Omgaan met veranderingen aan je lichaam en uiterlijk door kanker (tips)

Als je lichaam of uiterlijk verandert door de kanker, kan dat gevoelens en emoties oproepen. Verdriet of boosheid bijvoorbeeld. Dat is begrijpelijk. 

Lees meer over deze tips:

• Geef ruimte aan je gevoelens
• Praat met lotgenoten
• Geef jezelf wat tijd
• Focus op je sterke punten
• Sta open voor nieuwe dingen
• Onderzoek je eigen gedachten en overtuigingen
• Zorg goed voor jezelf
• Verzorg je uiterlijk goed
• Wees voorbereid op reacties van mensen

Je staat er niet alleen voor. Lees waar je terecht kunt voor hulp en ondersteuning.

Geef ruimte aan je gevoelens

Als je uiterlijk of lichaam verandert, kun je daar allerlei gevoelens bij hebben. Bijvoorbeeld verdriet, boosheid, angst, onzekerheid en somberheid. Dat is begrijpelijk.

Neem je gevoelens serieus en krop ze niet op. Praat erover met je partner, familie of vrienden. Vind je dat moeilijk? Schrijf je gevoelens dan op, bijvoorbeeld in een dagboek of in een blog. Of uit je emoties op een andere manier, bijvoorbeeld in dans of muziek.

Bespreek je gevoelens ook met je arts of verpleegkundige. Denk niet: ze vinden mij misschien ijdel. Of: dit is niet belangrijk genoeg. Het is jouw lijf en jouw leven. En daar mag je zeker aandacht voor vragen.

Als je dat wilt, kan de arts of verpleegkundige je verwijzen naar een professionele hulpverlener. Die kan je leren hoe je met je gevoelens om kunt gaan. Tip: zoek iemand die mensen met kanker begeleidt. Kijk daarvoor in onze gids Hulp bij kanker.

Praat met lotgenoten

Deel je ervaringen met lotgenoten. Die weten wat de impact van kanker is. Ze begrijpen wat je doormaakt en kunnen je steunen. Daardoor kun je je gezien en minder eenzaam voelen. Verder kunnen lotgenoten je helpen met praktische adviezen en tips.

Geef jezelf wat tijd

Geef jezelf de tijd om te rouwen om eventuele veranderingen aje lichaam. En om je aan te passen aan je nieuwe lichaam.

Na verloop van tijd kun je de verandering misschien accepteren. Misschien ga je er zelfs anders naar kijken.

Tip: probeer of mindfulness iets voor je is. Mindfulness-oefeningen kunnen helpen om te zijn met wat er is. Zonder erover te oordelen. Lees meer over mindfulness bij kanker.

Focus op je sterke punten

Focus je op je positieve eigenschappen en de dingen die je goed kan. Doe daar wat mee. Stop daar energie in.

Probeer ook nieuwe sterke kanten van jezelf te ontdekken. Bouw op die manier aan je zelfvertrouwen.

Onderzoek je eigen gedachten en overtuigingen

Denk je vaak negatief over je uiterlijk? Of pieker je veel over hoe je eruitziet? Kijk dan eens kritisch naar je gedachten en overtuigingen over je uiterlijk. Zijn ze waar? Kun je ze vervangen door andere gedachten? Die positief zijn en helpen? Oefen hier regelmatig mee.

Ben je gevoelig voor wat andere mensen over je denken? Dan kan het helpen om daarover na te denken. Wat maakt dat je hun oordeel belangrijk vindt?

Sta open voor nieuwe dingen

Sta open om nieuwe dingen te proberen. Misschien vind je nieuwe activiteiten die je leuk vindt om te doen. Het leren van iets nieuws kan helpen om het vertrouwen in je lichaam terug te krijgen.

Zorg goed voor je lichaam

Goed eten en goed slapen helpt bij je herstel en om je weerstand op peil te houden of te krijgen. Lees meer over gezonde voeding en kanker.

Regelmatig bewegen helpt bij vermoeidheid, angst en depressie. Het is ook goed voor je uithoudingsvermogen en spierkracht. Daarnaast kan bewegen en trainen je het gevoel geven dat je iets positiefs doet voor je lichaam. Werken aan een doel en dat doel ook halen, is goed voor je zelfvertrouwen. Lees meer over sport en bewegen bij kanker.

Verzorg je uiterlijk goed

Aandacht besteden aan een verzorgd uiterlijk kan helpen om je beter te voelen. Met leuke kleren, accessoires en make-up kun je sterke punten van jezelf benadrukken. En kun je de plekken waar je minder blij mee bent bedekken of camoufleren.

Workshops van Look Good Feel Better

In veel ziekenhuizen kun je een gratis workshop volgen van Look Good Feel Better.  Vraag bij je verpleegkundige na of er in jouw ziekenhuis of in de omgeving van jouw ziekenhuis zo’n workshop is.

Wees voorbereid op reacties van anderen

Andere mensen kunnen vragen stellen of opmerkingen maken over hoe je eruitziet. Of ze staren naar je. Dat kan een vervelend gevoel geven. Misschien ga je daardoor bepaalde situaties ontlopen.

Je kunt leren om hiermee om te gaan. Ook kun je leren hoe je ongemakkelijke situaties kunt voorkomen. Dat kan je zelfvertrouwen geven. Waardoor je weer de dingen gaat doen die je eerder gewoon deed, zoals werken, sporten en hobby’s.

Wat kun je doen?

• Besluit het staren te negeren. Het is meestal niet vervelend bedoeld. Veel mensen doen het als ze iets zien dat afwijkt van wat ‘normaal’ is. Het is dus eigenlijk heel menselijk.
• Kies ervoor om kort iets over je uiterlijk te zeggen. Bijvoorbeeld: “Ik krijg medicijnen voor kanker, vandaar dat ik er een beetje opgeblazen uitzie.” Of: “Ik ben geopereerd en toen is een zenuw in mijn gezicht geraakt. Daarom is deze kant van mijn gezicht scheef”. Daarna verander je van gespreksonderwerp. Zeg bijvoorbeeld vriendelijk: “Genoeg over mij, hoe gaat het met jou?” Of: “Goed, we spreken elkaar nu omdat we het gaan hebben over…”
• Vragen mensen wat er met je aan de hand is? Dan kun je ook vriendelijk zeggen dat je er niet over wilt praten. 

John:“Ik heb een baan waarbij ik veel moet praten met mensen. De eerste maanden voelde ik me ongemakkelijk. Inmiddels schaam ik me er niet meer voor. Aan het begin van een meeting of conference call zeg ik meteen wat er met me aan de hand is. Ik krijg eigenlijk nooit negatieve reacties.”

Hulp en ondersteuning

Je staat er niet alleen voor. Er zijn verschillende mensen om je te helpen als je moeite hebt met je veranderde lichaam. Zij kunnen je leren hoe je om kunt gaan met negatieve gedachten en gevoelens over je lichaam. En ook hoe je je veranderde lichaam kunt leren accepteren.

Voorbeelden van professionele hulp:

• Een psycholoog of psychotherapeut: als je negatieve gevoelens hebt over je lichaam.
• Een seksuoloog: als je problemen hebt met intimiteit en seksualiteit.
• Een vaktherapeut: als je je gevoelens graag ook op een andere manier uit dan alleen door erover te praten. Je kunt bijvoorbeeld terecht bij een muziektherapeut of een beeldend therapeut.
• Een ergotherapeut: als je problemen hebt met het uitvoeren van taken of activiteiten in je dagelijks leven.
• Een haptotherapeut: als je vervreemd bent geraakt van je lichaam.