Doel van bestraling

Bestraling kan een behandeling zijn om te genezen van kanker. Bij uitgezaaide kanker of vergevorderde kanker kan bestraling de ziekte remmen en/of klachten verminderen. Van je arts hoor je of bestraling in jouw situatie een geschikte behandeling is.

Lees op deze pagina verder over bestraling met genezing als doel:

• Bestraling in plaats van een operatie

• Bestraling voor of na een operatie

Of ga direct naar:

• Bestraling bij vergevorderde of uitgezaaide kanker

Bestraling in plaats van een operatie

Soms krijg je bestraling in plaats van een operatie. Bijvoorbeeld als de kans op genezing net zo groot is. De kans op schade aan je organen is bij bestraling vaak kleiner dan bij een operatie. Soms is het risico op complicaties of bijwerkingen ook kleiner dan bij een operatie.

De arts kan ook andere redenen hebben om bestraling te adviseren als alternatief voor een operatie. Bijvoorbeeld als de ziekte te ver uitgebreid is voor een operatie. Of als je al een andere ziekte hebt, waardoor de risico’s van een operatie te groot zijn. 

Soms krijg je de bestraling tegelijk met chemotherapie. De behandeling heet dan chemoradiatie en heeft meestal als doel de kanker te genezen.

Bestraling voor of na een operatie bij kanker

Bestraling is vaak een aanvullende behandeling voor of na een operatie.

Bestraling ná de operatie vernietigt kankercellen die misschien zijn achtergebleven. Die kankercellen zijn meestal niet zichtbaar op scans. Door bestraling na de operatie wordt de kans kleiner dat de tumor terugkomt.

Bestraling vóór de operatie is bedoeld om de tumor kleiner te maken. De chirurg kan een kleinere tumor beter verwijderen. 

Vaak krijg je de bestraling na de operatie tegelijk met chemotherapie. De behandeling heet dan chemoradiatie. 

Bestraling bij vergevorderde of uitgezaaide kanker (palliatieve bestraling)

Kun je niet meer genezen van kanker? Dan krijg je soms ook bestraling. Het heet dan palliatieve bestraling. Het doel is dan om de tumor en/of uitzaaiingen kleiner te maken. Hierdoor kunnen je klachten verminderen en kan je kwaliteit van leven verbeteren.

In deze situaties kan palliatieve bestraling helpen:

• Je hebt pijn door uitzaaiingen in je botten, je huid of je lymfeklieren.
• Je hoest bloed op.
• Je verliest bloed vanuit het tumorgebied (via je urine, vagina of bij je ontlasting).
• De tumor of uitzaaiing vernauwt een doorgang, bijvoorbeeld je slokdarm.
• Je hebt pijn doordat de tumor tegen een zenuw drukt.
• Er is kans op zenuwuitval, doordat de tumor tegen een zenuw drukt. 
• Je hebt uitzaaiingen in de hersenen en er vallen hersenfuncties uit.

Je krijgt bestraling op de plek waar de tumor of uitzaaiingen zitten. Vaak krijg je een korte behandeling: 1 of 2 bestralingen, of een korte serie van bijvoorbeeld 5 tot 15 bestralingen in 1 of 3 weken.

Meestal duurt het een aantal weken voordat de tumor op de bestraling reageert en je verbetering merkt. Soms worden je klachten eerst erger, voordat ze afnemen. Je arts of verpleegkundige zal hiervoor adviezen geven.

Nemen je klachten na de behandeling niet af, ook niet na 4 tot 6 weken? Neem dan contact op met de radiotherapeut.