Uitgebreide operatie (Wertheim-operatie) bij baarmoederhalskanker

Soms is de tumor te groot voor een conisatie. Of voor een baarmoederverwijdering. Of de tumor is ook in de top van de vagina gegroeid. Dan krijg je meestal een uitgebreide operatie. De medische term voor deze operatie is radicale hysterectomie of Wertheim-operatie. Het doel van de operatie is genezing. 

Tijdens de operatie kan de arts goed zien of de tumor alleen in de baarmoederhals zit. Of dat de tumor verder de vagina in is gegroeid. 

Lees op deze pagina over:

• Hoe gaat een Wertheim-operatie?
• Chemoradiatie in plaats van een Wertheim-operatie
• Trachelectomie in plaats van een Wertheim-operatie
• Bijwerkingen en gevolgen van een Wertheim-operatie

Hoe gaat een Wertheim-operatie?

De operatie gebeurt onder narcose. De arts verwijdert tijdens de operatie:

• je baarmoeder
• je baarmoederhals
• het bovenste deel van je vagina
• een groot deel van het bindweefsel rond je baarmoeder en vagina
• alle lymfeklieren onder in je buik (in het bekken)

Op de plaats waar de baarmoederhals heeft gezeten, maakt de arts je vagina dicht.

Eierstokken weghalen of niet?

Als je al in de overgang bent geweest, dan kun je samen met je arts besluiten voor de zekerheid ook je eierstokken weg te laten halen. 

Ben je nog niet in de overgang? Dan kunnen je eierstokken meestal blijven zitten. Je kan wel je eileiders laten verwijderen. Je arts bespreekt met je wat in jouw situatie de beste optie is.

Operatie via een snee in je buik

Om te opereren maakt de arts een snee in je buik. Die snee loopt vanaf je schaambot tot aan je navel of net daarboven. Zo kan de arts goed in je buik kijken.

Kijkoperatie

Soms is er een kijkoperatie mogelijk, met een operatierobot. De arts maakt dan kleine sneetjes onder in je buik. Daardoor kijkt de arts met een cameraatje aan een dunne buis in je buik. Hij of zij opereert ook via de kleine sneetjes.

De voordelen van een kijkoperatie: je hebt alleen kleine wondjes, je verliest minder bloed en herstelt sneller. Het nadeel is dat bij sommige vrouwen de kans iets groter lijkt dat de kanker terugkeert. Vandaar dat deze kijkoperatie met operatierobot niet voor iedereen beschikbaar is. Vraag je arts om meer informatie.

Lymfeklieroperatie en chemoradiatie

Soms ziet de arts tijdens de operatie toch een uitzaaiing in een lymfeklier. De arts verwijdert dan uit voorzorg ook de andere lymfeklieren uit het bekken, maar laat de baarmoeder meestal zitten. Het is in dat geval beter om de baarmoederhalskanker te behandelen met chemoradiatie.

Bestraling of chemoradiatie in plaats van een Wertheim-operatie

Misschien is een Wertheim-operatie te zwaar voor je of heeft de operatie teveel risico’s, bijvoorbeeld omdat je gezondheidsproblemen hebt of al uitgebreide operaties hebt gehad. Dan kun je kiezen voor een andere behandeling: bestraling of bestraling samen met chemotherapie (chemoradiatie). De arts bespreekt dit met je.

Goed om te weten: de kans op genezing is bij bestraling of chemoradiatie even groot als bij een Wertheim-operatie.

Trachelectomie in plaats van een Wertheim-operatie

Heb je een kinderwens? Dan kun je soms kiezen tussen een Wertheim-operatie en een operatie waarbij je baarmoeder blijft zitten (trachelectomie). Bespreek met je arts of dit in jouw situatie een optie is. En wat de voor- en nadelen zijn van beide behandelingen. Lees meer over een trachelectomie.

Bijwerkingen en gevolgen van een Wertheim-operatie

Een Wertheim-operatie heeft vaak ingrijpende gevolgen. Vooral voor je seksualiteit en vruchtbaarheid:

• Je vagina wordt een stukje korter. Seks is nog wel mogelijk, maar kan anders aanvoelen. Lees meer over seksuele problemen bij baarmoederhalskanker.
• Omdat je na de operatie geen baarmoeder meer hebt, word je niet meer ongesteld en ben je niet meer vruchtbaar
• Zijn je eierstokken weggehaald? Dan kom je eerder in de overgang.
  Je kunt je arts vragen of je hormonen kunt krijgen om de klachten door de overgang minder te maken.

Andere gevolgen:

• Als je lymfeklieren zijn weggehaald, kun je last krijgen van dikke benen, een dikke buik of dikke schaamlippen. Dit heet lymfoedeem. Lees meer over lymfoedeem bij baarmoederhalskanker.
• Soms werkt je blaas na de operatie minder goed. Je voelt niet meer goed wanneer je moet plassen. Of je kunt je blaas niet goed leegplassen. Meestal is dit tijdelijk. Lees meer over plasklachten bij baarmoederhalskanker.
• Na de operatie kun je last krijgen van verstopping. Door de operatie zijn zenuwen naar je darm beschadigd. Vaak is de verstopping met laxeermiddelen goed te verhelpen. Lees meer over darmklachten bij baarmoederhalskanker.

Bespreek de gevolgen met je arts of verpleegkundige

Heb je behoefte aan extra begeleiding of hulp, vraag dan om een verwijzing. Bijvoorbeeld naar een (bekkenbodem)fysiotherapeut, psycholoog of seksuoloog. Kijk voor adressen van zorgverleners bij jou in de buurt in onze gids Hulp bij kanker.