Hik bij ongeneeslijke kanker

Door kanker, de behandeling van kanker of andere oorzaken kun je last krijgen van de hik. Heb je vaak last van hik of gaat de hik niet over, dan is er vaak een behandeling mogelijk. Lees wat je kunt verwachten.

Lees op deze pagina over:

• Mogelijke gevolgen van de hik
• Oorzaken van kortdurende hik
• Oorzaken van langdurende hik
• Hik bij ongeneeslijke kanker: wat is er aan te doen?
• Wat kun je zelf doen bij kortdurende hik?
• Wat kun je zelf doen bij langdurende hik
• Wat wil je en wat vind je belangrijk?

Mogelijke gevolgen van de hik 

Hik gaat meestal na een paar minuten over. Maar als de hik langer duurt, kun je daar veel last van hebben.

Mogelijke gevolgen zijn bijvoorbeeld:

• Moeite met eten.
• Uitdroging.
• Moeite met slapen.
• Brandend maagzuur.
• Ontsteking van je slokdarm. Tijdens de hik is de druk in de buik groter dan in de borst. Daardoor kan er maagzuur uit je maag omhoog komen, in de slokdarm. Daardoor kan je slokdarm ontstoken raken.
• Erge moeheid, uitputting.
• Angst en depressie.

Bij sommige mensen gaat het hart door de hik onregelmatig slaan (hartritmestoornissen). Dan kun je even flauwvallen. 

Oorzaken van kortdurende hik

Hik die korter duurt dan 48 uur heet kortdurend hik. Oorzaken zijn bijvoorbeeld: 

• Te warm of te koud eten of drinken.
• Scherpe kruiden.
• Drinken met prik, zoals fris en bier.
• Alcohol.
• Roken.
• Lucht inslikken.
• Van een warme naar een koude omgeving gaan, of omgekeerd.
• Maagverwijding: je maag wordt groter doordat het voedsel niet uit de maag naar de darmen wordt geduwd. Dit gebeurt als de spierwand van de maag slap is geworden. Bijvoorbeeld als je weinig beweegt omdat je lang in bed ligt of in een (rol)stoel zit.
• Kijkonderzoek van slokdarm, maag en eerste deel van de dunne darm: gastroscopie.
• Operatie, narcose.
• Koorts.
• Bloedvergiftiging: sepsis.
• Bepaalde infecties, bijvoorbeeld gordelroos.
• Hartinfarct.

Oorzaken van langdurige hik (chronische hik)

Chronische hik is hik die langer duurt dan een maand. Oorzaken zijn bijvoorbeeld:

• Maagverwijding.
• Ontsteking of zweer van je maag of slokdarm.
• Buisje (stent) in je slokdarm.
• Tumor in je slokdarm.
• Een voorwerp dat in je oor, neus of keel zit.
• Infectie of een tumor in je buik, borstkas, hals of zenuwstelsel.
• Aneurysma: een zwakke plek in een bloedvat. Doordat het bloedvat helemaal vol zit op de plaats van het aneurysma, kan het op een zenuw drukken, bijvoorbeeld op de middenrifzenuw.
• Bepaalde medicijnen, bijvoorbeeld morfine-achtige middelen, dexamethason, prednison, bepaalde vormen van chemotherapie.
• Alcohol.
• Roken.
• Hyperventilatie: te snel ademhalen.
• Te laag natrium, kalium of magnesium in je bloed.
• Nieren die niet goed werken: nierfalen.
• Diabetes.
• Aandoeningen van je zenuwstelsel.
• Stress, angst, rouw of psychische klachten.

Het komt regelmatig voor dat de oorzaak van kortdurende of chronische hik niet duidelijk is.

Hik bij ongeneeslijke kanker: wat is eraan te doen?

Heb je veel last van hik? Of heb je hik die niet overgaat? Bespreek het met je arts of verpleegkundige. Je arts kan onderzoeken waar de hik vandaan komt. Samen kun je kijken of er iets tegen te doen is. 

Onderzoeken bij hik

De arts stelt vragen en onderzoekt je. Als de hik langer dan enkele dagen duurt, kan de arts extra onderzoek voorstellen. Bijvoorbeeld:

• bloedonderzoek
• kijkonderzoek van je slokdarm, maag en van het eerste deel van je dunne darm (gastroscopie)
• een hartfilmpje (ECG)
• inwendig onderzoek van je oor, neus en keel
• röntgenfoto van je hart en longen
• CT-scan van je buik of longen
• CT-scan of MRI scan van je hals of hersenen

Behandeling van hik

Bij acute hik kan de arts proberen de hik te laten stoppen door:

• druk te geven op een zenuw in je hals
• met een wattenstaafje in je mond je keel te prikkelen

Hik die dagen of weken aanhoudt, heet persisterende hik. Soms wordt hierbij rectale digitale massage toegepast. Hierbij brengt de zorgverleners een vinger in je anus. Daarna oefent de zorgverlener 30 seconden lang, met de klok mee, druk uit op de endeldarm.

Behandeling van persisterende of chronische hik

Is duidelijk waar de langdurige hik, die langer dan 48 uur aanhoudt, door komt? Dan kan de arts voorstellen om de oorzaak aan te pakken. Bijvoorbeeld door:

• Stoppen of aanpassen van de medicijnen.
• Behandeling van slokdarm- en maagontsteking.
• Behandeling van infecties
• Behandeling van tumoren.
• Verwijderen van een voorwerp uit je keel, neus of oor.
• Medicijnen die helpen bij het legen van de maag.
• Zorgen voor een normaal natrium-, kalium- of magnesiumgehalte in het bloed.
• Bij hyperventilatie: uitleg over wat dit is, en hoe je het kunt voorkomen.
• Als de urineleiders verstopt zijn: een buisje of een slangetje in het nierbekken of de urineleider.

Kan behandeling van de oorzaak niet of werkt het niet (goed)? Dan kan de arts behandeling van de klachten met medicijnen voorstellen.

Wat kun je zelf doen bij kortdurende hik?

Soms kun je zelf iets doen aan de hik: 

• Drinken aan de verkeerde kant van het glas. Vul een beker met water en zet die op een lage tafel of stoel. Buig voorover, en drink met kleine slokjes. Omdat je gebukt staat, wordt je middenrif omhoog geduwd. En doordat je drinkt (en dus je adem inhoudt), blijft het even zo staan.
• Je adem inhouden en persen. 
• Je keelholte en neus prikkelen, bijvoorbeeld door droge suikerkorrels, droog brood of ijssnippers te eten, of met het kopje van een wattenstokje. 

Wat kun je zelf doen bij langdurende hik?

Stoppen met roken kan helpen bij langdurende (chronische) hik. Vind je het moeilijk om te stoppen met roken? Dan is het goed om te weten dat je hulp kunt krijgen bij het stoppen met roken.

Ook stoppen met drinken kan helpen. Vind je het moeilijk om te stoppen met drinken? Dan is het goed om te weten dat je hulp kunt krijgen bij het stoppen met drinken.

Wat wil je en wat vind je belangrijk?

Als je arts je een behandeling voorstelt, hoef je daar geen ‘ja’ op te zeggen. Het is erg belangrijk om goed na te denken over wat jij zelf wil. Vraag gerust naar de voordelen en de nadelen van de behandelingen. Wat weegt voor jou het zwaarst? Wat wil je wel en wat wil je niet?

Bespreek je wensen met je arts, zorgverleners en naasten. Vertel hun duidelijk wat je wilt. Dan kunnen zij jou de zorg geven die bij jou past.