Je kinderen (gezin)

Hoe begeleid je je kind(eren) als je kanker hebt? Hoe blijf je betrokken bij hun leven? En waar vind je hulp als het niet goed gaat? Bekijk de tips.

Lees op deze pagina over:

• Hoe vertel je het aan je kinderen?
• Betrokken blijven bij je kinderen
• Tips voor het begeleiden van je kinderen
• Drie belangrijke tips voor jou als ouder met kanker
• Vraag je kinderen om te helpen
• Angst om je kinderen achter te laten
• Lotgenotencontact kan fijn zijn
• Professionele hulp bij kanker in het gezin

Wil je daarna nog verder lezen? We hebben uitgebreide informatie over kanker en je gezin.

Hoe vertel je het aan je kinderen?

Aan je kind of kinderen vertellen dat je kanker hebt, ga er maar aanstaan. Het is logisch dat je daar erg tegenop ziet. Toch is het verstandig om je kinderen te vertellen wat er aan de hand is en om ze bij je ziekte te betrekken. Door open en eerlijk over je ziekte te praten met je kinderen, help je ze om hiermee om te gaan.

Lees in ons dossier ‘Kanker en je gezin’ meer over deze 3 onderwerpen:

• Waarom aan je kind vertellen dat je kanker hebt?
• Wanneer vertel je aan je kind dat je kanker hebt?
• Wat vertel je aan je kind als je kanker hebt?

Betrokken blijven bij je kinderen

Als je kanker hebt, heb je soms minder tijd voor je gezin. Bijvoorbeeld omdat je regelmatig naar het ziekenhuis moet voor onderzoeken of behandelingen. Of omdat je te ziek of te moe bent. Ook moet je je taken als ouder voor een deel uit handen geven.

Misschien vind je dat moeilijk. Dat is begrijpelijk. Maar ook als je ziek bent, kun je een goede vader of moeder zijn. Focus je op wat er wél mogelijk is en geniet van kleine kwaliteitsmomenten met je kind(eren).

Tip: overleg met je partner hoe je zoveel mogelijk betrokken kunt blijven bij je kinderen. Praat ook regelmatig met elkaar hoe het met jullie als gezin gaat.

Tips voor het begeleiden van je kinderen

Op kanker.nl vind je uitgebreide informatie en tips voor het begeleiden van je kinderen. Die informatie is natuurlijk ook heel nuttig voor je partner, of voor je (schoon)ouders.

Lees de tips voor het begeleiden van:

• baby’s (0-2 jaar)
• peuters en kleuters (2-5 jaar)
• kinderen op de basisschool (6-12 jaar)
• oudere kinderen (12-18 jaar)

Een huishouden en gezin, werk, hobby’s, sociale contacten. Voor je ziekte was je er misschien druk mee. Maar als je kanker hebt en daarvoor behandeld wordt, heb je minder tijd en vooral minder energie. Dan helpen deze drie tips om deze roerige tijd goed door te komen: 

• Stel prioriteiten en leg de lat wat lager
• Vraag om hulp
• Zorg goed voor jezelf (en voel je daar niet schuldig over)

Tip 1: Stel prioriteiten en leg de lat wat lager

Als je minder energie hebt, helpt het om prioriteiten te stellen en de lat voor jezelf wat lager te leggen.

Hier lees je hoe je tijd en energie kunt sparen, zodat je je kunt focussen op je herstel en op andere dingen die je belangrijk vindt:

Taken opschrijven en verdelen

• Maak elke week een lijst van alle dingen die gedaan moeten worden. Zoals schoonmaken, boodschappen doen, koken, de kinderen naar clubjes brengen, de hond uitlaten, het vuilnis buiten zetten etc. Je kunt ook iemand vragen om die lijst samen met jou te maken.
• Bepaal dan welke dingen je graag zelf wilt doen, omdat ze belangrijk voor je zijn. En welke dingen je door anderen kunt laten doen. Het kan helpen om daarbij eerst een score te geven aan de dingen op de lijst. Hoe vaak moet het gebeuren? Hoe belangrijk is het? Hoeveel energie kost het? Misschien kun je ook nog wat dingen schrappen op je lijst?
• Werk de lijst af en toe bij.

Taken uitbesteden

Je kunt ook taken uitbesteden, zodat je als gezin meer tijd overhoudt. Denk bijvoorbeeld aan:

• Je boodschappen laten bezorgen.
• Medicijnen laten afleveren door de apotheek.
• Online dingen bestellen in plaats van naar de winkel gaan.
• Een gezonde maaltijd bestellen bij een bezorgdienst.
• Hulp in de huishouding regelen. Die kan je hele huis dan 1 of 2 keer per maand schoonmaken.

Andere tips om tijd te besparen

Besteed minder tijd aan koken. Je kunt bijvoorbeeld een dubbele portie koken en maaltijden invriezen. Of wat simpelere maaltijden eten. Zolang het maar gezond is.

• Vraag vrienden voor je diepvries te koken. Of regel via Stichting Thuisgekookt dat iemand bij jou in de buurt 1 of 2 keer per week een maaltijd voor je kookt.
• Stel ook prioriteiten in het huishouden. Wat vind je het belangrijkst? Moet het wel echt elke week? Doe dat, en laat de rest zitten. Of vraag iemand anders om dit te doen.
• Vraag of afspraken met zorg- en hulpverleners ook via beeldbellen kunnen. Dan kun je thuisblijven.
• Focus op 1 of 2 dingen die belangrijk voor je zijn. Houd daarbij rekening met dat je lichaam hersteltijd nodig heeft. Doe geen nieuwe activiteiten totdat je zeker weet dat je er weer tijd en energie voor hebt.
• Kwaliteit is belangrijker dan kwantiteit. Ga je bijvoorbeeld naar een verjaardag? Dan hoef je niet per se lang te blijven. Er korter zijn, of op een ander moment als het huis niet vol zit, kan groot verschil maken.

