Behandeling van uitgezaaide borstkanker

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Als borstkanker uitzaait naar andere organen en/of je botten, kun je meestal niet meer genezen. Wel zijn er behandelingen om de ziekte te remmen en je klachten te verminderen. 

Op deze pagina lees je over:

En over de behandeling van uitzaaiingen:

Je behandeling is maatwerk

Er bestaat geen standaardmiddel of specifiek behandelschema voor uitgezaaide borstkanker. Welke behandeling je krijgt, hangt af van de kenmerken van de uitzaaiingen, maar ook van zaken als je leeftijd, je conditie en wat je belangrijk vindt in het leven. 

Het doel van de behandeling is om het leven te verlengen, met een goede kwaliteit van leven. Dit heet een palliatieve behandeling. Samen met je arts bespreek je welke zorg het best past bij jouw situatie en leven.

Lees ook: Kiezen voor een behandeling bij uitgezaaide borstkanker.

Levensverwachting bij uitgezaaide borstkanker

Bij een tumor die snel groeit, is de levensverwachting meestal kort, soms een paar maanden.

Bij een minder agressieve tumor kunnen palliatieve behandelingen, zoals doelgerichte therapie of anti-hormonale therapie een lange levensverwachting geven. Er zijn vrouwen die meer dan 10 jaar met uitgezaaide borstkanker leven.

Behandeling van hormoongevoelige uitzaaiingen

Hormoongevoelig betekent dat de tumor groeit door de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron.

Zijn de uitzaaiingen hormoongevoelig? Dan stelt de arts een behandeling voor met anti-hormonale therapie. Lees verder over anti-hormonale therapie bij uitgezaaide borstkanker.

Behandeling van uitzaaiingen die HER2-positief zijn

HER2-positieve borstkanker betekent dat de kankercellen gevoelig zijn voor een bepaalde groeifactor: HER2.

Bij uitzaaiingen die HER2-positief zijn krijg je vaak eerst chemotherapie samen met doelgerichte therapie. Na afloop van de chemotherapie loopt de doelgerichte therapie door. 

Als de uitzaaiingen niet meer reageren op de behandeling, kun je overstappen op een ander doelgericht medicijn. Lees meer over doelgerichte therapie bij uitgezaaide borstkanker.

Behandeling van uitzaaiingen die hormoongevoelig én HER2-positief zijn

Soms zijn uitzaaiingen zowel hormoongevoelig als HER2-positief. In dat geval bestaat de behandeling vaak uit een combinatie van anti-hormonale therapie en doelgerichte therapie. Soms krijg je eerst chemotherapie en dan deze combinatie.

Behandeling van triple-negatieve uitzaaiingen

Triple negatieve borstkanker is 3 keer negatief:

  • De tumor groeit niet onder invloed van het hormoon oestrogeen.
  • De tumor groeit niet onder invloed van het hormoon progesteron.
  • De tumor is niet HER2-positief.

Bij triple-negatieve uitzaaiingen is chemotherapie de meest gebruikte behandeling. Soms is immunotherapie een optie.

Welke chemotherapie je krijgt, hangt onder andere af van de kans dat de chemotherapie aanslaat en welke bijwerkingen je kunt verwachten. De arts bespreekt dit met je. Lees meer over triple-negatieve borstkanker.

Behandeling van oligo-uitzaaiingen

Soms worden er maar een paar uitzaaiingen op afstand ontdekt. Als het om 1 tot 3 uitzaaiingen gaat, worden dat oligo-uitzaaiingen genoemd. Oligo betekent weinig.

Als dit het geval is, dan bespreekt de arts met je of je voor deze oligo-uitzaaiingen een intensieve behandeling wilt ondergaan. Dan kun je misschien nog jaren leven. En heel soms kun je dan zelfs nog genezen van de borstkanker.

