krijg je verder nog een bloedonderzoek en een echografie van de balzak. 
Met een CT-scan van je buik en longen kan de arts zien of er uitzaaiingen zijn. Soms is ook nog een MRI-scan of PET-CT-scan nodig.

Lees verder over onderzoeken bij zaadbalkanker.

Behandeling van zaadbalkanker

De behandeling van zaadbalkanker begint altijd met een operatie waarbij de arts de zaadbal via de lies verwijdert. Medisch gezien is dit een kleine operatie. Maar emotioneel gezien kan het een ingrijpende gebeurtenis zijn. Daarna kijkt de arts of een aanvullende behandeling nodig is, zoals chemotherapie, bestraling of een lymfeklieroperatie.

Is geen aanvullende behandeling nodig? Dan kom je regelmatig op controle. Dat heet actief volgen.

Lees verder over de behandeling van zaadbalkanker.

Gevolgen van zaadbalkanker

De kans op genezing van zaadbalkanker is groot. Maar de ziekte heeft vaak wel gevolgen. Bijvoorbeeld dat je lichaam minder testosteron aanmaakt. Dat kan invloed hebben op je vruchtbaarheid en op je seksleven.

Lees verder over de gevolgen van zaadbalkanker.

Misverstanden over zaadbalkanker

Er bestaan een aantal ideeën over zaadbalkanker die niet waar zijn. Zo is zaadbalkanker geen geslachtsziekte. En het wordt niet veroorzaakt door zelfbevrediging (masturbatie) of door andere seksuele activiteiten. Ook is niet aangetoond dat je zaadbalkanker krijgt door je mobiele telefoon in je broekzak te dragen.

Kanker is niet besmettelijk. Zaadbalkanker dus ook niet.