Doelgerichte therapie bij borstkanker

Doelgerichte therapie kan een behandeling zijn voor vrouwen met HER2-positieve borstkanker. Ook als de borstkanker is uitgezaaid. Je krijgt de behandeling meestal in combinatie met chemotherapie en/of anti-hormonale therapie. 

Lees op deze pagina over:

• Hoe werkt doelgerichte therapie?
• Wanneer doelgerichte therapie bij borstkanker?
• Doelgerichte therapie als onderdeel van een genezende behandeling
• Doelgerichte therapie als je niet meer kunt genezen
• Welke medicijnen krijg je?
• Doelgerichte therapie samen met anti-hormonale therapie bij uitgezaaide hormoongevoelige HER-2 negatieve borstkanker

En over:

• Bijwerkingen van doelgerichte therapie bij borstkanker
• Bespreek de voor- en nadelen van doelgerichte therapie met je arts

Doelgerichte therapie is een behandeling met medicijnen die heel gericht werken tegen sommige soorten kankercellen. Zo kan doelgerichte therapie kankercellen doden of de celdeling van kankercellen remmen. 

De medicijnen verspreiden zich via het bloed door je lichaam. Ze kunnen op bijna alle plaatsen kankercellen bereiken. Een ander woord voor doelgerichte therapie is targeted therapy. 

Doelgerichte therapie kan een behandeling zijn als je HER2-positieve borstkanker hebt. Dit betekent dat er veel HER2-eiwit op de borstkankercellen zit. Je krijgt dan een medicijn dat de werking van het HER2-eiwit blokkeert. Hierdoor stoppen de kankercellen met groeien, of groeien ze minder hard.

Je krijgt de doelgerichte therapie meestal samen met chemotherapie. Als de chemotherapie klaar is, loopt de doelgerichte therapie door. 

Heb je een HER2-positieve tumor die hormoongevoelig is, dan krijg je meestal ook nog anti-hormonale therapie. 

Bij uitgezaaide HER2-negatieve borstkanker kan doelgerichte therapie soms ook een behandeling zijn. Meer informatie.

Doelgerichte therapie als onderdeel van een genezende behandeling

Krijg je doelgerichte therapie als onderdeel van een genezende behandeling, dan duurt de doelgerichte therapie ongeveer 1 jaar.

Je kunt voor of na de operatie aan je borst met doelgerichte therapie starten. Met je arts bespreek je wat in jouw situatie de beste optie is.

Voor de operatie

Doelgerichte therapie voor de operatie heeft als doel kankercellen te doden die mogelijk in de bloedbaan zijn gekomen. Daarmee probeert de arts dan uitzaaiingen te voorkomen. Vaak wordt de tumor in de borst (en eventuele uitzaaiingen in de lymfeklieren) ook kleiner, waardoor het operatiegebied kleiner wordt.

Na de operatie

Doelgerichte therapie kun je ook na de operatie krijgen. Dan is het doel om kankercellen die misschien achtergebleven zijn te vernietigen. En zo de kans op terugkeer van de ziekte kleiner te maken.

Doelgerichte therapie als je niet meer kunt genezen 

Krijg je doelgerichte therapie om de ziekte te remmen en om klachten te verminderen? Dan is van tevoren niet te zeggen hoelang de doelgerichte therapie duurt.

Je kunt de behandeling krijgen totdat de uitzaaiingen weer gaan groeien of in aantal toenemen. Is dat het geval, dan kan de arts voorstellen om over te stappen op een ander doelgericht medicijn, of een andere behandeling.

Welke medicijnen krijg je? 

Hier lees je informatie over de medicijnen die je kunt krijgen:

• trastuzumab
• pertuzumab
• trastuzumab-emtansine (T-DM1)
• lapatinib
• trastuzumab-deruxtecan
• tucatinib 

Trastuzumab bij borstkanker

Trastuzumab (Herceptin® of een ander merk) blokkeert de groei van de tumor en activeert het afweersysteem.

Trastuzumab geeft een iets verhoogd risico op een verminderde pompfunctie van het hart (hartfalen), zeker in combinatie met bepaalde soorten chemotherapie. Daarom controleert de arts regelmatig de werking van het hart. Lees verder over hartfalen bij borstkanker.

Pertuzumab bij borstkanker

Pertuzumab (Perjeta®) werkt ook tegen HER2-positieve tumoren. Als de arts dit medicijn voorschrijft, is dat altijd in combinatie met trastuzumab. 

