Psychische gevolgen

Weten dat je niet lang meer te leven hebt, heeft veel invloed op hoe je je voelt. Je kunt bijvoorbeeld angstig, verdrietig of somber zijn, of je depressief voelen.

Bespreek met je arts of verpleegkundige waar je last van hebt of wat je bezighoudt. Hij of zij kan dan samen met je bekijken wie of wat je kan helpen. 

Lees verder over de volgende onderwerpen:

• Angst
• Somberheid
• Depressie

Angst

Angstig zijn voor wat er komen gaat, is een normale reactie in je situatie. Vaak speelt onzekerheid een grote rol. Omgaan met onzekerheid is niet makkelijk.

Heb je veel last van angst, dan kan dit lichamelijke klachten geven, bijvoorbeeld rillingen, hartkloppingen en zweten. Ook kun je sneller geïrriteerd zijn en slecht slapen.

Tips:

• Bespreek je angsten met naasten, je  (huis)arts of (wijk)verpleegkundige, een geestelijk verzorger of een psycholoog. Vaak wordt de angst minder door erover te praten.
• Ook ademhalingsoefeningen en ontspanningsoefeningen kunnen helpen. 
• Sta stil bij deze vragen: Wat hielp je op eerdere momenten in je leven als je bang of onzeker was? En kan dat nu weer helpen?
• Vraag iemand bij je te gaan zitten. Of je hand vast te houden.
• Soms kan muziek of een huisdier afleiding geven en je angst verminderen. 
• Het kan helpen om aan mooie of goede dingen te denken, in plaats van aan de ergste dingen. 
• Als het nodig is kun je medicijnen krijgen tegen de angst.

Lees meer angst en de behandeling van angstklachten.

Somberheid

Het besef dat je niet lang meer te leven hebt, kan je somber maken. Na een paar weken of maanden gaat dat gevoel van somberheid vaak wat meer naar de achtergrond. Gebeurt dat niet, praat er dan over met je arts of verpleegkundige. Zij kunnen in overleg met je bekijken hoe en door wie je het beste begeleid kunt worden.

Tips:

• Uit je verdriet, woede, angst. Anders blijf je er maar alleen mee zitten. En gaat ook de somberheid niet weg.
• Ook meditatie of mindfulness kunnen helpen.
• Probeer goed te slapen. Dit kan ervoor zorgen dat je je minder somber voelt.
• Probeer structuur in je dag aan te brengen. 
• Bedenk en bespreek met je naasten iets leuks om te doen. 
• Plan af en toe iets om naar toe te leven, ook al is dat op heel korte termijn.

Depressie

Soms kan de sombere stemming ernstiger vormen aannemen. Je komt dan in een spiraal naar beneden terecht. Je wordt lusteloos, je hebt nergens meer zin in, je komt niet meer in beweging. En je brengt de energie niet meer op om je zorgen met anderen te delen. Dan is de kans groot dat je lijdt aan depressie.

Een depressie is meer dan een tijdelijke somberheid. Een depressie is een ziekte, die grote gevolgen kan hebben. Sommige mensen zijn er vatbaarder voor dan anderen.

Depressie is vaak goed te behandelen, door gesprekken met een deskundige hulpverlener en zo nodig met medicijnen (antidepressiva).

Lees meer over depressie bij ongeneeslijke kanker .