Goed voor jezelf zorgen: wie kan jou daarbij helpen?

Goed voor jezelf zorgen klinkt logisch, maar is niet altijd makkelijk. Soms weet je gewoon niet wat het beste voor je is, of krijg je tegenstrijdige adviezen. Je staat er niet alleen voor. Er zijn verschillende zorgverleners die je kunnen helpen. En je kunt ook eens binnenlopen bij een IPSO centrum voor leven met en na kanker.

Lees op deze pagina wie jou kan helpen of adviseren:

• arts, verpleegkundig specialist of oncologieverpleegkundige
• AYA-verpleegkundige
• huisarts of POH
• POH-GGZ
• oncologiefysiotherapeut
• ergotherapeut
• fitnesstrainer oncologie
• huidtherapeut
• medisch maatschappelijk werker
• mindfulnesstrainer
• oncologiediëtist
• oedeemtherapeut
• psychosomatisch fysiotherapeut
• psycholoog

Tip: informeer vooraf bij je zorgverzekeraar of je de hulp vergoed krijgt. Bij complementaire behandelaars is dat meestal niet zo.

Binnenlopen in een IPSO centrum voor leven met en na kanker kost je niets.

Je kunt ook bellen, mailen of chatten met de (gratis) kanker.nl infolijn. De voorlichters kunnen goed luisteren en kunnen je ook tips geven.

Arts, verpleegkundig specialist of oncologieverpleegkundige

Je arts is er in de eerste plaats voor je behandelingen. Met vragen over bijwerkingen en wat je zelf kunt doen tijdens of na je behandeling kun je het best terecht bij je ‘contactpersoon’ of bij je ‘eerste aanspreekpunt’. Dat is meestal een oncologieverpleegkundige of een verpleegkundig specialist.

Heb je lichamelijke klachten zoals vermoeidheid of pijn? Of gaat het mentaal niet goed met je? Vertel dat dan aan je arts, verpleegkundig specialist of verpleegkundige. Samen kunnen jullie kijken wie jou kan ondersteunen.

AYA-verpleegkundige

Veel ziekenhuizen hebben een AYA-verpleegkundige. Die is speciaal opgeleid om jonge mensen met kanker (18-39 jaar) te begeleiden. De AYA-verpleegkundige weet welke onderwerpen belangrijk zijn als je jong bent en kanker krijgt. Bijvoorbeeld opleiding, werk, relaties, zelfstandig wonen, vruchtbaarheid en seksualiteit.

Met de AYA-verpleegkundige kun je bespreken waar je door je behandelingen tegenaan loopt. Als het nodig is, kan de AYA-verpleegkundige je doorverwijzen.

Heeft jouw ziekenhuis geen AYA-verpleegkundige? Vraag je arts of verpleegkundig specialist dan om een verwijzing naar een AYA-verpleegkundige in een ander ziekenhuis bij jou in de buurt.

Bekijk op deze kaart waar AYA-verpleegkundigen werken.

Huisarts of POH

Als het nodig is, kun je tijdens en na de behandeling ook terecht bij je huisarts. Met je huisarts kun je bespreken hoe je je voelt, waar je je zorgen over maakt en welke klachten je hebt. Als het nodig is, kan de huisarts je verwijzen voor professionele hulp.

Ook de praktijkondersteuner van je huisarts (POH) kan je informatie en tips geven over omgaan met klachten bij kanker.

Je kunt ook bij de huisarts of POH terecht als je wilt stoppen met roken, alcohol of drugs. Zij kunnen je vertellen hoe je dit kunt aanpakken, en wie jou daarbij kan helpen.

Tip: ben je klaar met je behandelingen? Maak dan een afspraak met je huisarts en vertel hoe het met je gaat. Doe dat ook als je op dat moment geen hulp nodig hebt. Het wordt dan namelijk makkelijker om later wel om hulp te vragen.