Trastuzumab-emtansine (T-DM1) bij borstkanker

Trastuzumab-emtansine (Kadcyla®) is een combinatie van trastuzumab en emtansine. Emtansine is een vorm van chemotherapie. Trastuzumab bindt aan de borstkankercellen. Zo zorgt trastuzumab ervoor dat alleen kankercellen de chemotherapie krijgen, en niet de gezonde cellen.

Lapatinib bij borstkanker

Lapatinib (Tyverb®) is bedoeld voor uitgezaaide HER2-positieve borstkanker. Dit middel werkt alleen in combinatie met andere medicijnen:

• Samen met chemotherapie, nadat je eerder trastuzumab met chemotherapie hebt gehad.
• Samen met een aromataseremmer, een vorm van anti-hormonale therapie.

Trastuzumab-deruxtecan bij borstkanker

Trastuzumab-deruxtecan (Enhertu®)beschadigt de kankercellen of ruimt ze op zonder gezonde lichaamscellen ernstig te beschadigen. Daarmee remt het middel de groei en verdere uitzaaiing van de tumor.

Tucatinib bij borstkanker

Je krijgt dit middel altijd in combinatie met trastuzumab en capecitabine. Capecitabine is een cytostaticum (chemotherapie).

Doelgerichte therapie samen met anti-hormonale therapie bij uitgezaaide hormoongevoelige HER-2 negatieve borstkanker

Heb je uitgezaaide hormoongevoelige borstkanker die HER2-negatief is? Dan kun je doelgerichte therapie krijgen in combinatie met anti-hormonale therapie.
Doelgerichte therapie zorgt ervoor dat de anti-hormonale therapie langer blijft werken.

Je kunt dan één van deze doelgerichte medicijnen krijgen. Voorbeelden van doelgerichte medicijnen zijn:

• everolimus
• CDK4/6-remmers: palbociclib, ribociclib en abemaciclib
• alpelisib (alleen bij een PIK3CA-mutatie)

 Met je arts kun je de bijwerkingen bespreken en samen beslissen wat voor jou de beste keuze lijkt.

Uitleg HER2-negatieve borstkanker:
HER2 is een eiwit dat de groei van de tumor stimuleert. Als het HER2-eiwit niet overmatig aanwezig is, heet dit een HER2-negatieve tumor.

Nieuwe doelgerichte medicijnen 

Soms is er een nieuwe medicijn voor jouw situatie op de markt, maar zit dat nog in de sluis voor dure geneesmiddelen. Dat betekent dat het (tijdelijk) nog niet in het basispakket zit. Op deze pagina noemen we dat medicijn dan (nog) niet.

Soms kunnen ziekenhuizen het medicijn al wel geven, omdat de fabrikant het gratis beschikbaar stelt via een compassionate use program of een named patient program. Bespreek met je arts of er een nieuw medicijn is waar jij misschien voor in aanmerking komt.

Doelgerichte therapie kan bijwerkingen veroorzaken. De meest voorkomende bijwerkingen zijn:

• vermoeidheid
• griepachtige klachten, zoals rillingen en koorts
• een grotere kans op infecties, zoals een longontsteking of een ontsteking van het slijmvlies in je mond
• maag-darmklachten: diarree, misselijkheid, buikpijn, braken en verstopping
• kortademigheid, benauwdheid en hoesten
• huidklachten, bijvoorbeeld uitslag, acne, een droge huid en jeuk
• bij CDK4/6-remmers (palbociclib, ribociclib of abemaciclib): een tekort aan bloedcellen waardoor bloedarmoede of een tekort aan afweercellen kan ontstaan

Overleg met je arts welke bijwerkingen je kunt verwachten, en wanneer je contact moet opnemen met het ziekenhuis.

Kom je in aanmerking voor doelgerichte therapie? Dan is het belangrijk dat je samen met de arts de voordelen van doelgerichte therapie afweegt tegen de bijwerkingen en gevolgen van deze behandeling.

Als je twijfelt of je wel doelgerichte therapie wilt, vertel dit dan aan je arts. Samen kunnen jullie dan besluiten wat in jouw situatie de beste keuze is. Meer informatie over wat je kunt doen als je twijfelt lees je in het artikel  Als je twijfelt over een behandeling.