Doelgerichte therapie bij melanoom

Doelgerichte therapie met BRAF/MEK-remmers kan een behandeling zijn bij uitgezaaid melanoom. Het werkt alleen als je een BRAFV600-mutatie hebt: een foutje in het BRAF-gen waardoor de tumor blijft groeien.

Lees op deze pagina over:

• Wat is doelgerichte therapie?

• Doelgerichte therapie bij melanoom stadium 3

• Doelgerichte therapie bij melanoom stadium 4

• Bijwerkingen van doelgerichte therapie

• Ziekenhuizen voor doelgerichte therapie bij melanoom
• Doelgerichte therapie werkt tijdelijk

• Bespreek de voor- en nadelen van doelgerichte therapie met je arts

Wat is een BRAF-mutatie?

Ongeveer de helft van de mensen met een uitgezaaid melanoom heeft een foutje (mutatie) in het BRAF-gen. Een gen is een stukje DNA dat een bepaalde functie heeft.

Een foutje in het BRAF-gen kan ervoor zorgen dat cellen ongecontroleerd gaan delen. Daardoor ontstaat een melanoom.

Voor dit foutje is een speciale behandeling beschikbaar: doelgerichte therapie. Na DNA-onderzoek van de tumor wordt duidelijk of jij dit foutje ook hebt. En of doelgerichte therapie met BRAF/MEK-remmers een behandeling voor je kan zijn.

Wat is doelgerichte therapie?

Doelgerichte therapie is een behandeling met medicijnen die heel gericht werken tegen sommige soorten kankercellen. Zo kan doelgerichte therapie kankercellen doden of de celdeling van kankercellen remmen.

De medicijnen verspreiden zich via het bloed door je lichaam. Ze kunnen op bijna alle plaatsen kankercellen bereiken. Een ander woord voor doelgerichte therapie is targeted therapy.

Je krijgt behandeling via tabletten. Die neem je zelf thuis in. 

Doelgerichte therapie bij melanoom stadium 3

Heb je een BRAF-mutatie en melanoom stadium 3A (met uitzaaiing in schildwachtklier groter dan 1 mm), 3B of 3C?  Dan kun je na de operatie een aanvullende preventieve behandeling krijgen met dabrafenib samen met trametinib. Deze medicijnen kunnen de kans op terugkeer van de ziekte kleiner maken.

De behandeling duurt meestal 1 jaar. Soms moet je eerder stoppen. Bijvoorbeeld als de bijwerkingen bij jou te ernstig zijn. Of als er toch nieuwe uitzaaiingen komen.

Doelgerichte therapie bij melanoom stadium 4

Heb je een BRAF-mutatie en melanoom stadium 4? Dan kun je een behandeling krijgen met 1 van deze medicijnen of combinaties van medicijnen:

• vemurafenib 
• dabrafenib 
• dabrafenib en trametinib
• vemurafenib en cobimetinib 
• encorafenib en binimetinib

Deze medicijnen kunnen je niet genezen. Ze kunnen er wel voor zorgen dat je langer leeft. Ze werken vaak snel. Klachten die je hebt van uitzaaiingen kunnen daardoor snel verminderen.

Bijwerkingen van doelgerichte therapie bij melanoom

De medicijnen van doelgerichte therapie hebben bijwerkingen. Je kunt bijvoorbeeld last krijgen van:

• koorts
• hoofdpijn
• moe zijn
• misselijk zijn en overgeven
• rillen zonder het koud te hebben
• diarree
• pijn in je gewrichten
• jeuk of rode plekken

Voor doelgerichte therapie bij melanoom kun je in Nederland alleen terecht in een ziekenhuis dat gespecialiseerd is in de behandeling van melanoom. Als het nodig is, verwijst de arts je naar zo’n ziekenhuis. Bekijk de ziekenhuizen voor melanoom. 

Doelgerichte therapie werkt tijdelijk

De kankercellen reageren in het begin meestal op de doelgerichte therapie. De groei van de kankercellen neemt dan af, of stopt helemaal.

Op een gegeven moment kan het medicijn minder goed gaan werken. De kankercellen gaan dan weer groeien.

Als doelgerichte therapie niet meer werkt, bespreekt de arts met je of er andere behandelmogelijkheden zijn. 

Bespreek de voor- en nadelen van doelgerichte therapie met je arts

Kom je in aanmerking voor doelgerichte therapie? Dan bespreekt de arts de voor- en nadelen van doelgerichte therapie met je. Een voordeel is dat doelgerichte therapie snel werkt en de ziekte een tijd kan remmen. Een nadeel is dat de medicijnen maar tijdelijk werken en dat je last kunt krijgen van bijwerkingen.

Als je twijfelt of je wel doelgerichte therapie wilt, vertel dit dan aan je arts. Samen kunnen jullie dan besluiten wat in jouw situatie de beste keuze is.