Uitzaaiingen bij een merkelcelcarcinoom

Een merkelcelcarcinoom kan uitzaaien. Bij uitzaaiingen zijn kankercellen ook op andere plekken in het lichaam terechtgekomen. Een ander woord voor een uitzaaiing is metastase.

Lees op deze pagina over:

• Wat is een uitzaaiing?
• Onderzoeken om te kijken of je uitzaaiingen hebt
• Uitzaaiingen in de lymfeklieren
• Satelliet-uitzaaiingen
• In transit-uitzaaiingen
• Uitzaaiingen in andere organen

Wat is een uitzaaiing?

Bij een uitzaaiing zitten er kankercellen van het merkelcelcarcinoom op een andere plek in je lichaam.

Bij ongeveer een derde van de mensen met merkelcelcarcinoom zaait de tumor uit. Vaak is dat naar de lymfeklieren in de buurt van de tumor.

Merkelcelcarcinoom zaait soms uit naar andere delen van je lichaam. Bijvoorbeeld naar je lever. Heb je een uitzaaiing in je lever? Dan heet dat geen leverkanker. Je hebt dan nog steeds merkelcelcarcinoom. Leverkanker is kanker die in de lever zelf ontstaat.

Onderzoeken om te kijken of je uitzaaiingen hebt

Je kunt 1 of meer van deze onderzoeken krijgen:

• echografie
• schildwachtklier-onderzoek
• punctie
• CT-scan of PET-CT-scan
• MRI-scan

Uitzaaiingen in de lymfeklieren 

Een merkelcelcarcinoom zaait vaak als eerste uit naar de lymfeklieren in de buurt van de tumor.

Heb je uitzaaiingen in je lymfeklieren, maar geen uitzaaiingen op andere plekken in je lichaam? Dan is de behandeling gericht op genezing.

Satelliet-uitzaaiingen

In de huid rondom het merkelcelcarcinoom of het litteken van het oorspronkelijke merkelcelcarcinoom kunnen ook kleine uitzaaiingen ontstaan. Als deze binnen 2 cm van het litteken ontstaan, heten ze satelliet-metastasen.

Deze uitzaaiingen kun je opmerken doordat er rondom een litteken rode, blauwrode, paarsrode of huidkleurige bultjes ontstaan. Daarom controleert de arts bij de controle-afspraak ook altijd het litteken.

Heb je satelliet-uitzaaiingen van merkelcelcarcinoom, maar geen uitzaaiingen op andere plekken in je lichaam? Dan is de behandeling gericht op genezing.

In transit-uitzaaiingen

Er kunnen ook uitzaaiingen voorkomen tussen de plek waar het merkelcelcarcinoom eerst zat en lymfeklieren in de buurt van die plek. Of distaal van het litteken. (Distaal betekent: verder weg van het midden van het lichaam.) Dit noemen we in transit-uitzaaiingen.

Deze uitzaaiingen kunnen zowel in de huid als onder de huid voorkomen. Je kunt deze bultjes soms zien of voelen in de huid.

Heb je in transit-uitzaaiingen van merkelcelcarcinoom, maar geen uitzaaiingen op andere plekken in je lichaam? Dan is de behandeling gericht op genezing.

Uitzaaiingen in andere organen

Soms zaait een merkelcelcarcinoom uit naar andere delen van het lichaam. Bijvoorbeeld naar de longen, lever, botten of hersenen. Dit gebeurt bij ongeveer 1 op de 10 mensen met een merkelcelcarcinoom.

Uitzaaiingen in de lever

Zaait merkelcelcarcinoom uit naar de lever, dan kun je bijvoorbeeld last krijgen van:

• misselijkheid en overgeven
• minder eetlust hebben
• vermoeidheid, je zwak voelen

Uitzaaiingen in de longen

Zaait merkelcelcarcinoom uit naar de longen, dan kun je dit soort klachten hebben:

• hoesten dat niet overgaat. Soms zit er wat bloed bij het slijm dat je ophoest
• kortademigheid
• een longontsteking die vaker terugkomt

Uitzaaiingen in de botten

Zaait merkelcelcarcinoom uit naar de botten, dan kun je last hebben van:

• pijn in je botten
• minder goed kunnen bewegen
• zwakke botten (grotere kans op een botbreuk)

Uitzaaiingen in de hersenen

Zaait merkelcelcarcinoom uit naar de hersenen, dan kunnen dit klachten zijn:

• hoofdpijn, soms samen met misselijkheid en overgeven
• uitvalsverschijnselen, zoals moeite met praten, het bewegen van je arm of been, slecht horen of zien
• problemen met denken
• veranderingen in emoties en gedrag
• epilepsie

Behandeling van uitgezaaid merkelcelcarcinoom

Heb je uitzaaiingen in andere organen? Dan kun je niet meer genezen. Je kunt een behandeling krijgen die zorgt dat de tumor minder snel groeit. Of een behandeling tegen je klachten. Bijvoorbeeld chemotherapie, bestraling of immunotherapie.

Kun je een behandeling krijgen? Kijk dan met je arts naar de voordelen en nadelen van de behandeling. Zo kunnen jullie samen een keuze maken die voor jou het beste is. Twijfel je of je de behandeling wilt? Vertel dit aan je arts. Ook dan kunnen jullie samen besluiten wat voor jou het beste is.

Lees meer over de behandeling van uitgezaaid merkelcelcarcinoom (stadium 4).

Vooruitzichten bij uitgezaaid merkelcelcarcinoom

Wat je vooruitzichten zijn, hangt af van een aantal dingen:

• hoe groot de uitzaaiingen zijn
• waar de uitzaaiingen zitten
• hoe goed de behandeling bij jou werkt

Wil je weten waar je aan toe bent? Vraag het aan je arts. Die kan je misschien meer vertellen. Bekijk de overlevingscijfers voor uitgezaaid merkelcelcarcinoom (stadium 4).