Wonden door kanker (oncologische wonden)

Door ongeneeslijke kanker kunnen er wonden ontstaan in je huid of in je slijmvliezen. De wonden genezen bijna nooit vanzelf. Je kunt wel een behandeling krijgen om je klachten te verminderen. 

Lees op deze pagina over:

• Wat zijn oncologische wonden? 
• Klachten door oncologische wonden
• Onderzoek 
• Wonden bij ongeneeslijke kanker: wat is er aan te doen?
• Wat kun je zelf doen bij oncologische wonden?
• Wat wil je en wat vind je belangrijk?

Wat zijn oncologische wonden?

Als er kankercellen in je huid groeien, kan er een wond ontstaan. Dat heet een oncologische wond (medische naam: oncologische ulcus). De kankercellen zijn afkomstig van een tumor of van uitzaaiingen. Een oncologische ulcus geneest bijna nooit vanzelf.  

Oncologische wonden kunnen ook het gevolg zijn van een behandeling, zoals operatie, bestraling of chemotherapie. Deze wonden herstellen meestal weer.

Oncologische wonden komen vooral voor bij:

• borstkanker 
• een tumor in het hoofd-halsgebied 
• een tumor van de vrouwelijke geslachtsorganen, zoals de vulva, de baarmoederhals en de baarmoeder 
• een tumor van de endeldarm 

Klachten door oncologische wonden

Bij een oncologische wond is de huid beschadigd. Rond de wond kan de huid een bobbelig oppervlak hebben of anders van kleur zijn. Er kan ook zwelling optreden door vochtophoping (oedeem).

Je kunt ook last hebben van:

• pijn
• jeuk
• bloedverlies
• wondvocht
• vieze geur
• niet goed kunnen bewegen (bijvoorbeeld van een arm of been)

Oncologische wonden kunnen ook invloed hebben op hoe je je voelt. Misschien herken je dit:

• Je schaamt je.
• Je blijft liever bij mensen uit de buurt.
• Je voelt je eenzaam.
• Je hebt moeite met intimiteit en seks.

Onderzoek

De arts stelt je vragen en onderzoekt je. Hij of zij kijkt wat voor wond(en) je hebt. Er zijn 3 soorten oncologische wonden: 

1. Rode wond: de wond is schoon. 
2. Gele wond: de wond is bedekt met een geel laagje dat kan bestaan uit pus, dode cellen of een korstje. 
3. Zwarte wond: de wond is bedekt met een laag dode cellen.

Vaak is er een combinatie van verschillende soorten.  

Wonden bij ongeneeslijke kanker: wat is eraan te doen?

De kanker zelf is vaak al behandeld, bijvoorbeeld door een operatie, bestraling of chemotherapie. Bij wonden door kanker is verdere behandeling van de oorzaak vaak niet meer mogelijk. Dan zal de behandeling zich op de klachten richten. 

Deze behandelingen zijn mogelijk:

• De wond schoonmaken met kraanwater. Of met fysiologisch zout. Dat is water met 0,9% keukenzout. 
• De wond afdekken met verbandmateriaal. 
• Antibiotica om de geur tegen te gaan.
• Als de wond bloedt: gaas met medicijnen om de bloeding te stelpen. 
• Als de wond erg bloedt: bestraling om het bloed te stelpen of een behandeling die de bloedvaten afsluit (embolisatie). 
• Medicijnen tegen de pijn, bijvoorbeeld paracetamol, morfine. 
• Op de plek van de pijn: zalf met morfine (pijnstiller). 

De arts of verpleegkundige bespreekt met je wat in jouw situatie de beste behandeling is. 

Wat kun je zelf doen bij oncologische wonden?  

Als je wonden hebt door kanker, kunnen jij en je naasten daar meestal niet veel aan doen, behalve de wonden goed verzorgen. De (wijk)verpleegkundige legt uit hoe dit moet.

Vertel duidelijk waar je last van hebt. Dan kunnen je zorgverleners en naasten je zo goed mogelijk helpen. 

Wat wil je en wat vind je belangrijk?

Oncologische wonden hebben invloed op hoe je je voelt. Heb je een partner, dan kunnen ze invloed hebben op je relatie. 

Pieker je veel, of voel je je somber? Vertel dat dan aan je (huis)arts, verzorgende en naasten. De arts kan je eventueel doorverwijzen naar een psycholoog of een andere deskundige.