“Ik heb via Nextdoor iemand die elke drie weken 2 uurtjes hier in huis komt voor wat niet belangrijk genoeg is om elke week te doen. Ze kan niet elke keer, maar dat geeft niet. Weten dat zij regelmatig komt en doet waar ik echt geen puf voor heb, is erg fijn.”

Tip 2: Vraag hulp

Er is misschien meer hulp nodig om de boel thuis draaiende te houden.

Tip: vraag een vriend of familielid om de hulp te coördineren. Lees meer over hulp vragen van mensen om je heen.

Wat kun je doen als je niet genoeg hulp hebt?

• Overleg met de school van je kind. Misschien kan je kind een (extra) middag naar de naschoolse opvang? Of zijn er ouders die willen helpen?
• Meld je aan bij buurtgezinnen.nl. Zo kun je in contact komen met ervaren ouders bij jou in de buurt die graag iets willen doen voor een ander gezin.
• Misschien kun je een hulp in de huishouding inhuren.
• Ben je lid van een kerkgemeenschap? Daar zijn vaak ook mensen die graag willen helpen.
• Soms kun je hulp krijgen via de gemeente of van vrijwilligers.

Tip: vraag een familielid of vriend(in) om dit voor je uit te zoeken.

Tip 3: Zorg goed voor jezelf (en voel je daar niet schuldig over)

Als je kanker hebt, moet je jezelf op de eerste plaats zetten. Anders houd je het niet vol. Het is ook nodig om de behandeling goed te doorstaan en ervan te herstellen.

Je kunt er niet altijd zijn voor je kinderen

Er zullen dagen zijn dat je je te moe of te ziek voelt om je met je kinderen bezig te houden. Het is niet egoïstisch om je dan terug te trekken. Laat je partner de zorg voor de kinderen op zich nemen. Of vraag familieleden of vrienden om een dag of een paar uur te komen helpen. Vertel je kinderen dat je er helaas even niet helemaal voor ze kunt zijn, maar dat er goed voor ze gezorgd wordt. En dat je op een later moment weer iets met ze zult doen.

Neem tijd voor jezelf

Neem af en toe tijd voor jezelf. Doe dan dingen die je leuk en ontspannend vindt, en waar je van oplaadt. Voel je er niet schuldig over. Het is juist een investering in je gezin. Want na wat oplaadtijd voor jezelf, heb je vaak eerder weer ruimte om er voor je gezin te zijn.

Kies voor kleine, haalbare activiteiten met je gezin

Misschien heb je het gevoel dat je zo veel mogelijk leuke dingen moet doen met je gezin, omdat de toekomst onzeker is. Hierdoor zet je jezelf en je gezin onnodig onder druk. Het is voor iedereen vaak te vermoeiend en vaak bereik je het tegenovergestelde van wat je wilt. Kies daarom voor wat kleinere en haalbare activiteiten.

Vraag je kinderen om te helpen

Kinderen voelen zich vaak machteloos als hun vader of moeder kanker heeft. Als ze kleine dingen voor je kunnen doen, kan dat een fijn gevoel geven. Vraag je kinderen daarom om mee te helpen met kleine klusjes in en om het huis.

Hoe kun je het aanpakken?

• Leg uit dat er extra hulp nodig is. Vraag iedereen in je gezin om een bijdrage te leveren.
• Maak een lijstje met taken. Zet erbij wie welke taak wanneer doet.
• Moet er een grotere klus gedaan worden, dan is samenwerken nodig. Verdeel de taken dan.
• Vraag je oudste kinderen om de jongste te helpen. Bijvoorbeeld met aankleden of naar school brengen.
• Maak de klusjes aantrekkelijk voor je kinderen. Bijvoorbeeld als ze zelf hun brood smeren voor school, laat ze dan ook zelf kiezen wat erop mag.
• Spreek je waardering uit voor de hulp van je kind. Beloon het af en toe met iets lekkers, of met een pizza- en filmavond met z’n allen.
• Misschien maken je kinderen niet zo goed schoon als je zelf zou doen. Accepteer dat en zeg er niets van. Zo houd je ze gemotiveerd.

Angst om je kinderen achter te laten

Als je ernstig ziek bent, kun je bang zijn dat je je kinderen achter moet laten. Die angst herkent elke ouder in jouw situatie. Het kan helpen om erover te praten met mensen die je vertrouwt. Je kunt je angst ook bespreken met een AYA-verpleegkundige, (medisch) maatschappelijk werker of een psycholoog. Zij kunnen je tips geven hoe je met die angst om kunt gaan.

Lotgenotencontact kan fijn zijn

Misschien vind je het fijn om contact te zoeken met andere jongvolwassenen met kanker en een gezin. Zij begrijpen vaak als geen ander wat je doormaakt en kunnen je steunen en tips geven. Lees: hoe vind ik lotgenoten.

Professionele hulp bij kanker in het gezin

Heb je vragen? Maak je je zorgen? Zijn er spanningen of problemen in je gezin? Misschien helpen een paar gesprekken met een maatschappelijk werker of psycholoog. Je (huis)arts kan je een verwijzing geven. Ook voor kinderen of voor je partner bestaat er gespecialiseerde hulp bij kanker.

Tip: kies iemand die ervaring heeft met het begeleiden van mensen met kanker en hun naasten. Kijk voor adressen bij Vind hulp bij kanker.