Afscheid nemen

Opslaan

Als je weet dat je snel zult sterven, kan dat emotioneel erg zwaar zijn. Je kunt allerlei gevoelens krijgen. Waarschijnlijk is je lichamelijke conditie slecht, waardoor je veel tijd in bed doorbrengt. Dat maakt de wereld veel kleiner. Door lichamelijke en geestelijke veranderingen kun je op anderen anders overkomen dan vroeger.

De balans opmaken

Weten dat het leven binnenkort eindigt, roept verschillende gedachten op. Mensen kunnen:

de balans van hun leven opmaken
veel aan vroeger denken
denken aan mensen die al zijn overleden
veel denken aan degenen die achterblijven
opzien tegen laatste gesprekken
belangrijke gebeurtenissen bewust beleven als ‘de laatste keer’ (bijvoorbeeld Kerst, verjaardag)
bezig zijn met afscheid nemen

Sommige mensen wil je bewust nog een laatste keer zien, andere niet. Ook vragen mensen zelf of zij langs mogen komen. Mogelijk kunnen je naasten dit regelen. Mocht dit lastig zijn, vraag dan of iemand van de thuiszorg je hierbij kan helpen.
Tip: Bespreek met je naasten of de thuiszorgmedewerker wie wel en wie niet langs mogen komen. Neem daarbij zelf de beslissing.

In gesprekken met dierbaren kunnen fijne onderwerpen aan bod komen zoals: hoeveel zij voor je betekenen, en welke momenten in je leven voor jou heel waardevol zijn geweest. Maar deze gesprekken kunnen ook gaan over pijnlijke onderwerpen: gebeurtenissen die je als kwetsend heeft ervaren. Of die je erg hebben aangegrepen. Toch hoeven gesprekken niet altijd diepgaand te zijn. De aanwezigheid van dierbaren is vaak al genoeg.

Afscheid nemen van jonge kinderen is heel moeilijk. Een huisarts of andere deskundige kan je hierbij helpen.

Breng je de laatste dagen van je leven door in het ziekenhuis of een hospice, dan neem je ook afscheid van het huis waar je misschien jaren hebt gewoond, van je buurt en vertrouwde omgeving. Dat kan moeilijk zijn, maar misschien neem je de mooie herinneringen mee.

Aan het einde van je leven ben je minder helder en beleef je dingen anders. Hierdoor gaat afscheid nemen vaak makkelijker dan je nu misschien denkt. Ook is het vanzelfsprekender. Dit kan een geruststellende gedachte zijn.

Een laatste wens

Heb je een laatste wens? Dan kun je dit bespreken met je naasten. Kun je niet meer doen wat je het liefste wilt, dan is er misschien iets anders wat je een soortgelijke ervaring kan geven. Er zijn verschillende organisaties die je kunnen helpen om je wens in vervulling te laten gaan, bijvoorbeeld Stichting Ambulance Wens, Stichting Vaarwens en Stichting Dreams4You

Verlangen naar de dood

Gedachten en gevoelens over de naderende dood kunnen heel dubbel zijn. Misschien wil je het liefst zo lang mogelijk blijven leven: voor jezelf of voor dierbaren om je heen. Het kan ook zijn dat je door pijn, misselijkheid of zwakte verlangt naar het einde van je leven. Dit dubbele gevoel is niet raar. Je naasten kunnen het ook hebben. Je (naderende) dood betekent veel verdriet voor hen. Maar als ze je zien lijden, kan je dood voor hen ook deels een opluchting zijn.