Uitwendige bestraling (meest voorkomend)

Bijna alle bestraling tegen kanker gebeurt uitwendig. Met uitwendig wordt bedoeld: van buitenaf, met een speciaal bestralingstoestel. De bestraling duurt een aantal minuten per keer. Na de bestraling kun je weer naar huis.

Hoelang duurt een behandeling met uitwendige bestraling?

Hoelang de behandeling duurt, verschilt per kankersoort en hangt ook af van de precieze plek van de tumor en de techniek van de bestraling. 

Meestal duurt de behandeling tussen de 2 en 7 weken, met 4 of 5 bestralingssessies per week. Soms zijn 1 of enkele bestralingssessie(s) al voldoende. 

De bestralingsarts (radiotherapeut-oncoloog) bepaalt aan het begin van de behandeling hoeveel bestralingen je krijgt. Hoelang de behandeling duurt, zegt niets over hoe ernstig de ziekte is.

De bestraling duurt een aantal minuten per keer. Je kunt na elke bestraling naar huis. Je hoeft dus niet in het ziekenhuis te blijven slapen.

Duur en porties bestraling

Om een tumor te behandelen, is een bepaalde hoeveelheid (dosis) straling nodig. Je krijgt die dosis meestal niet in één keer. Dat zou te veel schade aan je gezonde weefsels geven.

Vaak krijg je de straling in kleinere porties. Hierdoor kunnen gezonde weefsels zich iedere keer voor het grootste deel herstellen. Kankercellen kunnen dit minder goed en sterven geleidelijk af.

Goed om te weten: na uitwendige bestraling blijft geen straling in je lichaam achter. Er komt ook geen straling in lichaamssappen zoals zweet, ontlasting, urine en sperma. Je kunt gewoon contact hebben met anderen.

Hoe gaat uitwendige bestraling?

De laborant stelt het bestralingstoestel af op de plek die bestraald moet worden. Vaak draait het apparaat eerst een rondje om een soort CT op het bestralingstoestel te maken. Dit gebeurt om te controleren of het tumorgebied precies goed bestraald wordt. Daarna verlaat hij of zij de kamer en begint de bestraling.

In de bedieningsruimte houdt de laborant je via een monitor in de gaten. Je kunt met hem of haar praten via een geluidsinstallatie, als dat nodig is. Is de bestraling klaar, dan schakelt het toestel automatisch uit.

De stralenbundel komt uit de kop van het bestralingsapparaat. Deze draait tijdens de behandeling om je heen.

Controle tijdens de behandeling

Tijdens de serie bestralingen ga je regelmatig op controle bij de bestralingsarts en/of verpleegkundige. Deze kijkt of je de behandeling goed verdraagt. Heb je last van bijwerkingen, dan krijg je advies wat je daartegen kunt doen. Als het nodig is, kun je medicijnen krijgen tegen de bijwerkingen. Lees meer over de bijwerkingen van bestraling.

Krijg je naast de bestraling ook chemotherapie? Dan heb je ook contact met de internist-oncoloog. Vaak vinden de controles om en om plaats.

Bij chemoradiatie controleren de artsen regelmatig je bloedwaarden.

Lees verder over controle en nazorg na de bestraling.

Vervoer naar het ziekenhuis

Als het nodig is, kun je voor de bestralingen met een taxi naar het ziekenhuis. Vraag dit na bij je bestralingsarts of bij de laborant. Vraag je zorgverzekering om een formulier waarmee je de kosten vergoed kan krijgen. Vaak moet je wel een eigen bijdrage betalen. 

Onderbreken van behandeling

Het is beter om de bestraling niet of niet te lang te onderbreken. Dan werkt de behandeling namelijk minder goed. Kun je een keer echt niet komen, overleg dit dan altijd met de bestralingsarts. Die weet welke invloed de onderbreking op dat moment heeft.