Nazorg en controle bij melanoom
Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.
Naar colofonJe hoeft niet altijd terug te komen voor controle als je een melanoom hebt gehad. Dat hangt vooral af van de dikte van het melanoom. Houd ook altijd zelf je huid in de gaten.
Lees op deze pagina over:
- Wanneer hoef je niet terug te komen voor controle?
- Wanneer zijn wel controles nodig?
- Wat gebeurt er tijdens de controles?
- Gevolgen van de behandeling bespreken
- Wanneer je controle-afspraak vervroegen?
- Controles als je niet meer beter wordt
- Angst voor controles
Wanneer hoef je niet terug te komen voor controle?
Bij melanomen dunner dan 0.8 mm zijn extra controles niet nodig. De kans is groot dat de ziekte niet meer terugkomt. Er is geen bewijs dat regelmatige controles verschil maken.
Wel is het verstandig zelf je huid en lymfeklieren in de gaten te houden. De verpleegkundige of arts legt uit hoe je dit moet doen.
Bekijk ook de video’s over zelfonderzoek op deze pagina. Of lees hoe je zelf je huid kunt controleren.
Wanneer zijn wel controles nodig?
Bij melanomen dikker dan 0,8 mm (vanaf stadium T1b) zijn regelmatige controles nodig:
- in het eerste jaar: 1 x per 3 maanden
- in het tweede jaar: 1 x per 6 maanden
- in het derde tot en met het vijfde jaar: 1 x per jaar controle
De controles zijn bedoeld om tijdig eventuele terugkeer van de ziekte op te sporen.
Tussen de controles in houd je zelf je huid goed in de gaten. Bekijk de video’s over zelfonderzoek op deze pagina of lees hoe je zelf je huid kunt controleren.
Zelfonderzoek huid bij melanoompatiënten
Zelfonderzoek lymfeklieren bij melanoompatiënten
Wat gebeurt er tijdens de controles?
Je arts bekijkt je hele huid. Misschien is er een nieuw melanoom ontstaan.
- Je arts voelt of je opgezette lymfeklieren hebt in de buurt van de plek waar het melanoom heeft gezeten. Wanneer dit zo is, zijn er misschien uitzaaiingen. Dan krijg je verder onderzoek.
- Je arts bekijkt het litteken en de huid tussen het litteken en de dichtstbijzijnde lymfeklieren. Misschien zitten er uitzaaiingen in de huid.
Gevolgen van de behandeling bespreken
Op de controle-afspraak kun je bespreken of je last hebt van gevolgen van de behandeling. De arts en verpleegkundige informeren je wat hieraan te doen valt.
Zij kunnen je verwijzen naar een andere zorgverlener die je met de klacht kan helpen. Zoals een fysiotherapeut, een diëtist of een psycholoog.
Wanneer je controle-afspraak vervroegen?
Merk je dat er iets op je huid verandert, tussen de controles in? Zoals:
- veranderingen in en rond het litteken
- nieuwe plekjes op een tot dan toe gave huid
- veranderingen in al bestaande plekjes
- een zwelling van één of meer lymfeklieren
Ga dan naar je huisarts of vraag of je eerder terecht kunt bij de dermatoloog.
Vervroeg je afspraak ook als je tussen de controles door pijn of klachten hebt. De arts zal je onderzoeken, en proberen de oorzaak van de klachten op te sporen.
Controles als je niet meer beter wordt
Ook als je niet meer kunt genezen van melanoom, kun je op controle komen. Met de arts kun je overleggen of je dat wilt, en hoe vaak. De arts onderzoekt of de ziekte stabiel is, of dat je een andere behandeling nodig hebt.
Angst voor controles
Sommige mensen vinden het een prettig en veilig idee om regelmatig naar het ziekenhuis terug te gaan. Anderen zien juist erg op tegen de controle, ook nog jaren na de behandeling. Voor hen is elke controle weer spannend.
Veel mensen zijn bang dat de ziekte terugkomt of erger wordt. Die angst zit vaak diep, en kan zomaar ineens opkomen. Lees meer over de angst voor terugkeer van kanker.
Niet verplicht
De controles zijn niet verplicht. Je kunt ervoor kiezen van de afspraken af te zien. Overleg daarover met de arts. Misschien is een telefonische controle een mogelijkheid als je een bezoek aan het ziekenhuis te zwaar vindt. Bespreek met de arts op welke signalen van je lichaam je kunt letten.
Liever langer onder controle
Er zijn ook mensen die langer onder controle willen blijven dan de periode die de arts heeft voorgesteld. Geldt dit voor jou, bespreek dit dan met je arts. Vertel hem of haar waarom je onder controle wilt blijven. En probeer daar een redelijke afspraak over te maken.