Wat kun je zelf doen?

Nadat je de diagnose kanker kreeg, ben je opeens kankerpatiënt. Hoe kom je aan goede informatie? Hoe maak je goede keuzes? Hoe houd je invloed op de zorg die je krijgt? En wat kun je zelf doen om de behandelingen zo goed mogelijk door te komen? Je leest het op deze pagina. 

Lees op deze pagina over:

• Laat je goed informeren
• Ga eventueel zelf op zoek naar informatie
• Vraag wat je kunt verwachten en wat voor hulp je kunt krijgen
• Bedenk wat je wel/niet wilt en wat je belangrijk vindt
• Geef duidelijk je wensen en grenzen aan
• Wees niet te streng voor jezelf
• Vraag hulp bij praktische zaken
• Leef zo gezond en fit mogelijk

Laat je goed informeren

Laat je door je arts goed informeren. Wat zijn je mogelijkheden? Wat zijn de voor- en nadelen ervan? En wat betekent dit in jouw situatie? Vraag ook wat de voorgestelde behandeling betekent voor jouw leven, nu en in de toekomst. Zo kun je betere keuzes maken.

Ga ook na wat voor jou het beste ziekenhuis is. Vraag dit aan je huisarts, de patiëntenorganisatie voor jouw kankersoort of aan de voorlichters van de kanker.nl Infolijn. Laat je doorverwijzen als dat nodig is.

Lees ook: Wat is het beste ziekenhuis voor kanker.

Ga eventueel zelf op zoek naar informatie

Misschien wil je meer weten over je ziekte en mogelijke behandelingen. Op kanker.nl vind je betrouwbare informatie, gecontroleerd door deskundigen. Informatie over jouw vorm van kanker vind je via het overzicht van kankersoorten. Vraag je arts of verpleegkundig specialist ook wat andere goede websites zijn.

Ga je googelen? Wees je er dan van bewust dat de informatie op internet niet altijd klopt. Lees tips om informatie te zoeken en te beoordelen.

Tip: je kunt ook iemand in je omgeving vragen het opzoekwerk voor je te doen. Dan heb je ook meteen iemand met wie je kunt praten over wat die informatie betekent.

Vraag wat je kunt verwachten en wat voor hulp je kunt krijgen

Kanker is meestal een ingrijpende ziekte. Vraag in het ziekenhuis wat je kunt verwachten en wat voor hulp je kunt krijgen.

Het kan ook helpen om een keer naar een IPSO centrum voor leven met en na kanker te gaan. Of naar een informatiebijeenkomst van een patiëntenorganisatie.

Het kan ook fijn zijn om ervaringen van lotgenoten te horen of te lezen. Bijvoorbeeld van iemand die dezelfde soort kanker heeft als jij. En die de behandeling al achter de rug heeft. Bekijk hoe je lotgenoten vindt.

Bedenk wat je wel/niet wilt en wat je belangrijk vindt

Denk ook na over wat je wel en niet wilt. Wil je voor afspraken altijd naar het ziekenhuis? Of heb je liever telefonische consulten, videoconsulten of e-consulten? Wil je psychologische hulp? Wil je dat vrienden en kennissen spontaan op bezoek komen? Of heb je liever dat ze een afspraak maken?

Je hebt kanker, maar je blijft ook wie je bent. Iemand met eigen voorkeuren. Er is nu zoveel waarover je keuzes moet maken. Uitspreken hoe je sommige dingen het liefst wilt, kan je rust geven.

Weet je niet goed wat je wilt, laat de dingen dan maar op je afkomen. Dan merk je vanzelf wel wat je wel en niet prettig vindt.

Bepaal voor jezelf wat je nodig hebt om je behandeling zo goed mogelijk door te komen. Of om er zo goed mogelijk van te herstellen.