De behandeling van oligo-uitzaaiingen bestaat meestal uit chemotherapie, anti-hormonale therapie bij hormoongevoelige tumoren en doelgerichte therapie bij uitzaaiingen die HER2-positief zijn. Deze behandelingen werken door het hele lichaam.

Worden de uitzaaiingen door deze behandelingen kleiner? Dan krijg je een behandeling op de plek van de uitzaaiing zelf: een operatie en/of bestraling.

Slaat de behandeling aan?

Tijdens de behandeling van uitgezaaide borstkanker controleert de arts of de behandeling werkt. Meestal gebruikt de arts hiervoor een scan. Dit kan een MRI, CT, PET-CT of botscan zijn, afhankelijk van de plek van de uitzaaiingen. De arts kan daarop zien of de uitzaaiingen hetzelfde blijven, kleiner worden of groter. 
Ook kan er bloedonderzoek naar tumormarkers worden gedaan. 

Andere behandelingen bij uitzaaiingen in de botten

Uitzaaiingen van borstkanker zitten meestal in de botten. De uitzaaiingen kunnen pijn doen en maken je botten zwakker. Hierdoor is de kans dat je een bot breekt groter. 

Daarom krijg je bij botuitzaaiingen meestal nog een extra medicijn: een bisfosfonaat, bijvoorbeeld zoledroninezuur of clodroninezuur. Deze medicijnen maken de botten sterker, kunnen je pijn verminderen en helpen om botbreuken te voorkomen.

De pijn die ontstaat bij botuitzaaiingen kan ook minder worden door bestraling. De botten worden dan ook sterker. 

Wetenschappelijk onderzoek naar nieuwe behandelingen

Soms kun je deelnemen aan behandelingen die nog in onderzoek zijn: trials. In een trial krijgen deelnemers een nieuwe behandeling of een combinatie van behandelingen. Met dit onderzoek bepalen artsen of een nieuwe behandeling beter is dan de standaardbehandeling.

De arts bespreekt de mogelijkheden met je. Als er wel een trial is, maar niet in jouw ziekenhuis, kan de arts je naar een ander ziekenhuis verwijzen.

Goed om te weten: Vaak gaat het om fase-3-onderzoek en is er een loting. Je komt in de groep deelnemers die de nieuwe behandeling krijgt, of in de groep die de huidige behandeling krijgt. 

Bekijk de trials voor uitgezaaide borstkanker.

Palliatieve zorg

Bovenstaande behandelingen zijn onderdeel van de palliatieve zorg. Palliatieve zorg gaat niet alleen over de medische kant. Je kunt ook zorg krijgen op geestelijk, sociaal en spiritueel gebied. Ook kan complementaire zorg klachten verlichten.

Elk ziekenhuis heeft een palliatief team. Hierin zitten vaak een internist-oncoloog, palliatief verpleegkundig specialist, longarts, pijnarts en geestelijk verzorger. Daarnaast zijn er psychosociale hulpverleners, diëtisten en fysiotherapeuten die je kunnen begeleiden.

Je kunt voor praktische en emotionele ondersteuning ook terecht bij je casemanager: je verpleegkundig specialist of de mammacare-verpleegkundige. 

Bekijk van welke andere palliatieve zorg je gebruik kunt maken.

Colofon

Met medewerking van:

Logo BVN

Borstkankervereniging Nederland

Patiëntenorganisatie

Website

Foto Aafke Honkoop

Dr. Aafke Honkoop

Internist-oncoloog, Isala

Foto Rhodé Bijlsma

Dr. Rhodé Bijlsma

Internist-oncoloog, UMC Utrecht

LinkedIn

illustratie-verpleegkundige-vrouw

Marieke van Beek-Voortman

Verpleegkundig specialist mammacare, Deventer Ziekenhuis

illustratie-ervaringsdeskundigen-vrouwen

Vrouwen die borstkanker hebben (gehad)

Logo NABON

Werkgroep Voorlichting, Nationaal Borstkanker Overleg Nederland (NABON)

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: maart 2021