POH-GGZ

Een praktijkondersteuner huisarts geestelijke gezondheidszorg (POH-GGZ) werkt op de huisartsenpraktijk en heeft kennis van en ervaring met psychische klachten. Je huisarts kan je doorverwijzen.

Bij de praktijkondersteuner kun je jouw verhaal kwijt. Ook kun je de gevoelens en gedachten delen waar je je geen raad mee weet, zoals angst, somberheid, boosheid.

Een praktijkondersteuner kijkt naar jouw persoonlijke situatie. Hij of zij kiest dan - samen met jou - om een kort behandeltraject te starten, van bijvoorbeeld een aantal gesprekken.

Als de POH-GGZ vindt dat je meer of specifieke hulp moet krijgen, verwijst die je door naar bijvoorbeeld een psycholoog of maatschappelijk werker. Niet alleen jijzelf maar ook jouw familie en naasten kunnen hulp krijgen van de praktijkondersteuner.

Je kunt niet zelf direct contact opnemen met de POH-GGZ, dit gebeurt altijd op doorverwijzing van de huisarts.

Oncologiefysiotherapeut

Als je moeite hebt met bewegen, staan en/of zitten en/of liggen, kan een fysiotherapeut je adviseren en behandelen. De fysiotherapeut kan je ook helpen bij het verbeteren van je spierkracht en uithoudingsvermogen. Of als je klachten hebt, zoals benauwdheid, vermoeidheid, littekenpijn of lymfoedeem.

Tip: kies een (oncologie)fysiotherapeut die is aangesloten bij Onconet. Die heeft verstand van kanker en van bewegen bij kanker. Vraag vooraf aan je zorgverzekeraar of je de kosten vergoed krijgt. Je kunt ook aan je werkgever vragen of die wil meebetalen.

Vind een oncologiefysiotherapeut bij jou in de buurt.

Ergotherapeut

Een ergotherapeut kan je helpen als je problemen hebt met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten door vermoeidheid, een verminderde mobiliteit, pijn of cognitieve problemen (concentratie- en geheugenproblemen of moeite met plannen en organiseren).

De ergotherapeut kijkt samen met jou waar je tegenaan loopt in je dagelijks leven. Samen zoeken jullie oplossingen om je klachten te verminderen of draaglijk te maken. Ook denkt de ergotherapeut met je mee hoe je je energie het beste kunt verdelen over de dag.

Goed om te weten: je krijgt ergotherapie vergoed uit je basiszorgverzekering (maximaal 10 behandelingen). Je hebt hiervoor geen verwijzing nodig van je huisarts of behandelaar.

Vind een ergotherapeut bij jou in de buurt.

Fitnesstrainer oncologie

Misschien heeft de sportschool bij jou in de buurt een trainer met het diploma ‘Fitnesstrainer oncologie’. Zo’n trainer weet veel over bewegen bij kanker. Hij of zij kan voor jou een programma op maat maken en je begeleiden.

Een fitnesstrainer oncologie vind je bij OncoFITness.

Zoek fitnesscentra via de hulpzoeker.

Huidtherapeut

Met huidklachten door de behandeling van kanker kun je terecht bij een huidtherapeut. Je hebt hiervoor geen verwijzing nodig van je huisarts of behandelaar.

Vind een huidtherapeut bij jou in de buurt.

Medisch maatschappelijk werker

Veel ziekenhuizen hebben een afdeling Maatschappelijk werk. De medisch maatschappelijk werker kan jou, je partner of je kinderen helpen bij het verwerken van je ziekte, angst of verdriet, zorgen over thuis, werk en hoe het nu verder moet.

Ook helpt een maatschappelijk werker bij praktische vragen (bijvoorbeeld over geldzaken) en bij problemen thuis of op het werk.

Vind een maatschappelijk werker bij jou in de buurt.