Geef duidelijk je grenzen en wensen aan

Laat aan familie, vrienden en kennissen weten wat je wel en niet wilt. Wil je niet dat vrienden of familie ineens ongevraagd aan je ziekenhuisbed staan na je operatie? Of onverwacht op bezoek komen bij jou thuis? Geef dat dan vooraf al aan. Laat ook weten wat ze wel kunnen doen. Bijvoorbeeld eerst even appen of bellen of ze langs kunnen komen.

Wees niet te streng voor jezelf

Als je ziek bent, heb je het al zwaar genoeg. Probeer daarom aardig te zijn voor jezelf. En laat je een beetje verwennen (of verwen jezelf).

Een paar tips die kunnen helpen:

• Vraag niet te veel van jezelf: doe bijvoorbeeld alleen dingen die echt moeten of die je belangrijk vindt. Vind je het moeilijk om te bepalen wat belangrijk is? Een ergotherapeut kan je daarbij helpen. Hij of zij kan je ook helpen om je dag in te delen. Zodat je ook energie hebt voor leuke dingen.
• Durf hulp te vragen aan mensen om je heen. Die vinden het vaak fijn als ze iets praktisch voor je kunnen doen, bijvoorbeeld: eten koken, stofzuigen of op je kind passen.
• Goed is goed genoeg. Sommige dingen in het huishouden hoeven niet elke dag of elke week. Je kunt jezelf helpen door een schema te maken met wat je wanneer doet. Dan heb je niet steeds het gevoel dat je iets vergeet of eigenlijk vaker zou moeten doen.
• Luister naar je lichaam. Neem op tijd rust en ga niet over je grenzen heen.

Vraag hulp bij praktische zaken

Hulp vragen is belangrijk als je ziek bent. Zo houd je energie voor dingen die jij belangrijk vindt.

Misschien wil een familielid, de buurvrouw of een vriendin wel elke week een gezonde maaltijd voor je maken. Of maken zij toch al eten en kan jouw portie er best nog bij. Dat scheelt boodschappen doen, klaarmaken en opruimen.

Een schoon huis is echt belangrijk en fijn als je ziek bent. Maar zelf de schoonmaak doen kan al snel te veel zijn. Vraag iemand om je te helpen.

Lees verder over hulp vragen: hoe pak je het aan?

Probeer tijdens en na je behandeling zo gezond en fit mogelijk te zijn of te blijven. En om stress en emoties niet te laten overheersen. Dat helpt om de behandeling beter te doorstaan en er sneller van te herstellen. 

Bekijk de tips om zo gezond en fit mogelijk te leven.

Vertel je arts of verpleegkundige wat je bezighoudt en wat je nodig hebt

Bespreek met je arts of verpleegkundig specialist wat je bezighoudt. Waar maak je je zorgen over? Wat zou je graag willen? Vraag hun of zij weten wie er verstand van heeft. En wie jou misschien kan helpen. Dan hoef je dat niet zelf uit te zoeken.

Heb je levensvragen? En wil je een keer praten met een geestelijk verzorger? Dan kun je terecht bij het Centrum voor Levensvragen.

Praat over je klachten met je arts of verpleegkundige

Kanker hebben is niet niks. Veel mensen krijgen last van lichamelijke klachten, zoals vermoeidheid en pijn. Of ze zitten er mentaal doorheen, tijdelijk of voor langere tijd. Angst, somberheid of eenzaamheid – het zijn allemaal klachten die vaak voorkomen als je zo ziek bent. Blijf er niet mee rondlopen. Praat erover, dat helpt.

Bespreek altijd met je arts of verpleegkundig specialist waar je last van hebt. Zij kijken er niet van op dat je klachten hebt. Vaak is er iets aan je klachten te doen. Samen kunnen jullie kijken wie jou daarbij kan helpen. Klachten zullen zeker niet altijd verdwijnen maar je kunt wel leren om er anders mee om te gaan zodat je er wat minder last van hebt.

Bekijk hier de tips over omgaan met:

• vermoeidheid
• ‘chemobrein’
• overgangsklachten
• neuropathie
• angst
• pijn