Smaakproblemen bij ongeneeslijke kanker

Als je niet meer kunt genezen van kanker, kan je eten anders gaan smaken. Het kan ook zijn dat je bijna niks meer proeft. Daardoor kun je minder zin hebben in eten en kun je afvallen. Op deze pagina lees je wat daaraan te doen is.

Lees op deze pagina over:

• Smaakproblemen bij kanker
• Oorzaken van smaakproblemen
• Smaakproblemen bij ongeneeslijke kanker: wat is eraan te doen?
• Wat kun je zelf doen bij smaakproblemen?
• Wat wil je en wat vind je belangrijk?

Smaakproblemen bij kanker

Door kanker of de behandeling van kanker kun je problemen krijgen met je smaak: 

• Je smaak verandert. Een metaalsmaak of een bittere smaak komen hierbij het meeste voor. 
• Je proeft minder.
• Je proeft helemaal niets meer.

Daardoor kun je minder zin hebben in eten en drinken, en afvallen.  

Heb je minder smaak of is je smaak veranderd? Praat er dan over met je (huis)arts of verpleegkundige.

Oorzaken van smaakproblemen

De oorzaak van smaakproblemen is nogal eens niet duidelijk.

Bij mensen met ongeneeslijke kanker kunnen smaakproblemen veroorzaakt worden door:  

• een droge mond
• neusverstopping
• slechte mondverzorging
• roken
• een infectie van de mond
• bijwerkingen van medicijnen, chemotherapie of bestraling
• bepaalde ziektes: diabetes, bloedarmoede, slecht werkende nieren of lever, neurologische ziekte

Ze kunnen ook ontstaan na een operatie van mond, keel of strottenhoofd.

Smaakproblemen bij ongeneeslijke kanker: wat is eraan te doen?

Bespreek je smaakproblemen met je arts. Die kan onderzoeken wat de oorzaak is. Samen kun je kijken of en hoe de smaakproblemen te behandelen zijn. 

De arts kan je eventueel doorverwijzen naar een diëtist, mondhygiënist of KNO-arts (voor keel, neus en oor), neuroloog of logopedist.  

Onderzoek bij smaakproblemen

De arts stelt je vragen en onderzoekt je mond. Het kan zijn dat je arts daarna nog meer onderzoeken voorstelt, zoals: 

• Bloedonderzoek, bijvoorbeeld om te zien of je bloedarmoede, suikerziekte en lever- of nierproblemen hebt. 
• Een kweek, om te zien of je een infectie in je mond hebt.

Behandeling van de oorzaak 

Is de oorzaak van het smaakprobleem duidelijk, dan is het belangrijk om die aan te pakken. Dat kan bijvoorbeeld door: 

• verandering van medicijnen
• behandeling van infecties van je mondholte 
• behandeling van een droge mond 
• behandeling van bloedarmoede 
• behandeling van de ziekte die smaakproblemen veroorzaakt

Behandeling van de klachten

Het kan zijn dat de oorzaak niet duidelijk is of dat die niet behandeld kan worden. Of dat behandeling niet genoeg helpt. Dan kun je zelf proberen om je klachten te verminderen. Je naasten kunnen daar misschien bij helpen.

Wat kun je zelf doen bij smaakproblemen?

Je kunt zelf veel doen om meer of beter te kunnen proeven. Bijvoorbeeld je mond goed verzorgen en je mond goed vochtig houden. Hier lees je een aantal tips.

Tips voor een goede mondverzorging

• Vet je lippen en mondhoeken in met vaseline. 
• Spoel je mond 4 tot 10 keer per dag met zout water (één afgestreken theelepel zout in een glas water).
• Poets je tanden met een zachte tandenborstel of met een elektrische tandenborstel.
• Maak één keer per dag de ruimte tussen je tanden en kiezen goed schoon. Gebruik hiervoor tandenstokers, ragers en/of flosdraad. 
• Poets je tong met een zachte tandenborstel of maak hem schoon met een tongschraper 
• Maak je kunstgebit of plaatje goed schoon.

Algemene tips 

• Zorg dat je mond vochtig blijft. Bijvoorbeeld door kleine slokjes water te drinken, op een zuurtje of een ijsklontje te sabbelen of door op kauwgum te kauwen. Met een vochtige mond kun je beter proeven.
• Rook je? Roken heeft erg veel invloed op je smaak. Dus als je kunt stoppen, kan dat veel helpen. Goed om te weten: je kunt hulp krijgen bij het stoppen met roken.
• Eet of drink geen dingen die je een nare smaak geven. 
• Als je de smaak van metaal in je mond hebt: eet dan niet met metalen bestek.
• Zorg dat je geen dingen in de buurt hebt die je vies vindt ruiken. Bijvoorbeeld sterk ruikende planten en bloemen, koffie, parfum, sigaren- en sigarettenrook.

Voedingstips bij smaakproblemen

Smaak en reuk zijn belangrijk als je lekker wilt eten, maar er zijn ook andere dingen die meetellen, zoals: 

• hoe warm of koud je eten is 
• hoe je eten aanvoelt (structuur) 
• hoe het eten eruitziet

Bekijk de voedingstips bij smaak- en reukveranderingen op voedingenkankerinfo.nl.

Wat wil je en wat vind je belangrijk?

Het is belangrijk dat je (huis)arts, je verzorgers en je naasten weten wat je voelt. Denk niet: ach, ik heb gewoon een rare smaak in mijn mond, of: het eten smaakt me nu even niet zo goed. Zeg gerust waar je last van hebt en probeer uit wat voor jou de beste en prettigste oplossing is, zodat je meer van je eten kunt genieten. Dat is niet alleen fijn, maar ook beter voor je gezondheid.