Mindfulnesstrainer

Een mindfulnesstrainer leert je hoe je je aandacht kunt trainen. Dat kan helpen bij bijvoorbeeld angst, stress en piekeren. Lees meer over mindfulness bij kanker.

Voor een mindfulnesstraining kun je op veel plekken terecht. Bijvoorbeeld in het ziekenhuis, een gezondheidscentrum of een IPSO centrum voor leven met en na kanker. Ook via een psycholoog of hulpverlener kun je een mindfulness-training volgen.

Je (huis)arts of verpleegkundige kan je vertellen waar je zo’n training kunt volgen. Je kunt ook zelf op zoek gaan naar een mindfulnesstrainer.

Oncologiediëtist

Een oncologiediëtist weet veel van voeding bij kanker. Je kunt bij hem of haar terecht voor een advies op maat over voeding. Je arts of huisarts kan je doorverwijzen. Vind een oncologiediëtist bij jou in de buurt.

Een oedeemtherapeut kan je behandelen als je lymfoedeem hebt gekregen door je behandeling tegen kanker. Je hebt hiervoor geen verwijzing nodig van je huisarts of behandelaar.

Vind een oedeemtherapeut bij jou in de buurt.

Psychosomatisch fysiotherapeut

Een psychosomatisch fysiotherapeut kan je helpen als je pijn- en bewegingsklachten hebt door kanker en/of de behandeling van kanker. Tijdens de consulten is er veel aandacht voor omgaan met stress, weer durven vertrouwen op je lichaam en antwoorden vinden op zingevingsvragen.

De psychosomatisch fysiotherapeut kijkt samen met jou wat je nodig hebt: lichamelijke training (oefeningen), psychosociale ondersteuning of een combinatie van deze twee.

Vind een psychosomatisch fysiotherapeut bij jou in de buurt.

Psycholoog

Een psycholoog kan helpen bij psychische klachten die te maken hebben met je ziekte. Bijvoorbeeld angst, depressie of concentratieproblemen. Of bij psychosociale problemen, zoals problemen in je relatie of gezin. In een aantal gesprekken leer je hoe je hiermee om kunt gaan, zodat je klachten minder worden.

Een psycholoog kan je ook helpen om je ziekte-ervaring te verwerken, je leren omgaan met klachten en je helpen om weer zelfvertrouwen te krijgen.

Psychologen werken in een eigen praktijk, een ggz-instelling of in het ziekenhuis. Je kunt je huisarts of behandelend arts om een verwijzing vragen. Ben je jonger dan 40 jaar, dan kun je je ook laten verwijzen door een AYA-verpleegkundige.

Vraag vooraf aan je zorgverzekeraar of je psychologische hulp vergoed krijgt.

Vind een psycholoog bij jou in de buurt.

Er zijn ook artsen en therapeuten die behandelingen aanbieden die geen standaardzorg zijn. Bijvoorbeeld haptotherapie, acupunctuur of hypnotherapie.

Er is vaak nog weinig onderzoek gedaan naar dit soort behandelingen, of er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs dat ze helpen. Vraag daarom even bij je oncoloog of wat je wilt doen wel veilig is in combinatie met je behandeling.

Complementaire therapie wordt niet vergoed vanuit de basisverzekering.

Soms krijg je zo’n behandeling wel (deels) vergoed via de aanvullende zorgverzekering. Lees meer over complementaire behandelingen bij kanker.

In een IPSO centrum voor leven met en na kanker kun je gewoon eens binnenlopen voor een kop koffie of thee, of om je verhaal te doen. De meeste vrijwilligers die daar werken hebben zelf kanker gehad en kunnen goed luisteren.

Er zijn verschillende IPSO centra, verspreid over het land. Ze organiseren ook  ontspannende of creatieve activiteiten, zoals yoga, mindfulness of schilderen. Ook kun je er lotgenoten ontmoeten.

Vind een IPSO centrum voor leven met en na kanker bij jou in de buurt.